Aktualności
Jak brzmi muzyka najnowsza? Premiery w Krakowie i we Wrocławiu
2024-04-03
Spośród różnorodnych czynników, które kształtują muzykę najnowszą, można wskazać indywidualne doświadczenia i perspektywy jej twórców, współczesne wydarzenia społeczne czy dziedzictwo kulturowe, niekoniecznie rodzime.
Źródła inspiracji, z których korzystają współcześnie kompozytorki i kompozytorzy poznamy bliżej przy okazji premier nowych utworów Joanny Wnuk-Nazarowej, Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil, Marcela Chyrzyńskiego i Krzysztofa Wołka. Naszą uwagę skierujemy w stronę Wrocławia i Krakowa, gdzie w nadchodzących dniach odbędą się festiwale promujące polską muzykę współczesną: 34. Musica Polonica Nova oraz 36. Krakowski Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów.
Joanna Wnuk-Nazarowa: Quintetto per archi n. 2
Twórczość Krzysztofa Pendereckiego fascynuje krakowską kompozytorkę co najmniej od czasów, gdy studiowała pod jego kierunkiem w Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Teraz Joanna Wnuk-Nazarowa składa hołd Mistrzowi w swoich dwóch kwintetach smyczkowych (Quintetto per archi n. 1 & n. 2). Konstrukcja utworów oparta jest na symfoniach Ludwiga van Beethovena, odpowiednio VII oraz IV, które cenił i którymi często dyrygował Penderecki. Kompozytorka jednak nie cytuje w nich ostatniego z trzech wiedeńskich klasyków. W Quintetto per archi n. 2 odnajdziemy urwane frazy z III Kwartetu smyczkowego („Kartki z nienapisanego dziennika”) Krzysztofa Pendereckiego.
Utwór Joanny Wnuk-Nazarowej, po raz pierwszy rozpisany na orkiestrę smyczkową, wykona 7 kwietnia Sinfonietta Cracovia. W postindustrialnej przestrzeni Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie skalę emocji kolejnej odsłony projektu London Calling wyznaczy poszukiwanie równowagi pomiędzy tradycją a nowoczesnością, dźwiękiem i ciszą oraz muzyką Wschodu i Zachodu.
Grażyna Pstrokońska-Nawratil: CalderaConcerto na akordeon i orkiestrę kameralną
O tym, że muzyka współczesna przestaje być elitarna, otwiera się na życie codzienne i odbiorców spoza akademickich kręgów przekonuje Paweł Hendrich, dyrektor artystyczny Musica Polonica Nova, którego organizatorem jest Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu. Podczas tegorocznej odsłony festiwalu zostaną podjęte takie tematy, jak inspiracje twórcze (także związki z popkulturą), strategie percepcji, czy dominujące trendy w stale piszącej się historii muzyki współczesnej.
Musica Polonica Nova potrwa od 10 do 14 kwietnia, a w programie zabrzmią m.in. utwory kompozytorów związanych z naszą Oficyną: Andrzeja Kwiecińskiego, Jagody Szmytki, Pawła Hendricha, Grażyny Krzanowskiej. Po raz pierwszy zabrzmi też najnowsza kompozycja Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil pt. CalderaConcerto na akordeon i orkiestrę kameralną.
– "Caldera" to magia mrocznej otchłani, ale także bajecznych kolorów powierzchni wody, która ją niekiedy wypełnia. To szczególny sejf historii naszej planety, miejsce narodzin osnowy praroślin – mówi o utworze Grażyna Pstrokońska-Nawratil, dedykując dzieło soliście, wirtuozowi akordeonu: Maciejowi Frąckiewiczowi, który wykona kompozycję wykona 13 kwietnia wraz z Orkiestrą Muzyki Nowej pod kierunkiem Szymona Bywalca. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem festiwalu.
Marcel Chyrzyński: Daeguscape na skrzypce, altówkę i wiolonczelę
Kompozytor pozostaje wierny swojej fascynacji kulturami Dalekiego Wschodu. W Daeguscape postanowił oddać charakter miasta Daegu w Korei Południowej, w którym emanująca spokojem aura buddyjskich świątyń zderza się z energią współczesnej urbanistyki, szybkimi samochodami i nowoczesnym metrem. Światowe prawykonanie utworu odbyło się zresztą właśnie w Korei Południowej w 2023 roku, polscy słuchacze będą mieli okazję wysłuchać kompozycji po raz pierwszy 23 kwietnia podczas 36. Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów.
Krzysztof Wołek: Green Grass na klawesyn i elektronikę
Mawia się, że trawa jest zawsze bardziej zielona po drugiej stronie płotu. Ale czy na pewno tak jest? Angielskie powiedzenie (the grass is greener on the other side of the fence), będące odpowiednikiem naszego polskiego: wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma, zainspirowało Krzysztofa Wołka do napisania utworu Green Grass na klawesyn i elektronikę. Kompozytor, który mieszkał już w Polsce, Holandii i Stanach Zjednoczonych, miał okazję zaobserwować w tych krajach wielopłaszczyznowe transformacje polityczne i społeczne. Green Grass, w pewien abstrakcyjny sposób, odnosi się do faktu, że nawet w idealizowanych miejscach, w których życie wydaje się lepsze, istnieją problemy społeczne i polityczne. To także miejsca, które potrzebują zaangażowania i walki o społeczne wartości oraz lepszą przyszłość.
Prawykonanie Green Grass kompozytor powierzył mieszkającej w Holandii klawesynistce Gośce Isphording. Jej grze towarzyszyć będą elektroniczne nagrania trzech różnych klawesynów. Premiera odbędzie się 28 kwietnia podczas koncertu na zakończenie 36. Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorskiego.
Zachęcamy do zapoznania się z pełnym programem koncertów, sesji naukowych i wydarzeń towarzyszących 36. KMFK, podczas których będzie można usłyszeć również utwory Joanny Wnuk-Nazarowej, czy Jerzego Kornowicza – gościa specjalnego festiwalu. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
