2021-11-05

Z przykrością informujemy, że w wieku w wieku 78 lat w Taillet we Francji odeszła Joanna Bruzdowicz, wybitna polska kompozytorka, publicystka, animatorka życia muzycznego oraz pianistka.

 

Pochodziła z rodziny o muzycznych tradycjach, ojciec Konstanty był wiolonczelistą, matka Maria z domu Wilczek pianistką. Joanna Bruzdowicz podjęła pierwsze kompozytorskie próby już w wieku sześciu lat. Studiowała grę na fortepianie w klasie Ireny Protasewicz i Wandy Łosakiewicz oraz kompozycję pod kierunkiem Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Swoją działalność artystyczną rozpoczęła jako pianistka, koncertując w Polsce, Belgii, Austrii i dawnej Czechosłowacji. Współzakładała, a w latach 1964-1968 była sekretarzem generalnym, polskiej sekcji „Jeunesses Musicales”.

W 1968 roku otrzymała stypendium rządu francuskiego i do 1970 roku studiowała w Paryżu kompozycję u Nadii Boulanger, Oliviera Messiaena oraz Pierre’a Schaeffera, ponadto muzykologię pod kierunkiem Jacquesa Chailleya na Sorbonie, gdzie uzyskała stopień doktora na podstawie pracy Matematyka i logika w muzyce współczesnej. Była jednym z organizatorów Groupe International de Musique Electroacoustique de Paris (GIMEP). W 1975 zamieszkała wraz z mężem Horst-Jurgenem Tittel, wysokim urzędnikiem Unii Europejskiej, w Tervuren koło Brukseli, gdzie przebywała do 2000 roku. Następnie mieszkała w Katalonii francuskiej.

Jak podaje Polskie Centrum Informacji Muzycznej: „Obok kompozycji zajmowała się krytyką i publicystyką muzyczną. Aktywnie działała jako promotorka nowej muzyki, także polskiej. Brała udział w audycjach radia francuskiego, belgijskiego, niemieckiego i amerykańskiego. Prowadziła kursy mistrzowskie m.in. w Massachusetts Institute of Technology w Bostonie, na Yale University w New Haven, University of Southern California i University of California w Los Angeles, Sorbonne w Paryżu, Université de Montreal. W 1983 założyła Belgijskie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina i Karola Szymanowskiego. W 1996 we Francji stworzyła doroczny Festival International de Musique en Catalogne w małym miasteczku Céret u stóp Pirenejów, który odbywał się w okresie letnim i poświęcony był kompozytorom oraz wykonawcom trzech krajów pierwszych konstytucji demokratycznych: Stanów Zjednoczonych, Polski i Francji oraz kompozytorom Katalonii, hiszpańskiej i francuskiej”. W 2006 z jej inicjatywy powstało w Perpignan CAT.Studios, centrum produkcji i dystrybucji filmowej oraz studio nagrań muzyki filmowej – była jednym z 4 dyrektorów Studia. Tworzyła nie tylko muzykę filmową, lecz także (wraz z mężem) scenariusze, m.in. do 36 filmów dla telewizji niemieckiej WDR „Stahlkammer Zurich”.

W jej twórczości kompozytorskiej duże znaczenie miała muzyka sceniczna, zwłaszcza opery, m.in. Kolonia karna z 1968 roku, do tekstu Franza Kafki, napisana na zamówienie Opery Praskiej − choć do premiery nie doszło, kompozycja zdobyła na zachodzie uznanie będąc jej wrotami do sławy, a wersja francuska miała premierę w Tours w roku 1972 (recenzja Krzysztofa Bilicy na łamach # w numerze 25/1986); Trojanki (1972) do tekstu Eurypidesa; Bramy raju (1984) − światowa premiera w Teatrze Wielkim w Warszawie.

W 2001 Joanna Bruzdowicz została uhonorowana Orderem Odrodzenia Polski "Polonia Restituta", a w grudniu 2013 roku – srebrnym medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

„Kompozycji nauczyć się nie można. Z tym się ludzie rodzą albo nie. Sława kompozytora i jego sukces rodzi się, gdy z muzyką zaprzyjaźniają się wykonawcy i chcą ją grać” – mówiła w 2018 roku w wywiadzie dla TVP Polonia.

źródło: www.ruchmuzyczny.pl

***

Joanna Bruzdowicz od lat była związana z Polskim Wydawnictwem Muzycznym. W katalogu PWM znajdują się m.in. takie dzieła kompozytorki jak: dramat muzyczny Bramy raju, Rysunki z przystani na mezzosopran solo, flet, fortepian i perkusję czy Esquisses na flet, altówkę, wiolonczelę i fortepian.