Aktualności
Inspiracje "III Symfonii" H. M. Góreckiego
2010-11-17
"[Górecki] szukał inspiracji (w tym przypadku na próżno) w Dziełach wszystkich Oskara Kolberga. Całkiem niespodziewanie natrafił na opis przerażających, okrutnych czynów popełnianych przez gestapo w okolicy Zakopanego." W książce pt. „Palace”: Katownia Podhala, wydanej w 1970 roku, Alfons Filar i Michał Leyko opowiadają, jak pensjonat o nazwie „Palace” został na początku II wojny światowej zaanektowany przez Niemców; jego piwnic używano do więzienia i torturowania podejrzanych osób polskiego pochodzenia. Po wojnie odnaleziono liczne napisy wydrapane na ścianach i drzwiach cel więziennych. Większość z nich zawierała same tylko nazwiska, niektóre opatrzone były datami i informacjami o wieku czy rodzinnej wsi ofiary. Górecki wybrał najbardziej wzruszające graffiti – krótkie zdanie widoczne na jednej zamieszczonych w książce fotografii. Napisała je góralka – osiemnastoletnia Helena Wanda Błażusiakówna ze Szczawnicy, więziona od 25 XI 1944 roku. Jest to prosta prośba dziewczyny skierowana do jej matki oraz do matki Bożej: „O Mamo, nie płacz, nie – Niebios Przeczysta Królowo, Ty zawsze wspieraj mnie”. Nad tym napisane, przy nazwisku, dodany był krzyż i słowa: „Zdrowaś Mario”.(…) Kompozytor nie wiedział, że ten właśnie tekst ma swoją własną historię. Po pierwszych wykonaniach i transmisji Symfonii przez Polskie Radio Górecki otrzymał sporo listów od dawnych mieszkańców Lwowa. W krótkiej, lecz zakończonej klęską walce o obronę miasta w 1918 roku poniosło śmierć wielu jego mieszkańców. Wśród najsławniejszych bohaterów był również czternastoletni ochotnik Jurek Bitschan, który poprzez swą śmierć stał się symbolem patriotyzmu dla obrońców miasta. Pieśń obrońców Lwowa, Mamo najdroższa, bądź zdrowa, wysławia jego pamięć; wiersze drugi, trzeci czwarty 4 zwrotki najwyraźniej cytują jego słowa, gdy padał raniony śmiertelnie; są one niemal słowo w słowo repliką napisu w katowni „Palace”.
(A. Thomas, Górecki, tłum. E. Gabryś,PWM 1998, s. 112-113)
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
