Aktualności
Muzyka Elżbiety Sikory w Sali Kameralnej NOSPR w Katowicach
2015-02-11
W minioną niedzielę 8 lutego w Katowicach zabrzmiał utwór South Shore na elektryczną harfę blue i orkiestrę Elżbiety Sikory. W partii solowej wystąpiła znakomita harfistka Anna Sikorzak-Olek.
Nowo otwarta w 2014 roku siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach służy nie tylko gospodarzom. W fenomenalnej akustyce i wysmakowanym wnętrzu publiczność słucha również innych śląskich zespołów. Cykle koncertowe organizują Kwartet Śląski, Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia, Orkiestra Kameralna Miasta Tychy Aukso, rozmaite formacje jazzowe, a muzykę współczesną prezentuje Orkiestra Muzyki Nowej pod dyrekcją Szymona Bywalca.
I to właśnie podczas kolejnego z zainaugurowanej w listopadzie 2014 roku serii koncertów Orkiestry Muzyki Nowej wykonano utwór South Shore - Concertino na harfę blue i orkiestrę Elżbiety Sikory. Kompozycję zamówiło Polskie Towarzystwo Harfowe i CAMAC w 2008 roku. Temat wieczoru był na wskroś współczesny - „elektronika“. Szerokie zastosowanie we współczesnej twórczości elektronicznych instrumentów i zaawansowanego komputerowego oprogramowania prowokuje kompozytorów do odkrywania nowych brzmień, konstruowania narracji splecionej z dźwięków akustycznych i komputerowo przetwarzanych, eksperymentowania z przestrzenią. W utworze polskiej kompozytorki, która od początki drogi twórczej chętnie wykorzystuje medium elektroniczne, harfa zyskuje zupełnie nowe brzmieniowe oblicze. Odpowiednio wzmocnione dźwięki partii solowej (warstwę elektroniczną realizował Marcin Wierzbicki), twórczo przekształcone i zestawiane z akustyczną warstwą orkiestry sprawiają, że z efemerycznie kameralnego instrumentu harfa przekształca się w wirtuozowski instrument o szerokiej palecie barw i artykulacyjnych środków. W kolejnych ogniwach dzieła - błyskotliwej części inicjalnej, lirycznej środkowej i efektownym finale - Anna Sikorzak-Olek z pasją, zaangażowaniem, niezwykłym wyczuciem faktury i dźwiękowych kolorów prowadziła dialog z orkiestrą.
Oprócz South Shore podczas koncertu wykonano także Microconcerto IV Jarosława Mamczarskiego (prawykonanie), Emergon αβ Pawła Hendricha oraz Eppur si muove Krzysztofa Wołka. W partiach wokalnych wystąpiły: Agata Zubel i Karolina Brachman.
W twórczości Elżbiety Sikory elektronika jest narzędziem na tyle naturalnym, że wręcz idiomatycznym dla indywidualnego stylu kompozytorki. Naturalne zatem wydało się włączenie jej kompozycji South Shore do koncertu zatytułowanego po prostu Elektronika, który odbył się 8 lutego w sali kameralnej NOSPRu. Kierujący Orkiestrą Muzyki Nowej Szymon Bywalec, w trakcie comiesięcznych spotkań z muzyką współczesną, tym razem sięgnął po kompozycje Pawła Hendricha, Krzysztofa Wołka, Jarosława Mamczarskiego i właśnie Elżbiety Sikory.
South Shore. Concertino w trzech częściach na elektryczną harfę blue i orkiestrę, powstało nad tytułowym brzegiem jeziora Michigan w 2008 roku. Mimo, że podczas lutowego koncertu amplifikowana harfa była koloru zielonego zamiast obiecanego błękitu, szybko stała się najciekawszym elementem całego spektaklu. Dzięki elektrycznemu wzmocnieniu dźwięku cichy z natury instrument zdominował warstwę dźwiękową utworu, nieustannie przykuwając uwagę i zaskakując różnorodnością brzmienia, wzbogacanego o elektroniczne modyfikacje. Wykonująca partię solową Anna Sikorzak-Olek mogła swobodnie wchodzić w dialog ze sporych rozmiarów orkiestrą, stając się równorzędnym pod każdym względem partnerem prowadzenia narracji muzycznej. Porównywalny potencjał brzmieniowy elektrycznej harfy i orkiestry skutkuje tym, że typowa dla koncertu opozycja jednostki i zespołu traci tu nieco na znaczeniu. Pod względem estetycznym South Shore gładko wpisuje się w charakterystykę języka muzycznego Elżbiety Sikory. Widać, że kompozytorka czuje się w nim bardzo swobodnie, pozostawiając jednak zauważalny niedosyt braku poszukiwań. Trzyczęściowy utwór również formalnie jest kolejną odsłoną znanego schematu, nie intryguje, nie wnosi żadnej nowej idei przez co ostatecznie nie pozostawia po sobie żadnej głębszej refleksji. To dobrze złożony, przyjemny, lecz dosyć oczywisty obraz. Wzburzoną powierzchnie jeziora oglądamy w nim niestety tylko przez szybę, z bezpiecznego schronienia na brzegu.
Barbara Spodymek i Szymon Maliszewski
Najczęściej czytane:
Od symfonii, przez kameralistykę, po spektakl muzyczny – grudzień będzie miesiącem różnorodnych premier, za sprawą których polska muzyka współczesna wzbogaci się o cztery nowe kompozycje. Koncerty z najnowszymi dziełami Marcela Chyrzyńskiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Zygmunta Krauze i Katarzyny Głowickiej odbędą się w Katowicach, Bydgoszczy i Warszawie.
Dźwięk to zjawisko fascynujące. Kiedy wybrzmi, natychmiast ulatuje. Przez tysiące lat podejmowano próby jego uchwycenia, jednak dopiero wynaleziony przez Edisona w XIX wieku fonograf przyniósł upragniony sukces. Co wydarzyło się dalej? Jak wyglądały narodziny fonografii w Polsce? Co nagrywano i jaką aparaturą? Na te pytania (i wiele innych) odpowiada Katarzyna Janczewska-Sołomko w książce Zatrzymane dźwięki. Fonografia polska do 1918 roku. Publikacja już w sprzedaży.
22 listopada spotkaliśmy się w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. Mieczysława Karłowicza w Krakowie. Gościnne progi szkoły przyjęły ponad 220 uczestników!
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia płytowa ANAKLASIS i Filharmonia Śląska zapraszają na koncert poświęcony twórczości Witolda Szalonka, który odbędzie się 3 grudnia o godz. 19:00 w Filharmonii Śląskiej. Okazja jest szczególna, bowiem tego wieczoru odbędzie się premiera najnowszych publikacji nutowych oraz dwóch albumów płytowych z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza.
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.