Aktualności
Bacewicz, jakiej nie znacie. Premierowe wydania utworów od Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
2021-02-05
„Dawne moje kompozycje odrzuciłam. Teraz, gdy więcej umiem niż dawnej, widzę duże minusy tych kompozycji, więc po cóż mają egzystować?”, pisała w liście do brata z 1947 roku Grażyna Bacewicz. Obsesyjny samokrytycyzm, który przez lata towarzyszył kompozytorce, jak również bezwzględne przestrzeganie zaleceń zawartych w jej testamencie przez wiele lat utrudniały artystom dostęp do dzieł odrzuconych przez twórczynię. Dzięki współpracy z muzykami i muzykologami Polskie Wydawnictwo Muzyczne po raz pierwszy prezentuje w swoim katalogu juwenilia znakomitej kompozytorki XX wieku, rozpoczynając od utworów na skrzypce solo oraz skrzypce i fortepian w opracowaniu cenionej skrzypaczki Agaty Szymczewskiej.
„Studiowanie rękopisów pozostawionych przez kompozytorkę było dla mnie, jako skrzypaczki, wyjątkowo ciekawe”, komentuje pracę nad utworami Bacewiczówny Agata Szymczewska. „Niekiedy chaotyczne notatki połączone z wieloma wersjami tych samych utworów sprawiały, że przygotowanie owych dzieł do druku stało się procesem bardzo odpowiedzialnym, ale i niezwykle twórczym. Zadbałam o to, aby w nutach znalazły się właściwie wszystkie możliwe do odczytania oznaczenia interpretacyjne i wykonawcze kompozytorki, za każdym razem szukając odpowiedzi na pytanie: »Jak zagrałaby na skrzypcach ten fragment sama Grażyna Bacewicz?«”, dodaje autorka opracowań.
W 112. rocznicę urodzin wybitnej kompozytorki i skrzypaczki Polskie Wydawnictwo Muzyczne prezentuje pierwsze wydania jej utworów na skrzypce solo i z towarzyszeniem fortepianu.
I Sonatę skomponowała w 1929 roku zaledwie 20-letnia studentka Konserwatorium. W owym czasie Bacewicz pozostawała pod ogromnym wpływem utworów Karola Szymanowskiego, a jednocześnie szukała swojego indywidualnego stylu. Równoległe studia instrumentalne w klasie skrzypiec i fortepianu stwarzały jej doskonałą okazję do wykonywania własnych utworów na koncertach i weryfikowania w ten sposób pomysłów kompozytorskich.
Partita [młodzieńcza] (1934) na skrzypce i fortepian powstała w czasie studiów w Warszawie i w Paryżu. Już we wczesnym okresie twórczości Bacewicz widoczny jest niezwykły potencjał oraz znakomity warsztat kompozytorski. Najlepszym tego dowodem jest ponowne wykorzystanie części materiału muzycznego Partity w powstałej w 1935 roku wersji na skrzypce solo. To właśnie w tym roku Bacewicz otrzymała pierwsze wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. Artystka była wtedy we wspaniałej formie jako skrzypaczka, o czym świadczy wirtuozeria i efektowność powstałych wówczas utworów.
Scherzo (1945) na skrzypce solo jest dziełem wyjątkowym i bardzo cennym, które dzięki swojej lekkości i zwiewności z pewnością przypadnie do gustu skrzypkom poszukującym utworów efektownych, a przy tym niebanalnych. Będzie świetnym wyborem na każdą koncertową okazję.
Legenda (1945) na skrzypce i fortepian nawiązuje do jednej z najbardziej popularnych polskich miniatur skrzypcowych – Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego. Język muzyczny Grażyny Bacewicz jest jednak bardziej nowatorski, wyróżnia go ciekawa, charakterystyczna dla kompozytorki warstwa harmoniczna oraz ulotna, nieco tajemnicza melodia partii skrzypiec.
„Wanda Bacewicz, wykonawczyni testamentu, surowo przestrzegała zaleceń artystki, przekazując jednocześnie cały ocalony dorobek siostry do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Córka kompozytorki dała się przekonać wielu artystom i muzykologom, że warto sięgnąć także do najwcześniejszych utworów Grażyny Bacewicz”, tłumaczy Małgorzata Gąsiorowska, teoretyczka muzyki i publicystka muzyczna. „Jeśli nawet odnajdujemy w nich rozmaite wpływy, czasem pozostawanie pod urokiem muzyki Szymanowskiego czy zmaganie się z materią dźwiękową, są one dowodem kształtującego się stylu artystki, dowodem rozwoju, który przebiegał w sposób ewolucyjny, bez znaczących wstrząsów czy zmian w sposobie myślenia o muzyce”.
Utworami na skrzypce solo oraz z towarzyszeniem fortepianu Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpoczyna uzupełnianie swojego katalogu dzieł Grażyny Bacewicz. Już niebawem Oficyna przedstawi kolejne tytuły, które po raz pierwszy trafią na rynek wydawniczy.
Premierowe wydania utworów Grażyny Bacewicz można znaleźć w księgarni PWM i w dobrych księgarniach muzycznych. Polecamy!
Najczęściej czytane:
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
