Aktualności
#Powtórkazmuzyki 4. Nowy romantyzm
2021-04-13
Czwarta #powtórkazmuzyki to spotkanie z Nowym romantyzmem. Nurt ten powstał jako właściwie awangarda do awangardy. O tym, jak to z nim było w polskim środowisku muzycznym pisze dr hab. Iwona Lindstedt.
Nie byłoby „nowego romantyzmu” w muzyce polskiej, gdyby nie piętrzące się od połowy lat 50. tendencji awangardowych. Nurt ten zrodził się bowiem ze sprzeciwu wobec awangardy postrzeganej jako przyczyna „dehumanizacji” i alienacji muzyki. W zamian zaproponowano nawiązania do tradycji XIX-wiecznej wraz z restytucją tradycyjnych kategorii muzycznego piękna i „romantycznego” emocjonalizmu, co przekłada się m.in. na znaczne złagodzenie brzmienia, stosowanie tradycyjnych form i gatunków, często programowych, albo też na odwołania do idei korespondencji sztuk. Za kwintesencję nowego romantyzmu uznaje się dzieła kompozytorów z tzw. pokolenia stalowowolskiego, jednak styl ten w połowie lat 70. ubiegłego stulecia podjęło także wielu innych twórców, łącznie z niedawnymi jeszcze awangardzistami. Dla niektórych jest on żywym punktem odniesienia także dziś.
Grafika: TOFU Studio
Jednym z najważniejszych polskich przedstawicieli nowego romantyzmu jest Eugeniusz Knapik. Twórca, razem z rówieśnikami, również kompozytorami: Andrzejem Krzanowskim i Aleksandrem Lasoniem, jest także reprezentantem wspomnianego wcześniej pokolenia stalowowolskiego nazywanego także Pokoleniem '51. Wszyscy trzej kompozytorzy debiutowali w podobnym czasie, podczas Festiwalu Młodzi Muzycy Młodemu Miastu, a ich twórczość stała się swoistym manifestem i dała głos zupełnie nowej generacji twórców.
O jednym z najważniejszych utworów Eugeniusza Knapika, jakim z pewnością jest Corale, interludio e aria, ale też o swojej estetyce oraz związku z festiwalem Młodzi Muzycy Młodemu Miastu w Stalowej Woli kompozytor opowiadał w muzycznej wizytówce zrealizowanej przez PWM w ramach projektu „100 na 100. Muzyczne dekady wolności”.
Eugeniusz Knapik jest także kwietniowym kompozytorem miesiąca w PWM. W związku z tym zachęcamy do odkrywania twórczości tego kompozytora i zapraszamy do zakupów w naszej księgarni oraz za pośrednictwem strony internetowej utworów Knapika i poświęconych mu publikacji z atrakcyjnym rabatem. Tych zainteresowanych cyfrowym dostępem do nut zapraszamy także do aplikacji nkoda. Przypominamy również osobisty Alfabet przygotowany przez samego Eugeniusza Knapika.
nowy romantyzm:
• Lasoń (Concerto „Pablo Casals in memoriam” na wiolonczelę i orkiestrę),
• E. Knapik (Tak, jak na brzegu morza na zespół instrumentalny i taśmę),
• A. Krzanowski (Kwartet smyczkowy – wersja B)
Wpis opracowano na podstawie tekstu autorstwa prof. dr hab. Iwony Lindstedt pochodzącego z kalendarza PWM na 2021 rok.
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
