Aktualności
Doświadczajmy TUTTI sztuki dźwięków
2022-01-26
Nowy rok oznacza nowy początek, a także nową serię wpisów z kalendarza PWM. W 2022 roku projektem, który zainspirował nasze notesowe terminarze, było TUTTI.pl i to ono będzie motywem przewodnim w naszej dwunastomiesięcznej podróży przez polską muzykę. Styczeń. Zaczynamy od początku!
Gdyby spojrzeć na koncert symfoniczny z boku, nie z fotela w filharmonii, to można by pomyśleć, że mamy do czynienia ze zjawiskiem tak abstrakcyjnym, że aż z pogranicza magii i rytuału. Bo oto w jednym miejscu gromadzi się spora grupa, aby spędzić razem (ale jednak trochę osobno) parę godzin, obcując ze zmyślnie uruchomionymi przez innych ludzi falami akustycznymi. Nadawcy tego dźwiękowego komunikatu – często o wyrafinowanej strukturze, zróżnicowaniu brzmieniowym i złożonej formie – podążając za dyrygentem-przewodnikiem, posługują się rozmaitymi instrumentami i tajemniczym kodem zapisanym w formie partytury. Jeszcze inaczej ma się sprawa z dziełem operowym. Dochodzą tu bowiem literacka narracja, oprawa teatralna i gra aktorska…
Formuła publicznego koncertu i spektaklu operowego na dobre zakorzeniła się w naszym kręgu kulturowym. A jak bardzo jej potrzebujemy, pokazał okres pandemii z jego rozlicznymi ograniczeniami. Jeśli więc dowiedzieliśmy się czegoś nowego o kulturze i naszym do niej nastawieniu, to tego, że żadne występy online, nawet w wykonaniu najwybitniejszych artystów, żadne streamingi z najznamienitszych sal koncertowych nie zastąpią doświadczania sztuki na żywo. Bo odbiór muzyki zawsze jest związany z przeżyciem wspólnotowym, domniemanym lub rzeczywistym spotkaniem.
To właśnie koncertowe życie jest tematem kalendarza Polskiego Wydawnictwa Muzycznego na 2022 rok. Mamy nadzieję, że zawarte w nim informacje o ciekawych kompozytorskich postaciach i intrygujących dziełach wskażą kierunki repertuarowe nie tylko artystom i organizatorom życia muzycznego, ale i publiczności. Oby tylko nie zabrakło nam w najbliższych miesiącach okazji do osobistego smakowania dźwięków. Oczywiście wspólnie z innymi, po prostu – TUTTI.
dr Daniel Cichy
dyrektor – redaktor naczelny
Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
STYCZEŃ: na dobry początek
Filharmoniczna tradycja każe zaczynać koncert uwerturą. Chociaż programy układa się coraz bardziej fantazyjnie, mocny początek jest zawsze jak trzęsienie ziemi, od którego – wedle Alfreda Hitchcocka – powinien zaczynać się film. Czasem trudno zmienić przyzwyczajenia publiczności, ale i ona coraz częściej lubi być zaskakiwana. Czasy kanonicznego repertuaru powoli odchodzą w przeszłość, sięgnijmy więc do zasobów muzyki polskiej. Znajdziemy w nich niejeden utwór, który wywoła repertuarowy wstrząs!
Grafika: Dobry Skład
Do bogatej historii uwertury koncertowej nawiązywali chętnie kompozytorzy, którzy wybrali estetykę neoklasyczną. Pozostawili oni po sobie przebogaty zbiór nieogranej, efektownej i komunikatywnej muzyki, którą powoli wydobywa się z zapomnienia. Ta grupa twórców pozostawała przez lata w cieniu awangardowej „szkoły polskiej”. Wielu kompozytorów z czasem zmieniało zresztą stylistykę. Jak chociażby Grażyna Bacewicz: można zacząć od pełnej motorycznej energii Uwertury z 1944 roku, aby dalej skierować kroki ku Mozartowi czy Beethovenowi, ale można też od Pensieri notturni z 1960 roku, których siła tkwi we wspaniałych barwach orkiestry – świetnie komponują się one choćby z muzyką Debussy’ego czy Ravela. A przecież nie samą Bacewicz polska muzyka stoi! Możliwych kombinacji jest bardzo wiele. Czemu nie spróbować tych, które wybraliśmy?
Adam Suprynowicz
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Tadeusz Baird (1928–1981), Uwertura giocosa (1952), 7'
Ryszard Bukowski (1916–1987), Uwertura francuska na orkiestrę smyczkową (1965), 7'
Andrzej Cwojdziński (1928), Uwertura radosna (1954), 5'
Stefan Kisielewski (1911–1991), Mała uwertura (1953), 6'
Roman Palester (1907–1989), Mała uwertura (1935), 5'
Bolesław Szabelski (1896–1979), Preludia (1963), 7'
Zbigniew Turski (1908–1979), Mała uwertura (1955), 4'
Najczęściej czytane:
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
