Aktualności
Instrument miesiąca: harfowe rekomendacje Agnieszki Kaczmarek-Bialic
2024-03-18
Jeżeli właśnie rozpoczynasz przygodę z harfą, to warto, byś zapoznała lub zapoznał się z publikacjami wydanymi przez naszą Oficynę. Znajdziesz wśród nich nie tylko atrakcyjny materiał dydaktyczny, ale także barwnie ilustrowane miniaturki, gwarantujące radość z gry na harfie.
Agnieszka Kaczmarek-Bialic, harfistka koncertująca jako solistka i kameralistka zarówno w Polsce, jak i za granicą, przygotowała rekomendacje pięciu swoich ulubionych publikacji przeznaczonych na ten instrument. Artystka zdradza również historie, które kryją się za wskazanymi utworami. Która postać z japońskiej gry wideo i filmu anime stała się inspiracją do skomponowania utworu na harfę? Czy Witold Lutosławski potrafił komponować z myślą o „niebiańskim instrumencie”? Kto poprosił Janinę Garścię o nowe kompozycje dla siebie i swojego brata?
Janina Garścia, Na strunach harfy op. 85 na harfę pedałową i celtycką
To zbiór urokliwych i różnorodnych miniatur na harfę przeznaczonych dla tych, którzy rozpoczynają swoją przygodę z instrumentem. To doskonały i atrakcyjny materiał dydaktyczny na pierwsze lata nauki. Utwory Janiny Garści rozwijają zarówno technikę gry, jak i muzykalność uczniów.
Miałam okazję wykonywać te utwory podczas Festiwalu Kompozytorów Krakowskich w 2004 roku i od tamtej pory często włączam niektóre z miniatur do programu koncertów dedykowanych najmłodszej publiczności. Utwory te działają na dziecięcą wyobraźnię i pomagają myśleć o muzyce bardziej plastycznie.
Warto wspomnieć, że w tym zbiorze znajdują się również Wariacje na temat Pokemona Marty Gargas. Ich autorka pisze tak: „Wariacje na temat Pokemona” skomponowałam w czasie redagowania zbioru „Na strunach harfy” op. 85 i zostały one zaakceptowane przez Janinę Garścię, której się one bardzo spodobały. W poszczególnych wariacjach zastosowałam różne sposoby wydobycia dźwięku – m.in. flażolety, dźwięki ksylofonowe, pres de la table. Ta różnorodność sprzyja zarówno doskonaleniu techniki gry, jak i wrażliwości na rodzaj dźwięku harfy.
Janina Garścia, Utwory kameralne op. 85 na harfę pedałową i celtycką ze skrzypcami lub fletem
Utwory kameralne op. 85 Janiny Garści są ostatnimi zbiorami, które napisała autorka, podobnie jak Na Strunach harfy. Powstały one na prośbę młodziutkiej uczennicy Anny Filochowskiej, która poprosiła kompozytorkę o skomponowanie łatwych utworów dla niej i dla jej brata Roberta. Dzięki inicjatywie ośmioletniej dziewczynki powstało 15 utworów w tym 5 duetów. Utwory te można wykonywać zarówno na harfie haczykowej, jak i pedałowej. Jako pedagog bardzo często sięgam do utworów tej autorki, gdyż są one skarbnicą muzycznych nastrojów i rozwijają sprawność instrumentalną.
fot. archiwum Agnieszki Kaczmarek-Bialic
Agnieszka Grela-Fedkowicz, Obrazki z Krakowa na harfę
Jest to barwnie wydany, okraszony ilustracjami kalejdoskop 29 miniatur przeznaczonych dla dzieci. Autorka stosuje w swoich utworach współczesne techniki wykonawcze, co może sprawiać wrażenie zabawy. Na początku edukacji dzieci bardzo lubią tę metodę pracy i chętnie wykonują efekty specjalne tego instrumentu: glissanda, arpeggia, dźwięki xylofoniczne, dźwięki szczypane, efekty perkusyjne i klastery.
Witold Lutosławski, Koncert podwójny na obój, harfę, orkiestrę smyczkową i perkusję
Z tym utworem wiążą się moje bardzo miłe wspomnienia. Kopię rękopisu otrzymałam wiele lat temu od Ursuli Holliger, u której studiowałam we Freiburgu. Utwór ten był pisany z myślą o niej i jej mężu Heinzu Holligerze. Państwo Holliger przez wiele lat przyjaźnili się z Witoldem Lutosławskim i to na prośbę mojej nauczycielki kompozytor dopisał partię harfy jako drugiego instrumentu solowego.
Koncert ten wykonywałam wielokrotnie i zawsze dostarczał mi on wiele satysfakcji artystycznych. W pierwszych dwóch częściach Lutosławski zastosował technikę ad libitum, co sprawia, że każdy wykonawca może na swój indywidualny sposób wpłynąć na obraz utworu. Natomiast ostatnia część Marciale e grotesco jest napisana w dyscyplinie metrycznej i sprawia wrażenie dość ekscentrycznej i żartobliwej. Koncert ten w mojej opinii jest arcydziełem i zawsze z radością podejmuję się jego wykonania.
Witold Lutosławski, Trzy fragmenty na flet i harfę
Magia, Odys na Itace, Finale to tytuły, które kryją się pod nazwą Trzy fragmenty. Utwory te można wykonywać samodzielnie, jak i w zaproponowanej kolejności. Pierwsza część Magia sprawia czasem trudność flecistom, gdyż przy niezbędnej dyscyplinie rytmicznej powinni zbudować atmosferę magii w taki sposób, aby mimo skomplikowanego rytmu stworzyć wrażenie swobody i niesamowitości. W drugiej części Odys na Itace Lutosławski stworzył subtelny nastrój, wyłaniając na pierwszy plan partię raz jednego raz drugiego instrumentu. Finał stanowi brawurowe zakończenie cyklu i jest dla mnie niezbitym dowodem na to, że Lutosławski wspaniale pisał na harfę. Trzy fragmenty są moją pozycją obowiązkową na każdym koncercie, na którym gram z flecistami.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
