Aktualności
Moniuszko znowu na Fredry. Teatr Wielki w Poznaniu otworzył sezon artystyczny Festiwalem Moniuszki
2023-10-20
Po przeszło dwóch latach gruntownego remontu Teatr Wielki w Poznaniu oficjalnie wznowił działalność w swojej stałej siedzibie przy ul. Fredry. Aby uczcić powrót zespołu do gmachu pod Pegazem i zaprezentować nowe możliwości technologiczne sceny, sezon artystyczny 2023/2024 rozpoczął się festiwalem poświęconym patronowi instytucji – Stanisławowi Moniuszce. Od 6 do 19 października publiczność mogła poznawać różne oblicza tego kompozytora – operowe, filmowe, a nawet… jazzowe. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i Ruch Muzyczny byli Partnerami wydarzenia.
Pierwszym punktem festiwalowego repertuaru, a zarazem pierwszym spektaklem po dwudziestopięciomiesięcznej modernizacji teatru był Straszny dwór. Teatr Wielki przypomniał swoją nowatorską realizację z 2021 roku w reżyserii Ilarii Lanzino i pod kierownictwem muzycznym Marco Guidariniego, w której dzieło Moniuszki staje się polem twórczej interpretacji, spektaklem z wyraziście zarysowanymi postaciami i aktualną wymową. Bodaj najważniejszy tytuł polskiego repertuaru operowego pojawił się na poznańskiej scenie 6, 7 i 8 października. Wystąpili: Ruslana Koval i Małgorzata Olejniczak-Worobiej (Hanna), Gosha Kowalinska i Magdalena Wilczyńska-Goś (Jadwiga), Piotr Friebe i Piotr Kalina (Stefan), Rafał Korpik i Damian Konieczek (Zbigniew), Szymon Mechliński (Miecznik), Anna Lubańska i Galina Kuklina (Cześnikowa), Rafał Korpik i Damian Konieczek (Skołuba), Bartłomiej Szczeszek i Albert Memeti (Pan Damazy) oraz Jaromir Trafankowski i Maciej Ogórkiewicz (Maciej). Solistom towarzyszył Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego w Poznaniu pod kierownictwem Marco Guidariniego.
Jednak na oficjalną inaugurację gmachu pod Pegazem festiwalowa publiczność musiała zaczekać do 14 października. Wtedy to odbyło się niewątpliwie najważniejsze wydarzenie w programie Festiwalu – Gala Otwarcia Sceny. Gwiazdą wieczoru był Artur Ruciński, zaliczany do grona najwybitniejszych barytonów na świecie, stale występujący w najbardziej prestiżowych teatrach operowych. Obok niego wystąpią związani z Teatrem Wielkim soliści – laureaci Konkursu Moniuszkowskiego: Ruslana Koval (sopran), Małgorzata Olejniczak – Worobiej (sopran), Piotr Kalina (tenor), Szymon Mechliński (baryton) i Volodymyr Tyshkov (bas). Solistów, chór i orkiestrę poprowadził Maestro Jacek Kaspszyk.
fot. Magdalena Ośko / TW Poznań
Jazzowe oblicze utworów Moniuszki można było poznać 15 października, podczas koncertu MONIUSZKO / MOŻDŻER. Obok słynnej uwertury fantastycznej Bajka zabrzmiała inspirowana nią kompozycja Leszka Możdżera MONIUSZKO ALT_SHIFT_1 ESCAPE. Możdżer na bazie Bajki namalował własną muzyczną opowieść. Stworzył ją z fragmentów, które – jak przy użyciu klawiszowego skrótu – porozsuwał, aby zmieścić w nich niejazzowe akcenty, niektóre tempa oryginału zwolnił, część fragmentów powtórzył… Podczas koncertu wystąpili Leszek Możdżer oraz Orkiestra Teatru Wielkiego w Poznaniu pod dyrekcją Katarzyny Tomali-Jedynak z udziałem Tomasza Dąbrowskiego (trąbka), Bartka Królika (bas), Adama Bławickiego (saksofon) i Łukasza Sobolaka (perkusja).
Repertuar Festiwalu przewidział też wydarzenie dla dzieci – warsztaty najnajMoniuszko to projekt muzyczny inspirowany muzyką Stanisława Moniuszki, dostosowany do możliwości percepcyjnych i rozwoju najmłodszych miłośników dźwięków. Dzieci wraz z opiekunami mogły zanurzyć się w świecie dźwięków 18 października – dla niektórych z nich była to pierwsza wizyta w teatrze.
.jpg)
fot. Magdalena Ośko / TW Poznań
Pierwszą edycję Festiwalu Moniuszki zamknął wieczór z Parią w Kinie Pałacowym. Tylko nieliczni widzowie mieli okazję uczestniczyć w scenicznej realizacji spektaklu, który wywalczył poznańskiej scenie „Operowego Oscara”, czyli International Opera Award w kategorii „Dzieło odkryte na nowo”. Spektakl był wystawiony w hali Arena i miał rzadko wykorzystywaną w teatrze operowym formułę „site specific”. Inscenizacja Grahama Vicka, emocje, które kierownik muzyczny przedstawienia – Gabriel Chmura – wydobył z Moniuszkowskiej partytury oraz znakomite i wyraziste postaci sprawiły, że było to przedstawienie wyjątkowe. Filmową rejestrację w Centrum Kultury Zamek można było zobaczyć 19 października.
Historia Teatru Wielkiego w Poznaniu jest nierozerwalnie związana ze Stanisławem Moniuszką, odkąd w 1919 roku Halka zainaugurowała polską działalność opery w Poznaniu. Nic więc dziwnego, że i powrót zespołu na rodzimą, gruntownie zmodernizowaną scenę instytucja uczciła festiwalem poświęconym swojemu patronowi. I Festiwal Moniuszki pokazał, jak ważne jest podkreślanie uniwersalizmu twórczości tego kompozytora; pokazał również to, jak bardzo operowa publiczność jest otwarta na różnorodne, często zaskakujące interpretacje dzieł Moniuszki.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
