Aktualności
Październik: miesiąc dziesięciu prawykonań
2021-09-29
Początek sezonu artystycznego 2021/2022 obfituje w wydarzenia koncertowe, wśród których nie brakuje prawykonań utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zachęcamy do udziału w koncertach abonamentowych, ale także w festiwalach, w tym w Festiwalu Prawykonań, którego PWM jest partnerem. Sprawdźcie, gdzie w październiku zabrzmią po raz pierwszy nowe utwory polskich kompozytorów!
Październik rozpoczynamy prawykonaniem utworu Wojciecha Widłaka w Filharmonii Krakowskiej. Symfonia jednego dnia na orkiestrę symfoniczną na kanwie poezji K.K. Baczyńskiego to około 20-minutowy symfoniczny fresk inspirowany poezją twórcy, którego setną rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. „To opowieść o młodym, zakochanym człowieku, który w tragicznych okolicznościach wojny i okupacji intensywnie przeżywał swoją młodość”, komentuje utwór kompozytor. „W symboliczny sposób przedstawiam w nim odwieczne starcie ciemnych i jasnych stron ludzkiej egzystencji. W kulminacyjnym momencie pojawia się słowo Poety”. 1 i 2 października Orkiestrę Filharmonii, która zagra w swojej siedzibie, poprowadzi Paweł Kotla.
Lo firgai. Maska Aleksandra Nowaka to utwór, który mogła usłyszeć już publiczność w Wiedniu oraz w Warszawie. Zabrzmi on po raz kolejny w Krakowie w ramach festiwalu Sacrum Profanum, tym razem jednak w nowej interpretacji. 2 października w Centrum Kongresowym ICE Kraków utwór nawiązujący do twórczości Stanisława Lema wykona Joanna Freszel wraz ze Spółdzielnią muzyczną contemporary ensemble. To z pewnością interesująca informacja dla wszystkich, którym brzmi jeszcze w uszach warszawskojesienna interpretacja Agaty Zubel i artystów Klangforum Wien.
Jednak weekend z muzyką z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego jest jeszcze bogatszy! 3 października w Auli UAM w Poznaniu premierowo zabrzmi Barcode II na trio stroikowe i smyczki Macieja Zielińskiego. W utworze pojawiają się łatwe do wychwycenia odniesienia do stylistyki Baroku. Materiał nie zawiera jednak zapożyczeń czy też cytatów z utworów z epoki. Kompozytor zderza idiom muzyki barokowej ze współczesnym podejściem stosując odniesienia do muzyki elektroakustycznej. Wykorzystuje technikę montażową i efekty, które można uzyskać np. przyśpieszając lub zwalniając materiał nagrany na płycie winylowej bądź taśmie. Stosuje też zapętlenia, warstwowe nałożenia motywów i inne zabiegi charakterystyczne dla technik samplingowych. To wszystko muzycy wykonują bez użycia żadnych dodatkowych urządzeń. Koncert rozpocznie oficjalnie 54. sezon artystyczny Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia Amadeus, pod batutą Agnieszki Duczmal. U boku Orkiestry wystąpi Krakowskie Trio Stroikowe.
W ubiegłym roku w Filharmonii Świętokrzyskiej zabrzmiał po raz pierwszy Aisthetikos na saksofon sopranowy, fortepian i orkiestrę Hanny Kulenty. Utwór, który wyróżniają błyskotliwe partie solistów, kompozytorka zdecydowała się opracować w wersji kameralnej, dla wykonawców pierwowzoru – Bartka i Magdaleny Dusiów. Aisthetikos na saksofon sopranowy i fortepian będzie prawykonany 12 października tam, gdzie wszystko się zaczęło – w Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach.
Z Kielc przeniesiemy się do Warszawy na prawykonanie nowego utworu symfonicznego Marty Ptaszyńskiej. Magiczna podróż. Koncert na akordeon i orkiestrę wykona Orkiestra Polskiego Radia pod batutą Bassema Akiki z udziałem wybitnego akordeonisty Klaudiusza Barana, któremu ten dwuczęściowy utwór jest dedykowany. „Część pierwsza operuje bogatym językiem harmonicznym, a w charakterze posiada aurę mistyki łączącą się z silną dramaturgią nawiązującą do dalekowschodnich iluminacji”, komentuje utwór kompozytorka. „Natomiast część druga jest do niej kontrastująca, niezwykle »świetlista« i ruchliwa. Jest ona zainspirowana Sonetem nr 29 z drugiego tomu Sonetów do Orfeusza R.M. Rilkego. To ta wizja »płynięcia w przestworzach«, czyli tytułowa Magiczna podróż”. Zapraszamy 17 października do Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego.
W 2021 roku Zygmunt Krauze świętuje 60-lecie pracy twórczej. Trudno wyobrazić sobie tak ważne wydarzenie w życiu artysty bez koncertów, ale także bez prawykonań. 22 października w Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach zabrzmi jego Koncert fortepianowy nr 3 – Okruchy pamięci (2) na fortepian, tam-tam i orkiestrę – będzie to wersja utworu prawykonanego na „Warszawskiej Jesieni” w 2019 roku, tym razem jednak veme zastąpi tam-tam. Jego tematem jest, jak komentuje Krauze, „niezgoda na realia współczesnego świata, pełnego niesprawiedliwości i nierówności pomiędzy ludźmi, co ma miejsce na każdym kontynencie, w wioskach i miastach każdego kraju. Dzieło wyraża ból, jednakże pozbawiony agresji, oraz nadzieję, że dobry czas nadejdzie”. Przy fortepianie zasiądzie – podobnie jak podczas premiery pierwszej wersji utworu kilka lat temu – sam kompozytor, a orkiestrę Filharmonii Świętokrzyskiej poprowadzi Maestro Jacek Rogala.
W dorobku Pawła Łukaszewskiego, jednego z najpłodniejszych polskich kompozytorów muzyki sakralnej, można znaleźć szereg utworów występujących parami. Są choćby Dwa motety wielkopostne, Dwa motety na Boże Narodzenie, Dwa psalmy żałobne. 22 października prawykonane będą jego Dwa motety eucharystyczne na chór mieszany a cappella: O Salutaris Hostia i Ave verum Corpus. Utwory w wykonaniu Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej, przygotowanego przez Violettę Bielecką, zabrzmią w ramach koncertu z okazji jubileuszu 15-lecia Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej, który wystąpi w swojej siedzibie.
25 października w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu odbędzie się premierowe wykonanie utworu Pawła Hendricha Osamotnienie(nie)... na flet, róg, akordeon, wiolonczelę, gitarę elektryczną i elektronikę. Utwór jest wyrazem szacunku dla wrocławian, którzy ucierpieli w związku z Covid-19. Sam kompozytor pisał o nim – jeszcze na etapie wstępnego pomysłu w 2020 roku – w ten sposób: „Źródłem koncepcji utworu jest obecna sytuacja pandemii i związane z nią ograniczenia. Jako społeczeństwo po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat znaleźliśmy się w tego rodzaju sytuacji powszechnego zagrożenia. Chociaż dotyczy ona nas wszystkich, to jednak każdy z nas odbiera ją subiektywnie. […] Tematem utworu będą więc emocje odczuwane podczas pandemii przez mieszkańców Wrocławia – miasta, które stało się jednym z pierwszych ognisk epidemii w Polsce. Na scenie zabrzmią dźwięki symbolizujące bunt przeciwko niechcianej izolacji, przymusowej rozłące z bliskimi, nieustannej niepewność, a nawet strachowi”.
Ważną misją Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa jest – jak podkreśla zespół – promocja muzyki polskiej – i tej historycznej, i najnowszej. Zawsze wielką radością i satysfakcją jest dla zespołu udział w prawykonaniach dzieł i taką okazją będzie koncert, podczas którego zabrzmi najnowszy utwór Hanny Kulenty. Alinea na klarnet i orkiestrę odwołuje się do konwencji koncertu, ale gatunek jest tu jednak umowny, upłynniony, pozostaje na usługach treści muzycznej i doświadczeniowej. Solistą będzie Roman Widaszek, charyzmatyczny i wszechstronny wirtuoz swego instrumentu, w którego repertuarze znajduje się szereg najnowszych kompozycji polskich twórców. Prawykonanie odbędzie się 30 października Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Koncert będzie transmitowany na kanale YouTube Sinfonii Iuventus oraz na www.sinfoniaiuventus.pl.
To jednak jeszcze nie wszystkie prawykonania utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W październiku rozpocznie się bowiem jesienna odsłona Festiwalu Prawykonań, organizowanego co dwa lata w siedzibie NOSPR w Katowicach.
Podczas koncertu 3 października zabrzmią dwie nowe kompozycje z katalogu PWM. Jedną z nich będzie Ad-Umbro Hanny Kulenty na fletnię Pana i orkiestrę symfoniczną. „Ideę utworu Ad-Umbro nosiłam w sobie od ponad roku. Latem 2018 roku poznałam bowiem wirtuoza fletni Pana – Matthijsa Koene z Holandii”, wspomina genezę utworu kompozytorka. „Nigdy nie wpadłabym na pomysł napisania utworu na taki nietypowy instrument, ale po wysłuchaniu kilku koncertów Matthijsa i przekonaniu się jakie ma on możliwości techniczne i muzyczne, zapragnęłam napisać dla niego kolejną kompozycję, opartą na mojej nowej, od kilku lat stosowanej technice, którą nazwałam musique surrealistique”.
Drugim dziełem, które po raz pierwszy zabrzmi tego wieczoru, będzie Live na saksofon, taśmę i zespół Marcina Stańczyka. Co oznacza tytułowe „live”? Kompozytor przedstawia utwór w autorskim wierszu:
Live is now
Live is true
Live is wait
Live is will
Live is wonder
Live is and
Live is real
Live is play
Live is reach
Live is full
Live is be
alive
Partię solową podczas premierowego wykonania zagra wirtuoz saksofonu Paweł Gusnar, natomiast za live electronics będzie odpowiadać Katarzyna Krzewińska. Muzyków NOSPR poprowadzi Franck Ollu.
16 października zapraszamy na polską premierę [P|PE(s)]64 na kwartet smyczkowy i prosty flet tenorowy Andrzeja Kwiecińskiego. To nie pierwszy utwór kompozytora, który odnosi się do kultowej gry z serii Super Mario Bros. „Kiedyś jeden z muzyków powiedział mi, że wykonując mój utwór, czuł się tak, jakby grał w starą zręcznościówkę na konsoli: ciągle nowe chwyty, szybkie zmiany nacisku i dynamiki, nowe metrum co takt… Przypomniało mi to oryginalne gry Mario Bros, których połamana rytmika i uproszczona melodyka stały się inspiracją do [stworzenia] całej rodziny utworów – traktuję je także jako chwilę oddechu i zabawy pomiędzy większymi formami” – komentuje swoje pozamuzyczne inspiracje kompozytor. Podczas koncertu w Katowicach utwór wykonają jakże wprawieni w muzycznych zręcznościówkach artyści Kwartetu Śląskiego, a wraz z nimi Caroline Mayrhofer na flecie prostym tenorowym.
30 października w Warszawie prawykonana zostanie Alinea Hanny Kulenty, natomiast w Katowicach – Album rodzinny. Opera dla dzieci na sopran, kontratenor, orkiestrę smyczkową i projekcję wideo Jerzego Kornowicza. Napisany do libretta Michała Rusinka utwór prawykona AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy prowadzona przez Marka Mosia, a partie solowe wykonają nie po raz pierwszy współpracujący z Orkiestrą Ewa Biegas i Jan Jakub Monowid. Spektakl wyreżyserowała Natalia Babińska, a za multimedia odpowiada Tomasz Strojecki.
***
AKTUALIZACJA
Z przyczyn niezależnych od organizatorów prawykonania [P|PE(s)]64 na kwartet smyczkowy i prosty flet tenorowy Andrzeja Kwiecińskiego oraz Album rodzinny. Opera dla dzieci na sopran, kontratenor, orkiestrę smyczkową i projekcję wideo Jerzego Kornowicza zostały odwołane. O nowych terminach prawykonań poinformujemy wkrótce.
Najczęściej czytane:
15 października podczas gali w De Vere Grand Connaught Rooms w Londynie odbyło się wręczenie prestiżowych nagród Gramophone Classical Music Awards. W kategorii Early Music statuetkę otrzymała płyta ‘The Krasiński Codex’ („Kodeks Krasińskich”) zespołów Ensemble Dragma i Ensemble Peregrina pod kierownictwem Agnieszki Budzińskiej-Bennett. Trzypłytowy album jest jednym z owoców projektu „Kras 52”, zrealizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne oraz Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zapraszają na spotkanie autorskie z Magdaleną Dziadek. Gościem specjalnym wieczoru będzie Krzysztof Meyer – kompozytor i bohater książki Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny. Publikacja ta stanie się punktem wyjścia do rozmowy, którą poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz. To wszystko już 21 października o godz. 18:30 w Sali Kameralnej Instytutu Muzykologii UJ.
Już od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej w kraju i na świecie. Oficyna świętuje swój jubileusz przez cały 2025 rok, organizując serię koncertów pod hasłem „Muzyczne spotkania”. Najbliższa odsłona już 14 i 15 listopada w Filharmonii Narodowej. Będzie to podwójny jubileusz – 80-lecie PWM oraz 100-lecie Związku Kompozytorów Polskich. Zapraszamy do wspólnego świętowania!
Związek Kompozytorów Polskich został partnerem trzeciego etapu prowadzonego od 2017 roku programu kompleksowej digitalizacji unikatowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. W ramach projektu „Digitalizacja i udostępnianie cyfrowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego oraz Związku Kompozytorów Polskich”, dofinansowanego w obrębie Działania FERC.02.03, zbiory Polskiej Biblioteki Muzycznej wzbogaci m.in. kolekcja materiałów ZKP związana z festiwalem „Warszawska Jesień”. Dzięki współpracy wyjątkowe dziedzictwo polskiej muzyki współczesnej zyska na trwałości i dostępności.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w poniedziałek 13 października 2025 roku o godz. 13:00 na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Ceremonia będzie miała charakter państwowy.
9 października br. w Bielsku-Białej rozpocznie się 28. Festiwal Kompozytorów Polskich im. H.M. Góreckiego. Bohaterem tegorocznej jest Fryderyk Chopin. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami wydarzenia.
Rada Programowa Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca wytypowała nominowanych do nagrody polskiego środowiska muzycznego – Koryfeusz Muzyki Polskiej. Nagroda przyznawana jest co roku w czterech kategoriach: Osobowość roku, Wydarzenie roku, Nagroda honorowa oraz Odkrycie roku. W kategorii Wydarzenie Roku nominację otrzymały Muzyczne spotkania, organizowane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne z okazji tegorocznego jubileuszu 80-lecia w Narodowym Forum Muzyki.
Ceniony kompozytor muzyki instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej, oper i dramatów. W jego twórczości istotne miejsce zajmują utwory pisane do tekstów m.in. takich pisarzy, jak Olga Tokarczuk, Radek Rak, Stanisław Lem, czy Szczepan Twardoch. W tym miesiącu po raz pierwszy zabrzmiała opera Nowaka: Kontakt. Sonoromanza, a na muzyczne półki trafił najnowszy album ANAKLASIS z rejestracją „Febry arktycznej”, skomponowanej do słów Marcina Wichy. To więc dobry moment, by zajrzeć do pracowni kompozytora i by przyjrzeć się jego pracy.
Muzyczna opowieść o dwóch polarnikach czekających na ratunek. O próbie przetrwania na grenlandzkim pustkowiu i o melancholii polarnej nocy. FEBRA ARKTYCZNA. COMEDIA HARMONICA – opera Alka Nowaka do oryginalnego libretta Marcina Wichy jest już dostępna na najnowszym albumie ANAKLASIS. W rolach głównych: AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy i śpiewacy Capelli Cracoviensis.
Chociaż pod względem prawykonań październik wydaje się spokojniejszy niż ubiegły miesiąc trzeba jednak podkreślić, że zakres gatunkowy i obsadowy nowych utworów zapowiada się bogato. Najnowsze dzieła z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w tym miesiącu usłyszymy po raz pierwszy w Warszawie, Kolonii, Tychach, Gdańsku, Zielonej Górze, Poznaniu, Elblągu oraz Pszczynie.