Aktualności
II Symfonia Szymanowskiego, jakiej nie znacie
2021-09-15
„To jest instrumentalne dzieło, jakiego nigdy jeszcze żaden Polak nie napisał…” – tak określił swoją II Symfonię B-dur op. 19 Karol Szymanowski. Utwór niewątpliwie stanowił owoc dojrzałego warsztatu i świadomego zamysłu. Jednak losy kompozycji po prawykonaniu mogą się jeszcze różnie potoczyć… 17 września w Filharmonii Krakowskiej imienia K. Szymanowskiego dzieło zabrzmi w kształcie, w jakim nie było wykowywane od lat.
II Symfonia Szymanowskiego jest dziełem niewątpliwie wybitnym – zaskakuje różnorodnością melodii i zestawień instrumentalnych, wyrafinowaną, wysmakowaną ekspresją. Po pierwszych wykonaniach utwór zdobył serca publiczności w Berlinie (1911), Monachium (1912), Wiedniu (1912) czy Lipsku (1912). Rozpływali się nad nim recenzenci, określając po koncercie jego twórcę jako „kogoś, kto ma pęd ku wielkości” (Richard Specht), z kogo nazwiskiem „będą musiały oswoić się także i niemieckie języki” (“Neue Freie Presse”).
Georg Schünemann po wykonaniu II Symfonii pisał natomiast, że „najlepsze rzeczy daje Szymanowski w wariacjach”. I to właśnie druga część utworu – temat z wariacjami – zasługuje na szczególną uwagę podczas zbliżającego się koncertu. Otóż II Symfonia w swoim pierwotnym kształcie, święcąca triumfy od 1911 do 1921 roku, na potrzeby koncertu w 1922 roku w Bostonie została przez Szymanowskiego skrócona o dwie wariacje. Dzieło w tej wersji weszło ostatecznie do repertuaru, przez co współczesna publiczność nie zna pierwotnego zamysłu kompozytora.
„Powiedzmy sobie szczerze: nie znając wariacji nr 3 i nr 7, które przez lata 1911–1921 stanowiły integralną część II Symfonii – w istocie nie znamy oryginalnego zamysłu dzieła, jego pierwotnego kształtu, formy i ekspresji. Nie znamy dzieła, które przez 10 lat zachwycało słuchaczy europejskich centrów muzycznych”, komentuje Teresa Chylińska, wieloletnia badaczka twórczości Karola Szymanowskiego, redaktor naukowa edycji źródłowo-krytycznej dzieł Karola Szymanowskiego, wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Utwór po latach w jego pierwotnej wersji wykonają w swojej siedzibie muzycy Filharmonii Krakowskiej pod batutą Alexandra Humali 17 września o godz. 19:30 w ramach festiwalu „Szymanowski Polska Świat”. Bilety można zakupić lub zarezerwować na stronie internetowej Filharmonii Krakowskiej.
Artyści powtórzą koncert dzień później o tej samej porze w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Koncert ten będzie transmitowany na antenie Programu Drugiego Polskiego Radia. Bilety można zarezerwować za pośrednictwem strony internetowej Filharmonii Krakowskiej.
Zapraszamy na podróż w czasie do roku 1911, kiedy to odbyło się prawykonanie dzieła w jego oryginalnym zamyśle i kształcie.
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.