Aktualności
Bacewicz, jakiej nie znacie. Premierowe wydania utworów od Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
2021-02-05
„Dawne moje kompozycje odrzuciłam. Teraz, gdy więcej umiem niż dawnej, widzę duże minusy tych kompozycji, więc po cóż mają egzystować?”, pisała w liście do brata z 1947 roku Grażyna Bacewicz. Obsesyjny samokrytycyzm, który przez lata towarzyszył kompozytorce, jak również bezwzględne przestrzeganie zaleceń zawartych w jej testamencie przez wiele lat utrudniały artystom dostęp do dzieł odrzuconych przez twórczynię. Dzięki współpracy z muzykami i muzykologami Polskie Wydawnictwo Muzyczne po raz pierwszy prezentuje w swoim katalogu juwenilia znakomitej kompozytorki XX wieku, rozpoczynając od utworów na skrzypce solo oraz skrzypce i fortepian w opracowaniu cenionej skrzypaczki Agaty Szymczewskiej.
„Studiowanie rękopisów pozostawionych przez kompozytorkę było dla mnie, jako skrzypaczki, wyjątkowo ciekawe”, komentuje pracę nad utworami Bacewiczówny Agata Szymczewska. „Niekiedy chaotyczne notatki połączone z wieloma wersjami tych samych utworów sprawiały, że przygotowanie owych dzieł do druku stało się procesem bardzo odpowiedzialnym, ale i niezwykle twórczym. Zadbałam o to, aby w nutach znalazły się właściwie wszystkie możliwe do odczytania oznaczenia interpretacyjne i wykonawcze kompozytorki, za każdym razem szukając odpowiedzi na pytanie: »Jak zagrałaby na skrzypcach ten fragment sama Grażyna Bacewicz?«”, dodaje autorka opracowań.
W 112. rocznicę urodzin wybitnej kompozytorki i skrzypaczki Polskie Wydawnictwo Muzyczne prezentuje pierwsze wydania jej utworów na skrzypce solo i z towarzyszeniem fortepianu.
I Sonatę skomponowała w 1929 roku zaledwie 20-letnia studentka Konserwatorium. W owym czasie Bacewicz pozostawała pod ogromnym wpływem utworów Karola Szymanowskiego, a jednocześnie szukała swojego indywidualnego stylu. Równoległe studia instrumentalne w klasie skrzypiec i fortepianu stwarzały jej doskonałą okazję do wykonywania własnych utworów na koncertach i weryfikowania w ten sposób pomysłów kompozytorskich.
Partita [młodzieńcza] (1934) na skrzypce i fortepian powstała w czasie studiów w Warszawie i w Paryżu. Już we wczesnym okresie twórczości Bacewicz widoczny jest niezwykły potencjał oraz znakomity warsztat kompozytorski. Najlepszym tego dowodem jest ponowne wykorzystanie części materiału muzycznego Partity w powstałej w 1935 roku wersji na skrzypce solo. To właśnie w tym roku Bacewicz otrzymała pierwsze wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. Artystka była wtedy we wspaniałej formie jako skrzypaczka, o czym świadczy wirtuozeria i efektowność powstałych wówczas utworów.
Scherzo (1945) na skrzypce solo jest dziełem wyjątkowym i bardzo cennym, które dzięki swojej lekkości i zwiewności z pewnością przypadnie do gustu skrzypkom poszukującym utworów efektownych, a przy tym niebanalnych. Będzie świetnym wyborem na każdą koncertową okazję.
Legenda (1945) na skrzypce i fortepian nawiązuje do jednej z najbardziej popularnych polskich miniatur skrzypcowych – Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego. Język muzyczny Grażyny Bacewicz jest jednak bardziej nowatorski, wyróżnia go ciekawa, charakterystyczna dla kompozytorki warstwa harmoniczna oraz ulotna, nieco tajemnicza melodia partii skrzypiec.
„Wanda Bacewicz, wykonawczyni testamentu, surowo przestrzegała zaleceń artystki, przekazując jednocześnie cały ocalony dorobek siostry do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Córka kompozytorki dała się przekonać wielu artystom i muzykologom, że warto sięgnąć także do najwcześniejszych utworów Grażyny Bacewicz”, tłumaczy Małgorzata Gąsiorowska, teoretyczka muzyki i publicystka muzyczna. „Jeśli nawet odnajdujemy w nich rozmaite wpływy, czasem pozostawanie pod urokiem muzyki Szymanowskiego czy zmaganie się z materią dźwiękową, są one dowodem kształtującego się stylu artystki, dowodem rozwoju, który przebiegał w sposób ewolucyjny, bez znaczących wstrząsów czy zmian w sposobie myślenia o muzyce”.
Utworami na skrzypce solo oraz z towarzyszeniem fortepianu Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpoczyna uzupełnianie swojego katalogu dzieł Grażyny Bacewicz. Już niebawem Oficyna przedstawi kolejne tytuły, które po raz pierwszy trafią na rynek wydawniczy.
Premierowe wydania utworów Grażyny Bacewicz można znaleźć w księgarni PWM i w dobrych księgarniach muzycznych. Polecamy!
Najczęściej czytane:
Tematem przewodnim 37. edycji Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów jest muzyka w muzyce. Festiwal, który został objęty patronatem honorowym Aleksandra Miszalskiego, Prezydenta Miasta Krakowa, rozpocznie się już 10 maja koncertem inauguracyjnym w Filharmonii Krakowskiej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Już 09 maja 2025 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza do wspólnego świętowania podczas Dni Funduszy Europejskich w PWM. Sprawdź, co zaplanowaliśmy na ten dzień!
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
