Aktualności
9. Festiwal Prawykonań: odsłona listopadowa
2021-11-16
Tegoroczny Festiwal Prawykonań dostarcza wrażeń przez niemal cały rok. Po kwietniowej odsłonie kolejne koncerty odbyły się w październiku, zaś listopadowymi wydarzeniami zamykamy spotkania z premierowymi wykonaniami utworów polskich twórców podczas 9. edycji festiwalu. W programie nie zabraknie prawykonań utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
20 listopada podczas koncertu chóralnego zabrzmią 4 utwory kompozytorów związanych z PWM-em: Pawła Łukaszewskiego, Aleksandra Nowaka, Romualda Twardowskiego i Krzysztofa Wołka. Całość będzie spajać wykonawczo Camerata Silesia prowadzona przez Annę Szostak.
W październiku w Białymstoku prawykonane były Dwa motety eucharystyczne na chór mieszany a cappella Pawła Łukaszewskiego, zaś w listopadzie na Festiwalu Prawykonań po raz pierwszy zabrzmi Christus vincit na dwa chóry mieszane i organy. Tekst utworu opiera się na Laudes Regiae, litanijnym śpiewie z XI wieku wykonywanym podczas obrzędów koronacji cesarskich i królewskich, współcześnie używanym wyłącznie podczas procesji wejścia Mszy inaugurującej papieski pontyfikat. Partię organów wykona Michał Goławski.
W Paradiso na chór mieszany i live electronics Krzysztofa Wołka zostały wykorzystane wiersze autorstwa Grzegorza Olszańskiego wybrane z jego tomiku poezji Kroniki Filmowe. Tytuł odnosi się do nazwy podczęści zbioru zatytułowanej Peoma Paradiso, z której pochodzą wybrane teksty. Natomiast warstwa brzmieniowa kompozycji, jak wyjaśnia twórca, „jest wzbogacona o warstwę elektroniczną, w której dźwięki głosów zostają przetworzone przez komputer i wysłane do głośników, a same przetworzenia elektroniczne są tworzone w czasie rzeczywistym przez operatora komputera na zasadzie improwizacji”. Podczas prawykonania w NOSPR za warstwę elektroniczną odpowiadać będzie właśnie kompozytor.
Pomysł utworu łączącego w sobie pierwiastek sakralny i świecki zrodził się Romualdowi Twardowskiemu dawno temu podczas podróży do krajów południowej Europy. „Tu kiedyś w małej górskiej miejscowości na Sycylii byłem świadkiem jakiejś lokalnej uroczystości. W świątyni przed wystawionym Sanctissimum czuwała w modlitewnym skupieniu grupka wiernych – na zewnątrz panował gwar i atmosfera zabawy. W katalońskiej Barcelonie podziwiałem natomiast piękne tańce wykonywane przed starą katedrą zaraz po niedzielnym nabożeństwie”, wspomina kompozytor. „To zderzenie sacrum i profanum nie miało charakteru konfliktu – jedno dopełniało drugie. W moim utworze jest podobnie: mistyczną powagę części I dopełnia ruchliwa część II – echo włoskiego saltarello”. Tak powstało Sacrum-Profanum na chór mieszany a cappella.
Po premierach wokalno-instrumentalnych utworów Alka Nowaka (w ostatnich miesiącach Pokora. Dramma giocoso, 3 Pieśni do słów Baczyńskiego, lo firgai. Maska, I Symfonia – Prawda?) w Katowicach zabrzmi Hevel na kameralny chór mieszany, oparty na fragmentach z Księgi Koheleta. „W połowie lata dopiero co minionego roku, przypadkiem – nie przypadkiem, w konsekwencji pewnego spodziewanego, ale nagłego i poruszającego pożegnania trafiłem na fragment tekstu, który mnie zdumiał”, wspomina na swoim blogu początki pracy nad utworem kompozytor. „Utrzymujące się do teraz zdumienie wywołały zarówno sama treść, jak i miejsce, w którym tekst znalazłem, a spotęgowała je dodatkowo chęć wykorzystania tekstu, której się po sobie nie spodziewałem”.
Podczas drugiego listopadowego koncertu pod szyldem Festiwalu Prawykonań zabrzmi… słuchowisko. Jak by to powiedzieć... to tytuł nowego utworu Tadeusza Wieleckiego, kompozytora, który śmiało wplata do swoich utworów elementy performance’u, gry aktorskiej, a także rozmaite rozwiązania technologiczne. Zaprezentowane 22 listopada w NOSPR słuchowisko na sopran, dwoje aktorów, orkiestrę kameralną i elektronikę oparte jest na tekstach różnych autorów, m.in. Jarosława Klejnockiego, Mirona Białoszewskiego, Wiliama B. Yeatsa czy Jana Potockiego. Spektakl wyreżyseruje Pia Partum, w obsadzie rozchwytywana sopranistka Joanna Freszel, aktorzy: Jędrzej Wielecki i Matylda Damięcka, a Barbara Okoń-Makowska i Michał Bereza za konsolą. Solistom będzie towarzyszyć Orkiestra Muzyki Nowej, całość poprowadzi Szymon Bywalec.
Ostatnim koncertem 9. edycji Festiwalu Prawykonań będzie polska premiera 3x3 Agaty Zubel. Po raz pierwszy utwór zabrzmiał w 2019 roku w Paryżu w interpretacji 2e2m Ensemble pod dyrekcją Pierre’a Roulliera. Teraz przyszedł czas na polską premierę i wykonanie Klagforum Wien prowadzonego przez Titusa Engela. Kompozytorka tak komentuje utwór:
Jednostki tworzą grupy, grupy tworzą społeczności, społeczności tworzą społeczeństwa.
Trzy razy trzy, słowa – frazy – konteksty, forma przewidująca rozwój.
Każda indywidualność, grupa, społeczność domaga się dostrzeżenia, wyróżnienia w tłumie.
Nie wiadomo kto panuje nad bieżącym sensem, dążeniem do finału, rozwiązaniami dla ogółu, ważne, by być i by być widocznym.
Muzyka jest jednak materią elegancji, a elegancja to obszar wiedzy, kontekstów i estetyki.
A gdyby założyć, że ktoś nad tym zapanuje? Pozwoli w tej konwencji uparcie zmieniać, przełamywać, stawiać się w reflektorze lub znikać, antagonizować i jednoczyć – po coś, w określonym celu.
W muzyce to możliwe. Nawet jeśli na końcu odpowiedź nie jest dla Ciebie oczywista – przecież nie będziemy świecić Ci prosto w oczy.
Na koncert zapraszamy do siedziby NOSPR 26 listopada.
Przed koncertami, o godz. 18:00, zapraszamy do Strefy Ruchu na Festiwalu Prawykonań, do foyer NOSPR na II piętrze. Spotkania z kompozytorami i artystami poprowadzą redaktorzy „Ruchu Muzycznego”. Uczestnictwo w spotkaniu możliwe po okazaniu biletu na wieczorny koncert.
***
AKTUALIZACJA
Z przyczyn niezależnych od organizatorów prawykonanie Jak by to powiedzieć... słuchowiska na sopran, dwoje aktorów, orkiestrę kameralną i elektronikę Tadeusza Wieleckiego zostało odwołane. O nowym terminie prawykonania poinformujemy wkrótce.
Najczęściej czytane:
Kompozytorko, kompozytorze! Masz okazję pracować nad swoimi partyturami z dala od codziennego zgiełku, inspirować się naturą, oddawać rozważaniom o sztuce i życiu. Agata Zubel i Michał Moc po raz kolejny zapraszają młodych kompozytorów do czerpania inspiracji z piękna Islandii podczas edycji programu rezydencji artystycznych, która potrwa dwa tygodnie między 4 a 20 października br. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem przedsięwzięcia.
Alicja Twardowska, Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki oraz Polskie Wydawnictwo Muzyczne mają przyjemność zaprosić na koncert z okazji 95. urodzin Romualda Twardowskiego, który odbędzie się 17 czerwca o godz. 18:00 w Warszawie (ul. Morskie Oko 2).
W drugiej połowie czerwca czekają nas niezwykle interesujące prawykonania dwóch, najnowszych dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Najpierw, w Gdańsku, zabrzmi Ambient na dwa flety, organy i orkiestrę symfoniczną Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil, pod koniec miesiąca zaś, w Poznaniu, Głos Potwora, nowa opera Alka Nowaka.
Pianistka, kameralistka, kompozytorka i synestetyczka, doktor habilitowana w dziedzinie sztuk muzycznych. Autorka licznych i bestsellerowych publikacji fortepianowych wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. W czerwcu Marta Mołodyńska-Wheeler, jako kompozytorka miesiąca, opowiada nam o tym, jak powstają jej utwory i jakie zwyczaje towarzyszą jej w pracy twórczej.
W sobotę 7 czerwca br. odbyły się przesłuchania finałowe 12. Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. Zdobywcą I nagrody został brytyjski tenor Samuel Stopford. Polskie Wydawnictwo Muzyczne było Partnerem wydarzenia.
W maju 1857 r. w „Ruchu Muzycznym” ukazała się zapowiedź wystawienia Halki na deskach warszawskiego Teatru Wielkiego. Na te wieści Stanisław Moniuszko czekał aż dekadę – teraz jednak wpadł w „żywy niepokój”… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się przygotowaniom do długo wyczekiwanej przez kompozytora premiery.
Dzieło nagrodzone w Konkursie Kompozytorskim Piesomen Antropon zabrzmi po raz pierwszy 6 czerwca w Filharmonii Pomorskiej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy. Tego wieczoru usłyszymy ponadto utwory kompozytorów polskich i francuskich, których twórczość stanowi świadectwo czasu i hołd złożony wielkim osobowościom świata sztuki i duchowości m.in. Krzysztofa Pendereckiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem Konkursu.
W ostatnim tygodniu maja uczniowie krakowskich przedszkoli i szkół odwiedzili księgarnię muzyczną PWM z okazji trwającego Tygodnia Dziecka w Polskim Wydawnictwie Muzycznym.
2 czerwca br. rozpocznie się 12. edycja Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. W muzyczne szranki stanie 77 młodych śpiewaków z 28 krajów; zwycięzców poznamy 7 czerwca. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest Partnerem wydarzenia.
Kompozytor, dyrygent, wydawca, teoretyk muzyki, pedagog muzyczny, rektor uczelni – życiorys Józefa Elsnera jest niezwykle bogaty. Mimo to przeważnie kojarzony jest jedynie jako nauczyciel Fryderyka Chopina. Krzysztof Bilica z zaciekawieniem przygląda się mistrzowi przełomu XVIII i XIX wieku, którego portret rysuje w najnowszej Małej Monografii.