Aktualności
Królowa tonów, celebrytka, polska self-made woman Szymanowska - nowa książka z serii Małe Monografie
2023-05-17
Współcześni uważali ją niemal za boginię; wirtuozowsko posługiwała się klawiaturą i technikami PR-u. Bohaterka najnowszej książki z cyklu Małe Monografie to kobieta, która wyprzedziła swoje czasy – Maria Szymanowska, pierwsza w Europie zawodowa pianistka i kompozytorka. Premiera książki już 25 maja.
Niezwykła, pewna siebie i niezależna, konsekwentnie pracowała nad stworzeniem wizerunku i zbudowaniem kariery. Podbiła ówczesny muzyczny świat – od Paryża po Petersburg, a od rozpoczęcia jej epokowej podróży po miastach Europy mija właśnie 200 lat. Szymanowską przyjmowano aplauzem wszędzie, gdzie się pojawiła, wychwalały ją największe osobowości ówczesnych czasów. Według Goethego była „niewiarygodną wręcz pianistką”, Mickiewicz okrzyknął ją „królową tonów”; do jej sztambucha wpisywali się wybitni przedstawiciele świata sztuki. O jej etiudach w stylu brillant Schumann pisał: „Biorąc pod uwagę odkrywczość oraz charakter tych etiud, wypadałoby uznać je za najważniejsze utwory, jakie świat kobiet wydał do naszych czasów”.
Danuta Gwizdalanka zabiera czytelników w podróż po Europie romantyzmu, w ślad za licznymi koncertami Marii Szymanowskiej. Fascynującą historię intensywnego, choć krótkiego życia „Królowej tonów” wplata w konteksty historyczne oraz społeczne, przybliżając realia epoki, z którymi kompozytorka musiała się nieustannie mierzyć. Dzięki licznym cytatom z ówczesnych gazet, listów oraz zapisków autorka rysuje nie tylko portret wciąż tak mało znanej artystki i kompozytorki, ale też barwny obraz świata, który ją otaczał.
Szymanowska zdecydowała się na ów krok, nie będąc córką ani żoną muzyka, co w początkach XIX wieku było niespotykane – jej nieliczne poprzedniczki prawie bez wyjątku pochodziły bowiem z takiego właśnie środowiska, jak chociażby wspomniana panna Mozart. Co więcej, uczyniła tak w wieku dojrzałym.
Wcześniejw salach koncertowych pojawiały się „cudowne dziewczątka”, lecz małżeństwo z reguły oznaczało kres kariery. Maria wyłamała się też z konwencji obowiązującej w jej sferze, gdzie przeznaczeniem kobiety była rodzina, a obowiązek zarabiania na nią spoczywał na mężczyźnie.
Fragment książki
O autorce książki:
Danuta Gwizdalanka – absolwentka muzykologii i filologii angielskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1990 roku obroniła doktorat poświęcony kwartetom Beethovena. Jest autorką wielu książek o muzyce oraz licznych artykułów, haseł encyklopedycznych, przyczynków itp. W PWM wydała m.in. czteroczęściowy podręcznik „Historia muzyki” (2005–2011), „Przewodnik po muzyce kameralnej” (1996), oryginalne ujęcia problemowe, jak „Muzyka i polityka” (1999) i „Muzyka i płeć” (2001), syntezę „100 lat z dziejów polskiej muzyki” (2018), antologię myśli o muzyce „Symfonia na 444 głosy” (2020) oraz biografie: dwa tomy poświęcone Lutosławskiemu (wspólnie z mężem Krzysztofem Meyerem, 2003–2004), „Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim” (2021) oraz Lutosławski i Mozart w serii Małych Monografii (2021, 2022). Rozległa wiedza, szerokie konteksty, atrakcyjna narracja, dowcip i swada to znaki rozpoznawcze jej prac.
Premierową książkę Danuty Gwizdalanki już od 25 maja br. będzie można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.com.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl, nuty.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
