Aktualności
Bacewicz, jakiej nie znacie. Premierowe wydania utworów od Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
2021-02-05
„Dawne moje kompozycje odrzuciłam. Teraz, gdy więcej umiem niż dawnej, widzę duże minusy tych kompozycji, więc po cóż mają egzystować?”, pisała w liście do brata z 1947 roku Grażyna Bacewicz. Obsesyjny samokrytycyzm, który przez lata towarzyszył kompozytorce, jak również bezwzględne przestrzeganie zaleceń zawartych w jej testamencie przez wiele lat utrudniały artystom dostęp do dzieł odrzuconych przez twórczynię. Dzięki współpracy z muzykami i muzykologami Polskie Wydawnictwo Muzyczne po raz pierwszy prezentuje w swoim katalogu juwenilia znakomitej kompozytorki XX wieku, rozpoczynając od utworów na skrzypce solo oraz skrzypce i fortepian w opracowaniu cenionej skrzypaczki Agaty Szymczewskiej.
„Studiowanie rękopisów pozostawionych przez kompozytorkę było dla mnie, jako skrzypaczki, wyjątkowo ciekawe”, komentuje pracę nad utworami Bacewiczówny Agata Szymczewska. „Niekiedy chaotyczne notatki połączone z wieloma wersjami tych samych utworów sprawiały, że przygotowanie owych dzieł do druku stało się procesem bardzo odpowiedzialnym, ale i niezwykle twórczym. Zadbałam o to, aby w nutach znalazły się właściwie wszystkie możliwe do odczytania oznaczenia interpretacyjne i wykonawcze kompozytorki, za każdym razem szukając odpowiedzi na pytanie: »Jak zagrałaby na skrzypcach ten fragment sama Grażyna Bacewicz?«”, dodaje autorka opracowań.
W 112. rocznicę urodzin wybitnej kompozytorki i skrzypaczki Polskie Wydawnictwo Muzyczne prezentuje pierwsze wydania jej utworów na skrzypce solo i z towarzyszeniem fortepianu.
I Sonatę skomponowała w 1929 roku zaledwie 20-letnia studentka Konserwatorium. W owym czasie Bacewicz pozostawała pod ogromnym wpływem utworów Karola Szymanowskiego, a jednocześnie szukała swojego indywidualnego stylu. Równoległe studia instrumentalne w klasie skrzypiec i fortepianu stwarzały jej doskonałą okazję do wykonywania własnych utworów na koncertach i weryfikowania w ten sposób pomysłów kompozytorskich.
Partita [młodzieńcza] (1934) na skrzypce i fortepian powstała w czasie studiów w Warszawie i w Paryżu. Już we wczesnym okresie twórczości Bacewicz widoczny jest niezwykły potencjał oraz znakomity warsztat kompozytorski. Najlepszym tego dowodem jest ponowne wykorzystanie części materiału muzycznego Partity w powstałej w 1935 roku wersji na skrzypce solo. To właśnie w tym roku Bacewicz otrzymała pierwsze wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. Artystka była wtedy we wspaniałej formie jako skrzypaczka, o czym świadczy wirtuozeria i efektowność powstałych wówczas utworów.
Scherzo (1945) na skrzypce solo jest dziełem wyjątkowym i bardzo cennym, które dzięki swojej lekkości i zwiewności z pewnością przypadnie do gustu skrzypkom poszukującym utworów efektownych, a przy tym niebanalnych. Będzie świetnym wyborem na każdą koncertową okazję.
Legenda (1945) na skrzypce i fortepian nawiązuje do jednej z najbardziej popularnych polskich miniatur skrzypcowych – Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego. Język muzyczny Grażyny Bacewicz jest jednak bardziej nowatorski, wyróżnia go ciekawa, charakterystyczna dla kompozytorki warstwa harmoniczna oraz ulotna, nieco tajemnicza melodia partii skrzypiec.
„Wanda Bacewicz, wykonawczyni testamentu, surowo przestrzegała zaleceń artystki, przekazując jednocześnie cały ocalony dorobek siostry do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Córka kompozytorki dała się przekonać wielu artystom i muzykologom, że warto sięgnąć także do najwcześniejszych utworów Grażyny Bacewicz”, tłumaczy Małgorzata Gąsiorowska, teoretyczka muzyki i publicystka muzyczna. „Jeśli nawet odnajdujemy w nich rozmaite wpływy, czasem pozostawanie pod urokiem muzyki Szymanowskiego czy zmaganie się z materią dźwiękową, są one dowodem kształtującego się stylu artystki, dowodem rozwoju, który przebiegał w sposób ewolucyjny, bez znaczących wstrząsów czy zmian w sposobie myślenia o muzyce”.
Utworami na skrzypce solo oraz z towarzyszeniem fortepianu Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpoczyna uzupełnianie swojego katalogu dzieł Grażyny Bacewicz. Już niebawem Oficyna przedstawi kolejne tytuły, które po raz pierwszy trafią na rynek wydawniczy.
Premierowe wydania utworów Grażyny Bacewicz można znaleźć w księgarni PWM i w dobrych księgarniach muzycznych. Polecamy!
Najczęściej czytane:
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
Czy Wesoły Franiu istnieje naprawdę i czemu Kotek Tęsknotek jest smutny? O procesie nadawania tytułów utworom i współpracy przy tworzeniu publikacji nutowej dla dzieci opowiadają Patrycja Budziacka i Natalia Drozen-Czaplińska – autorki zbioru Wiolinkowe opowieści na skrzypce i fortepian wydanego w Serii Pedagogicznej PWM.
Dyrektor Artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic Szymon Morus oraz Polska Filharmonia Kameralna Sopot zapraszają młodych kompozytorów do wzięcia udziału w 8. Konkursie Kompozytorskim im. Krzysztofa Pendereckiego, który odbędzie się w ramach 15. edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic. Konkurs, organizowany co dwa lata, wspiera twórczość młodych artystów, stwarzając im przestrzeń do zaprezentowania swoich utworów przed profesjonalnym jury.
Podobno sam Józef Haydn kupował mu papier nutowy. Na temat jego pochodzenia wysnuto kontrowersyjne teorie, łącząc go z rodziną Czartoryskich. Był twórcą pierwszego polskiego koncertu fortepianowego. Mowa o Franciszku Lesslu, kompozytorze przełomu XVIII i XIX wieku, którego można uznać za najwybitniejszego przed Chopinem. Marcin Tadeusz Łukaszewski kreśli jego sylwetkę w najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, poszukując prawdy i dementując narosłe wokół kompozytora mity.
225 polskich kompozytorów, 1500 utworów, kilkaset godzin muzyki! Rozpoczynamy kolejny rok z programem TUTTI.pl, dzięki któremu Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera wykonania muzyki polskiej. Beneficjenci otrzymują rabat na wypożyczenie materiałów orkiestrowych w wysokości 70% opłaty.
W ramach nowej odsłony akcji „Kompozytor/Kompozytorka Miesiąca” zajrzymy do pracowni twórców, związanych z naszym Wydawnictwem. Przyjrzymy się ich pracy — czy siadają przy fortepianie, rozkładają papier nutowy na pulpicie i zapisują ołówkiem kolejne dźwięki, czy może jednak instrument i przyrządy piśmiennicze zastąpili myszką i klawiaturą komputera? Naszą szczególną uwagę zwrócimy na ich biurka, przy których pomysły muzyczne materializują się na pięcioliniach kolejnych partytur. Akcji towarzyszą fotografie Bartka Barczyka.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.
