Aktualności
Karol Szymanowski bohaterem słuchowiska w reżyserii Mateusza Pakuły. Premiera radiowa już w czerwcu.
2025-05-26
Fascynujący bohater, śmiała koncepcja, wreszcie znakomita obsada aktorska – Król Narcyz to nieszablonowy format opowieści o najsłynniejszym kompozytorze muzyki polskiej początków XX wieku. Wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków zgromadziła cenionych realizatorów i aktorów teatralnych, którzy wykreowali świat Karola Szymanowskiego oraz jego bliskich. Emisja na antenie Radia Kraków w kolejne poniedziałki o godzinie 21.05, począwszy od 2 czerwca br.
Objęcie ogromu i wielowątkowości postaci Szymanowskiego w zaledwie pięciu radiowych odcinkach to nie lada wyzwanie. Podjął się go Mateusz Pakuła – uznany i wielokrotnie nagradzany pisarz, reżyser, autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, dramaturg, adaptator i twórca słuchowisk radiowych. Jego realizacja teatralna wyreżyserowana na podstawie własnej książki Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję została okrzyknięta najważniejszym spektaklem ostatnich sezonów i zdobyła do tej pory dwadzieścia pięć nagród – zespołowych i indywidualnych.
Pięć światów Karola Szymanowskiego
Inspiracją i tekstem źródłowym słuchowiska stał się dla Pakuły Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim – głośna książka Danuty Gwizdalanki, wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w 2021 roku. Narrację skonstruował wokół pięciu tematów – pięciu światów kompozytora, znamiennych dla pełnego ukazania obrazu autora Króla Rogera. Król Narcyz to opowieść o muzyce, ale przede wszystkim o życiu Szymanowskiego. W radiowej opowieści otaczają go bliscy i przyjaciele, fanki i kochankowie, znajomi z Zakopanego. A wśród nich odnaleźć można największe postaci polskiej kultury: Witkacy, Iwaszkiewicz, Chwistek, Boy-Żeleński, Makuszyński.
Tytuł słuchowiska to ukłon w kierunku skomponowanego przez Szymanowskiego w 1915 roku Narcyza, należącego do zbioru Mity. Utwór wywarł silny wpływ na Pakule, towarzysząc mu podczas poznawania kompozytora i tworzenia scenariusza. Reżyser wspomina, że to właśnie w nim widzi esencję muzyki Szymanowskiego. Dzieło odnalazło się także w warstwie muzycznej słuchowiska, za którą odpowiedzialny jest Antonis Skolias – związany z teatrem kompozytor i producent muzyczny. Wykorzystując i przetwarzając utwory Szymanowskiego – w całościach, jak i we fragmentach – stworzył organiczne tło dla rozgrywającej się akcji.
Na wyróżnienie zasługuje obsada słuchowiska. W pięciu fabularyzowanych odcinkach zabrzmią głosy aż 16 aktorów wcielających się w historyczne postacie związane z Szymanowskim. W roli tytułowej wystąpi Szymon Czacki – aktor Narodowego Starego Teatru. Towarzyszyć mu będą aktorki i aktorzy Narodowego Starego Teatru, Teatru im. Słowackiego, Teatru Ludowego. Na antenę radiową powróci po ośmiu latach nieobecności Jan Peszek – w roli bliskiego Szymanowskiemu Jarosława Iwaszkiewicza będącego jednocześnie narratorem dzieła.
Na początku była książka
W publikacji Uwodziciel Danuta Gwizdalanka z detektywistycznym zacięciem przygląda się Szymanowskiemu. Sięga po bogatą korespondencję, liczne wspomnienia, dokumenty z epoki. Twórcę Harnasi przedstawia bez brązowienia, pokazując jego pełnokrwistość. Pisze o człowieku z wadami i zaletami, problemami i sukcesami, namiętnościami i antypatiami. Z książki wyłania się obraz człowieka świadomego swego geniuszu, przygniecionego tym, że wyprzedza swą epokę, wewnętrznie rozdartego zarówno ze względu na swą homoseksualność, jak i życie na krawędzi w bohemicznych miazmatach, kapryśnego i o niedopartym uroku równocześnie. Był kochany i wielbiony, lecz zawsze czuł niedosyt adoracji, ciągle skarżył się na swoje zdrowie i brak pieniędzy, a rozrzutnie szafował jednym i drugim.
KRÓL NARCYZ. SŁUCHOWISKO O KAROLU SZYMANOWSKIM NA PODSTAWIE KSIĄŻKI DANUTY GWIZDALANKI UWODZICIEL.
Scenariusz i reżyseria: Mateusz Pakuła
Adaptacje muzyczne i produkcja muzyczna: Antonis Skolias
W słuchowisku wystąpili:
SZYMANOWSKI – Szymon Czacki
IWASZKIEWICZ – Jan Peszek
WITKACY – Michał Majnicz
MAMUSIA – Anna Tomaszewska
KOCHANEK 1 (EDEK) – Łukasz Stawarczyk
KOCHANEK 2 (CUVELIER) – Piotr Franasowicz
KOCHANEK 3 (SPIESS) – Maciej Półtorak
GĄSIENICA-ROJ – Zuzanna Skolias-Pakuła
STRYJEŃSKA – Katarzyna Zawiślak-Dolny
CHWISTEK – Roman Gancarczyk
BOY – Piotr Pilitowski
KORNEL MAKUSZYŃSKI – Mateusz Janicki
SIOSTRZENICA – Anna Paruszyńska-Czacka
RUBINSTEIN – Daniel Malchar
ALINA – Wanda Skorny-Roszkowska
LEONIA – Martyna Krzysztofik
Realizacja radiowa: Grzegorz Dąbek
Opieka redakcyjna: Justyna Nowicka
Gdzie i kiedy słuchać? Na antenie Radia Kraków w każdy poniedziałek czerwca o godzinie 21.05.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Najczęściej czytane:
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 14 września.
Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.
Już po raz 22. zapraszamy nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.
Świetne wieści dla melomanów w Krakowie: jeszcze tej jesieni na kulturalnej mapie miasta pojawi się nowa, wyjątkowa przestrzeń. To UNA – kluboksięgarnia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Jeden z najciekawszych polskich kompozytorów – nietuzinkowy i wymykający się schematom. Czerpiąc z tradycji, od ponad 60 lat konsekwentnie wyznacza swoją własną ścieżkę twórczą. Krzysztof Meyer stworzył 130 opusowanych dzieł i wciąż komponuje. Jego życie i twórczość opisane zostały w najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny autorstwa Magdaleny Dziadek. Premierą książki PWM świętuje 82. urodziny kompozytora.
W ramach trwającego w Edynburgu pasma Focus on Poland poświęconego polskiej muzyce podczas Edinburgh International Festival, odbędzie się przedpremierowy pokaz krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Bacewicz x Bomsori”, który przybliża dwie wybitne artystki: południowokoreańską skrzypaczkę Bomsori Kim oraz Grażynę Bacewicz, jedną z najważniejszych postaci polskiej muzyki XX wieku. Co łączy obie te postaci? Wyjątkowy obraz stworzony przez reżysera Jakuba Piątka.
Krzysztof Knittel jest autorem utworów orkiestrowych, chóralnych, kameralnych, muzyki dla baletu, teatru, filmu, wykonawcą muzyki komputerowej i elektroakustycznej na żywo, twórcą instalacji dźwiękowych. To artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. Człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia. W sierpniu jest naszym Kompozytorem miesiąca i zaprasza nas do swojej pracowni, w której opowiada o procesie twórczym i swoich dziełach.
Już 1 sierpnia 2025 roku w Edynburgu rozpoczęła się 78. edycja Edinburgh International Festival – jednego z najbardziej renomowanych i najstarszych festiwali w Wielkiej Brytanii. Tegoroczny program, realizowany pod hasłem „The Truth We Seek”, po raz pierwszy w historii festiwalu wzbogaci się o Focus on Poland – wyjątkową sekcję poświęconą polskiej muzyce.
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to już stały punkt letnich aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zrodzony jako owoc pasji do słowa, festiwal rokrocznie gromadzi miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Polskie Wydawnictwo Muzycznego, które po raz czwarty stało się partnerem festiwalu, planuje aż trzy wydarzenia. Z myślą o najmłodszych uczestnikach proponuje warsztaty muzyczne; starsza publiczność natomiast ujrzy w nowym świetle postać najsłynniejszego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.
Ponadczasowe spotkanie z muzyką ostatniego polskiego romantyka, Tadeusza Bairda i dźwiękową historią Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia na dwupłytowym wydaniu ANAKLASIS. Trzy symfonie, czterech wybitnych dyrygentów w nagraniach najnowszych i archiwalnych, ponownie odkrytych.
