PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Oczorciała operetka, czyli "Loteria na mężów" na falach radiowej Dwójki

2012-02-20
Loteria na mężów, operetka, która „miała mieć dwóch ojców, a została sierotą”, napisana przez Karola Szymanowskiego pod pseudonimem „Whitney”, zabrzmi już jutro na falach radiowej Dwójki. Nowe nagranie operetki Karola Szymanowskiego po raz pierwszy zabrzmi na antenie już jutro o 19:30.  Wśród wykonawców usłyszeć będzie można Wiesława Ochmana i Urszulę Kryger, Adama Kruszewskiego i Ewę Biegas, którym towarzyszy Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia oraz Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia pod batutą Michała Klauzy.

W przerwie koncertu z Teresą Chylińską rozmawiać będzie Justyna Nowicka.

Dlaczego o operetce mówi się, że miała mieć dwóch ojców a została sierotą? Wyjaśniają to okoliczności powstania dzieła:

Wiosną 1908 r. Karol spędził razem z Grzegorzem Fitelbergiem jakiś czas w Wiedniu, gdzie pośród zabaw i towarzyskich uciech mocno się wyszastali z pieniędzy. Przyszło im wtedy do głowy, żeby może wspólnie napisać coś lżejszego, jakąś muzyczkę dla wzmocnienia nadwątlonej kasy. Zapotrzebowanie na operetki w Wiedniu wydawało się nieograniczone. Zresztą nie tylko tam operetka królowała też w Berlinie, Warszawie i Lwowie. Właśnie we Lwowie postanowił Szymanowskii rozejrzeć się za autorem libretta. Sprawy potoczyły się błyskawicznie. Poznał tu rówieśnika, doskonale się zapowiadającego aktora komicznego lwowskiej operetki, Juliana Maszyńskiego (syna kompozytora Piotra Maszyńskiego), który występował pod pseudonimem Krzewiński, w niedalekiej przyszłości będzie autorem wielu librett komicznych i operetkowych, tekstów piosenek. Doskonale się od razu porozumieli, Krzewiński w ciągu paru dni miał gotowe nawet dwa projekty. Bardzo podekscytowany Karol zaprasza Fitelberga na lato do Tymoszówki: „gdybyś do nas przyjechał, to musimy operetkę napisać. Pod wielkim sekretem powiem Ci, że przywiozę ze sobą dwa operetkowe libretta. Nie mów tylko nikomu o tym. Będziemy robili karierę." Mimo iż Ficio nie przyjechał, Szymanowski przez całe lato 1908 r. sam ochoczo komponował operetkę, której tytuł na początku brzmiał „Główna wygrana”, a potem „Loteria na mężów”. Ale gdy jesienią przyjechał do Warszawy, licząc że w pracy nad partyturą pomoże mu niedościgły Ficio spotkało go przykre rozczarowanie. Fitelbergowi ani w głowie była wspólna praca nad operetką. Filharmonia Warszawska powierzyła mu właśnie prowadzenie w sezonie 1908/1909 dwunastu koncertów. To było wielkie i ambitne wyzwanie, droga do prawdziwej kariery. Szymanowski pozostawiony sam sobie pracy nad operetką nie porzucił. Na przełomie 1908 i 1909 r. gotowa była partycja fortepianowa z wpisanymi głosami solowymi i partiami chóralnymi. Zacisnąwszy zęby zabrał się Szymanowski do opracowania partytury: „Nieszczęście z operetką, tak mi oczorciała, a czuję, że muszę ją skończyć nareszcie”. 28 X 1909 zapisał ostatnią z liczącej 396 stron partytury. Tytuł brzmiał ostatecznie: "Loteria na mężów (Narzeczony Nr 69). Operettka w 3 aktach". Autorstwa swego Szymanowski nie ujawnił jednak ani w partycji, ani w partyturze: tu umieścił jedynie pseudonim Whitney. I tak Loteria miała mieć dwóch ojców, a została sierotą.

Najczęściej czytane:

Fryderyki 2024 rozdane. Statuetka dla ANAKLASIS

Najważniejsze polskie nagrody fonograficzne Fryderyki zostały przyznane podczas Gali Muzyki Poważnej, która odbyła się w niedzielę 28 kwietnia w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Wśród laureatów ponownie zatriumfowała marka fonograficzna Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – ANAKLASIS.

 

Przyznano również nagrodę Złotego Fryderyka za całokształt twórczości w kategorii Muzyka Poważna. Laureatem został Krzysztof Meyer.

Powraca Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego. Koncert inauguracyjny już 30 kwietnia

W dniach 1-12 maja 2024 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie odbędzie się XII Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego. Tegoroczna edycja wyznacza powrót tego prestiżowego wydarzenia do polskiego i światowego kalendarza konkursów muzycznych po kilkuletniej, spowodowanej pandemią przerwie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami przedsięwzięcia.

Najpiękniejsze Książki 2023 – nominacja dla PWM!

Najgłośniejsza książka ubiegłego roku wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne otrzymała nominację w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2023. W kategorii Literatura naukowa i popularnonaukowa jury doceniło publikację Ten cały musical Mateusza Borkowskiego, Jacka Mikołajczyka i Marcina Zawady. Autorką projektu okładki i wnętrza oraz składu jest Alicja Kobza.

Paweł Malinowski nowym kompozytorem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego

Mamy przyjemność ogłosić, że Paweł Malinowski dołączył do grona kompozytorów reprezentowanych przez naszą Oficynę. Jego utwory były i są wykonywane m.in. przez członków The London Philharmonic Orchestra. W swojej twórczości, młody kompozytor poszukuje kruchych i wrażliwych dźwięków, jednocześnie eksplorując muzyczną przeszłość.

Matematyczność w muzyce. 36. Krakowski Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów

Krakowski Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów promuje i prezentuje współczesną, profesjonalną twórczość kompozytorów krakowskich od klasyków i generacji profesorów, poprzez kompozytorów średniego i młodego pokolenia oraz studentów kompozycji. W programie tegorocznej odsłony zabrzmią utwory m.in. kompozytorów reprezentowanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Festiwal rusza już 20 kwietnia.

Biblia tańca powraca. Kultowy podręcznik Ireny Turskiej na nowo

Jak tańczono w starożytnych Chinach? Czym jest gawot? Kiedy powstał profesjonalny balet? Krótki zarys historii tańca i baletu Ireny Turskiej to odpowiedź na setki pytań. To także lektura obowiązkowa dla każdego miłośnika Terpsychory. Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawia nową, zaktualizowaną edycję książki, która od 1962 roku wychowała całe pokolenia historyków tańca, choreografów i tancerzy.

Instrument miesiąca: klawesynowe rekomendacje Aleksandry Gajeckiej-Antosiewicz

Klawesyn w naturze swej ma blask i czystość, jakich próżno by szukać w innych instrumentach – mawiał François Couperin. Jego intrygujący, wyrazisty i rozwibrowany dźwięk wciąż inspiruje kompozytorów i daje instrumentowi nowe życie w muzyce XX i XXI wieku. Oto 5 publikacji wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, po które warto sięgnąć według Aleksandry Gajeckiej-Antosiewicz – klawesynistki i pianistki, specjalizującej się w interpretacji muzyki nowej.

Kto napisał „Poloneza Ogińskiego”? Odpowiedź nie jest oczywista

Wzruszająca melodia, chwytliwy tytuł, a do tego legenda o cierpieniu kompozytora opuszczającego kraj pod przymusem. Polonez a-moll Pożegnanie Ojczyzny, potocznie zwany też Polonezem Ogińskiego, to jeden z najsłynniejszych utworów w historii polskiej muzyki. Najnowsze badania muzykologiczne sugerują jednak, że autorem tej kompozycji najprawdopodobniej wcale nie był Ogiński...

Jak brzmi muzyka najnowsza? Premiery w Krakowie i we Wrocławiu

Spośród różnorodnych czynników, które kształtują muzykę najnowszą, można wskazać indywidualne doświadczenia i perspektywy jej twórców, współczesne wydarzenia społeczne czy dziedzictwo kulturowe, niekoniecznie rodzime.

Księgarnia PWM 29 marca 2024 czynna w godzinach 10:00-16:00.

Informujemy, że księgarnia PWM przy al. Krasińskiego 11a w Krakowie w dniu 29 marca 2024 czynna będzie w godzinach 10:00-16:00. Życzymy spokojnych Świąt Wielkiej Nocy i zapraszamy na zakupy do księgarni stacjonarnej już 2 kwietnia.