Aktualności
Doświadczajmy TUTTI sztuki dźwięków
2022-01-26
Nowy rok oznacza nowy początek, a także nową serię wpisów z kalendarza PWM. W 2022 roku projektem, który zainspirował nasze notesowe terminarze, było TUTTI.pl i to ono będzie motywem przewodnim w naszej dwunastomiesięcznej podróży przez polską muzykę. Styczeń. Zaczynamy od początku!
Gdyby spojrzeć na koncert symfoniczny z boku, nie z fotela w filharmonii, to można by pomyśleć, że mamy do czynienia ze zjawiskiem tak abstrakcyjnym, że aż z pogranicza magii i rytuału. Bo oto w jednym miejscu gromadzi się spora grupa, aby spędzić razem (ale jednak trochę osobno) parę godzin, obcując ze zmyślnie uruchomionymi przez innych ludzi falami akustycznymi. Nadawcy tego dźwiękowego komunikatu – często o wyrafinowanej strukturze, zróżnicowaniu brzmieniowym i złożonej formie – podążając za dyrygentem-przewodnikiem, posługują się rozmaitymi instrumentami i tajemniczym kodem zapisanym w formie partytury. Jeszcze inaczej ma się sprawa z dziełem operowym. Dochodzą tu bowiem literacka narracja, oprawa teatralna i gra aktorska…
Formuła publicznego koncertu i spektaklu operowego na dobre zakorzeniła się w naszym kręgu kulturowym. A jak bardzo jej potrzebujemy, pokazał okres pandemii z jego rozlicznymi ograniczeniami. Jeśli więc dowiedzieliśmy się czegoś nowego o kulturze i naszym do niej nastawieniu, to tego, że żadne występy online, nawet w wykonaniu najwybitniejszych artystów, żadne streamingi z najznamienitszych sal koncertowych nie zastąpią doświadczania sztuki na żywo. Bo odbiór muzyki zawsze jest związany z przeżyciem wspólnotowym, domniemanym lub rzeczywistym spotkaniem.
To właśnie koncertowe życie jest tematem kalendarza Polskiego Wydawnictwa Muzycznego na 2022 rok. Mamy nadzieję, że zawarte w nim informacje o ciekawych kompozytorskich postaciach i intrygujących dziełach wskażą kierunki repertuarowe nie tylko artystom i organizatorom życia muzycznego, ale i publiczności. Oby tylko nie zabrakło nam w najbliższych miesiącach okazji do osobistego smakowania dźwięków. Oczywiście wspólnie z innymi, po prostu – TUTTI.
dr Daniel Cichy
dyrektor – redaktor naczelny
Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
STYCZEŃ: na dobry początek
Filharmoniczna tradycja każe zaczynać koncert uwerturą. Chociaż programy układa się coraz bardziej fantazyjnie, mocny początek jest zawsze jak trzęsienie ziemi, od którego – wedle Alfreda Hitchcocka – powinien zaczynać się film. Czasem trudno zmienić przyzwyczajenia publiczności, ale i ona coraz częściej lubi być zaskakiwana. Czasy kanonicznego repertuaru powoli odchodzą w przeszłość, sięgnijmy więc do zasobów muzyki polskiej. Znajdziemy w nich niejeden utwór, który wywoła repertuarowy wstrząs!
Grafika: Dobry Skład
Do bogatej historii uwertury koncertowej nawiązywali chętnie kompozytorzy, którzy wybrali estetykę neoklasyczną. Pozostawili oni po sobie przebogaty zbiór nieogranej, efektownej i komunikatywnej muzyki, którą powoli wydobywa się z zapomnienia. Ta grupa twórców pozostawała przez lata w cieniu awangardowej „szkoły polskiej”. Wielu kompozytorów z czasem zmieniało zresztą stylistykę. Jak chociażby Grażyna Bacewicz: można zacząć od pełnej motorycznej energii Uwertury z 1944 roku, aby dalej skierować kroki ku Mozartowi czy Beethovenowi, ale można też od Pensieri notturni z 1960 roku, których siła tkwi we wspaniałych barwach orkiestry – świetnie komponują się one choćby z muzyką Debussy’ego czy Ravela. A przecież nie samą Bacewicz polska muzyka stoi! Możliwych kombinacji jest bardzo wiele. Czemu nie spróbować tych, które wybraliśmy?
Adam Suprynowicz
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Tadeusz Baird (1928–1981), Uwertura giocosa (1952), 7'
Ryszard Bukowski (1916–1987), Uwertura francuska na orkiestrę smyczkową (1965), 7'
Andrzej Cwojdziński (1928), Uwertura radosna (1954), 5'
Stefan Kisielewski (1911–1991), Mała uwertura (1953), 6'
Roman Palester (1907–1989), Mała uwertura (1935), 5'
Bolesław Szabelski (1896–1979), Preludia (1963), 7'
Zbigniew Turski (1908–1979), Mała uwertura (1955), 4'
Najczęściej czytane:
Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.
Już po raz 22. zapraszamy nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.
Świetne wieści dla melomanów w Krakowie: jeszcze tej jesieni na kulturalnej mapie miasta pojawi się nowa, wyjątkowa przestrzeń. To UNA – kluboksięgarnia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Jeden z najciekawszych polskich kompozytorów – nietuzinkowy i wymykający się schematom. Czerpiąc z tradycji, od ponad 60 lat konsekwentnie wyznacza swoją własną ścieżkę twórczą. Krzysztof Meyer stworzył 130 opusowanych dzieł i wciąż komponuje. Jego życie i twórczość opisane zostały w najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny autorstwa Magdaleny Dziadek. Premierą książki PWM świętuje 82. urodziny kompozytora.
W ramach trwającego w Edynburgu pasma Focus on Poland poświęconego polskiej muzyce podczas Edinburgh International Festival, odbędzie się przedpremierowy pokaz krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Bacewicz x Bomsori”, który przybliża dwie wybitne artystki: południowokoreańską skrzypaczkę Bomsori Kim oraz Grażynę Bacewicz, jedną z najważniejszych postaci polskiej muzyki XX wieku. Co łączy obie te postaci? Wyjątkowy obraz stworzony przez reżysera Jakuba Piątka.
Krzysztof Knittel jest autorem utworów orkiestrowych, chóralnych, kameralnych, muzyki dla baletu, teatru, filmu, wykonawcą muzyki komputerowej i elektroakustycznej na żywo, twórcą instalacji dźwiękowych. To artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. Człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia. W sierpniu jest naszym Kompozytorem miesiąca i zaprasza nas do swojej pracowni, w której opowiada o procesie twórczym i swoich dziełach.
Już 1 sierpnia 2025 roku w Edynburgu rozpoczęła się 78. edycja Edinburgh International Festival – jednego z najbardziej renomowanych i najstarszych festiwali w Wielkiej Brytanii. Tegoroczny program, realizowany pod hasłem „The Truth We Seek”, po raz pierwszy w historii festiwalu wzbogaci się o Focus on Poland – wyjątkową sekcję poświęconą polskiej muzyce.
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to już stały punkt letnich aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zrodzony jako owoc pasji do słowa, festiwal rokrocznie gromadzi miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Polskie Wydawnictwo Muzycznego, które po raz czwarty stało się partnerem festiwalu, planuje aż trzy wydarzenia. Z myślą o najmłodszych uczestnikach proponuje warsztaty muzyczne; starsza publiczność natomiast ujrzy w nowym świetle postać najsłynniejszego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.
Ponadczasowe spotkanie z muzyką ostatniego polskiego romantyka, Tadeusza Bairda i dźwiękową historią Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia na dwupłytowym wydaniu ANAKLASIS. Trzy symfonie, czterech wybitnych dyrygentów w nagraniach najnowszych i archiwalnych, ponownie odkrytych.
To bez wątpienia jedna z najbardziej znanych i najczęściej wykonywanych kompozycji Henryka Wieniawskiego. Niezmiennie pobudza wyobraźnię melomanów – nie tylko siłą muzycznego wyrazu, lecz także okolicznościami powstania, które obrosły własną – nomen omen – legendą. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu”, z okazji 190. rocznicy urodzin Wieniawskiego, pod lupę weźmiemy Legendę op. 17, badając granice między historią a… fan fiction?
