Aktualności
Instrument miesiąca: klawesynowe rekomendacje Aleksandry Gajeckiej-Antosiewicz
2024-04-08
Klawesyn w naturze swej ma blask i czystość, jakich próżno by szukać w innych instrumentach – mawiał François Couperin. Jego intrygujący, wyrazisty i rozwibrowany dźwięk wciąż inspiruje kompozytorów i daje instrumentowi nowe życie w muzyce XX i XXI wieku. Oto 5 publikacji wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, po które warto sięgnąć według Aleksandry Gajeckiej-Antosiewicz – klawesynistki i pianistki, specjalizującej się w interpretacji muzyki nowej.
Henryk Mikołaj Górecki, Koncert na klawesyn (fortepian) i orkiestrę smyczkową op. 40
Jeden z najsłynniejszych koncertów klawesynowych XX wieku skomponowany dla Elżbiety Chojnackiej, która wykonała go po raz pierwszy w 1980 roku. Nie rozstaję się z tym koncertem od wielu lat, każdorazowo jest jak zastrzyk energii, płynącej z zespolenia partii klawesynu z orkiestrą, pochłaniającego uwagę ostinato melodycznego, wymagającego niesłychanej koncentracji i matematycznej precyzji. Finałowa druga część, często bisowana, pełna jest góralskiej zadziorności i temperamentu. To obowiązkowa pozycja w repertuarze każdego klawesynisty.
Zygmunt Krauze, Commencement na klawesyn
Commencement, czyli początek i od początku do końca molto appasionato, marcatissimo, forte fortissimo. Krzyk na klawesynie wyrażony pojedynczą linią melodyczną, a właściwie powtarzanym motywem. Paradoks? Wyzwanie? Warto spróbować.
Aleksandra Gajecka-Antosiewicz, fot. Maja Antosiewicz
Zygmunt Krauze, Okruchy pamięci na klawesyn
Utwór poruszający, dedykowany mi przez kompozytora i pierwszy raz wykonany przeze mnie w 2018 w cyklu koncertowym pt. „W hołdzie Elżbiecie Chojnackiej”. Jest jak wejście w świat muzycznego teatru, w którym równorzędną rolę odgrywają dźwięk, gest i słowo. Przywoływane w pamięci wspomnienia, emocje, wreszcie niespodziewanie wplecione tango – ulubiony taniec mojej Mistrzyni Elżbiety Chojnackiej. Utwór dla klawesynistów,
którzy nie boją się porzucić klasycznych konwencji wykonawczych i chcą doświadczyć tego,
co w muzyce nowe.
Rafał Augustyn, W bieli i czerni na klawesyn
W bieli i czerni klawiszy klawesynu jest rodzajem fantazji z elementami improwizacji,
z porzucaniem i przywracaniem kreski taktowej, zmieniającymi się tonacjami i metrum. Oczarowują impresjonistyczne współbrzmienia i odcinki ilustracyjne (wyraźnie imitowany dźwięk dzwonów). Polecam osobom zaawansowanym w grze na klawesynie, obdarzonym wyobraźnią muzyczną, chcącym doskonalić umiejętności współkreakcji dzieła muzycznego.
François Couperin, Album per pianoforte
Album dla badaczy zmian, które dokonały się w wykonawstwie muzyki dawnej w Polsce
na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat. Fortepianowe opracowanie Zbigniewa Drzewieckiego z 1977 roku bazuje na koncepcjach interpretacyjnych francuskiego pianisty i klawesynisty Louis Diémer, zaangażowanego w nurt odrodzenia muzyki klawesynowej w XIX wieku oraz Johannesa Brahmsa i muzykologa Friedricha Chrysandera, którzy doprowadzili do pierwszego kompletnego wydania „Pieces de clavecin” F. Couperina w 1888 roku. W zbiorze znajdują się słynne miniatury ilustracyjne, jak Les Sentiments, La Marche des Gris-vêtus, Les Bacchanales, Le Réveille-matin, Les Moissonneurs, Les Baricades Mistérieuses, Le Tic-Toc Choc, ou les Maillotins.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
