Aktualności
PAŹDZIERNIK: historia muzyką pisana
2022-10-26
Jak niemal każda dziedzina sztuki, muzyka przyswaja i przemienia emocje, napięcia, problemy współczesnych jej wydarzeń w dźwięki. Wskazuje miejsca wrażliwe. Wypowiada to, co w słowa ubrać trudno. Takie romantyczne rozumienie muzyki zakorzeniło się wśród polskich twórców. Tu jest miejsce zarówno na martyrologię, jak i na budowanie chwalebnej wizji przeszłości. Pielęgnowanie narodowych mitów i z nimi polemikę.
W muzyce odnaleźć można sens historii, którego często bezskutecznie poszukujemy w samych wydarzeniach. Jako element kultury muzyka nie tyle buduje wspólnotę – wiele razy przekonaliśmy się, że trudno coś takiego zadekretować, zresztą gusta i przekonania są różne – co pozwala się w niej odnaleźć, przeżyć emocje, a czasem wręcz nazwać je.
Polska historia jest bogata i w ramach jej upamiętniania warto sięgać nieco dalej niż po zawsze te same dzieła Chopina czy Góreckiego. Szczególnie ciekawy jest zasób dzieł powstałych dla uczczenia pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika i 430. rocznicy jego śmierci – utworów wchodzących niemal w wymiar kosmiczny powstało wtedy wiele i chyba niesłusznie później odłożono je na bok. W 2023 roku przypadnie kolejna okrągła rocznica – może warto przypomnieć sobie kilka ważnych utworów? To przecież historia, z której powinniśmy być dumni. Zarówno z nauki, jak i powstałej w związku z nią muzyki.
Adam Suprynowicz
Grafika: Dobry Skład
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Edward Bury (1919–1995), Treny warszawskie (1975), 20'
Jan Fotek (1928–2015), Cantatina Copernicana (1973), 9'
Jan Krenz (1926–2020), Elegia katyńska (2009), 7'
Henryk Opieński (1870–1942), Zygmunt August i Barbara, poemat symfoniczny (1911), 17'
Ludomir Różycki (1883–1953), Stańczyk, scherzo symfoniczne (1900), 10'
Bolesław Szabelski (1896–1979), Mikołaj Kopernik, poemat symfoniczny (1975), 12'
Bolesław Woytowicz (1899–1980), Poemat żałobny – Józef Piłsudski in memoriam (1935), 25'
Najczęściej czytane:
Tematem przewodnim 37. edycji Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów jest muzyka w muzyce. Festiwal, który został objęty patronatem honorowym Aleksandra Miszalskiego, Prezydenta Miasta Krakowa, rozpocznie się już 10 maja koncertem inauguracyjnym w Filharmonii Krakowskiej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Już 09 maja 2025 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza do wspólnego świętowania podczas Dni Funduszy Europejskich w PWM. Sprawdź, co zaplanowaliśmy na ten dzień!
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
