PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Kompozytor miesiąca: urodziny Janiny Garści

2022-03-12

W marcu w ramach akcji Kompozytor miesiąca wspominamy Janinę Garścię – szczególnie dziś, w dniu urodzin artystki. Jakim była pedagogiem i kompozytorką? Czym wyróżnia się pisana przez nią muzyka?
 

Każdy młody pianista wie, kim jest Janina Garścia, zanim jeszcze porządnie nauczy się nazw nut i klawiszy. To kompozytorka, która poświęciła całe swoje życie pisząc dla dzieci (i doprowadziła tę wymagającą sztukę do mistrzostwa!), laureatka Orderu Uśmiechu, patronka szkół muzycznych oraz konkursu i festiwalu dla instrumentalistów. Jej muzyka ukształtowała wrażliwość całych pokoleń artystów i nie bez powodu Halina Pianowska nazwała ją „twórczynią powojennej polskiej szkoły pianistycznej”.
 

Garścia komponować zaczęła niejako z konieczności. Tuż po wojnie, gdy rozpoczynała pracę nauczycielki w Krakowie, brakowało materiałów do nauki muzyki. Jednak dla niej – utalentowanej pianistki i improwizatorki, studiującej równocześnie kompozycję i dyrygenturę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej – nie stanowiło to większego problemu. Najpierw pisała tylko dla własnych podopiecznych, a później, przez blisko 70 lat twórczej i pedagogicznej kariery stworzyła około 900 miniatur, które trafiły do szkół i uczniów nie tylko w Polsce, ale i w wielu innych krajach. 

Kompozytorka posiadała zdolność przemawiania muzyką wprost do wyobraźni młodych instrumentalistów. Każdy utwór, nawet najprostszy, opowiada jakąś historię, odmalowuje nastrój miejsca lub charakter bohatera. Wśród Obrazków muzycznych dla najmłodszych znajdziemy skaczące po zaledwie kilku klawiszach Cztery żabki oraz dokazujące Wiewiórki, ale też dostojną, zarysowaną dysonującymi współbrzmieniami Floriańską bramę. Szersze możliwości ilustracyjne i wyrazowe daje muzyka kameralna, z czego Garścia doskonale zdawała sobie sprawę. W utworach na cztery ręce udowodniła, że fortepian z powodzeniem może imitować wojskowy Bęben, a dźwiękami z odległych rejestrów odmalować igraszki Kotka i myszki
 

 

Utwory Garści są tak sugestywne w swym charakterze często za sprawą intrygującej harmonii, drobnych dysonansowych dobarwień lub chromatyki. Orientalny koloryt utworom zawartym w zbiorze Ikebana op. 70: Sakura (kwiat wiśni), Matsuri (festiwal) i Wulkan Fuji nadaje wpleciona w tkankę dźwiękową pentatonika, a tytułowej Ikebanie – również skala całotonowa. Z kolei niektóre utwory z cyklu Graj ze mną na cztery ręce przywołują tony folklorystyczne. W Maćku i Na fujarce ludowym zaśpiewom towarzyszy burdon w basie lub puste kwinty rodem z góralskiej kapeli. Czasem, jak w Tańcu zbójnickim i Uciekła mi przepióreczka w proso, przez obie partie przewijają się taneczne rytmy i znane tradycyjne melodie.
 

 

Jednak dla Garści ważna była nie tylko zewnętrzna uroda muzyki. „Zawsze przemycałam jakiś problem techniczny, tak, by dziecko, słuchając melodii, treści, nawet nie wiedziało, że go pokonuje” – mówiła w jednym z wywiadów. Tak więc najładniejsze kolorystyczne fragmenty rozwijają biegłość palców, dowcipne rytmiczne przebiegi pozwalają ćwiczyć wyczucie tempa i dobrą artykulację, a inteligentnie przeprowadzone dialogi uczą słuchania innych w grze zespołowej. Garścia potrafiła zaintrygować dzieci i zaprosić je do zabawy – jak w zbiorze Łamigłówek, gdzie uczeń staje przed matematycznym wręcz problemem polirytmii, ale nie zostaje z nim pozostawiony samemu sobie. Kompozytorka przeprowadza go od prostych melodii, aż po bardziej złożone faktury, stawiając przed wykonawcą coraz bardziej wymagające zadania, które pobudzają nie tylko zmysł muzyczny, ale i intelekt.
 

Początkujących pianistów i kameralistów zapraszamy do korzystania z aplikacji con.sol.la, w której nagrane są utwory zawarte w dwóch zbiorach Graj ze mną na cztery ręce – to narzędzie z pewnością pozwoli na rozwój kameralistycznych umiejętności!
 

Natomiast zainteresowanych cyfrowym dostępem do materiałów nutowych zachęcamy do odkrywania muzyki Janiny Garści za pośrednictwem aplikacji nkoda. Dzięki niej najlepszą polską muzykę będziecie mieć zawsze pod ręką!
 

Nie zapominajcie, że do końca miesiąca publikacje Janiny Garści możecie kupić w naszej księgarni stacjonarnej oraz za pośrednictwem strony internetowej z atrakcyjnym rabatem.

 

Autorką artykułu o Janinie Garści jest Karolina Dąbek.

Najczęściej czytane:

Zmarł prof. Jerzy Artysz

Z wielkim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. Jerzego Artysza – wielkiego, cenionego barytona, wieloletniego solisty Teatru Wielkiego w Warszawie oraz Warszawskiej Opery Kameralnej, pedagoga warszawskiej AM i UMiFC, bohatera książki „Poszukiwanie". Miał 93 lata. 

Instrument miesiąca: perkusyjne rekomendacje Leszka Lorenta

Indywidualny rys, jaki nadali swym dziełom wybrani kompozytorzy, świadczy o ich niezwykłym kunszcie muzycznym, wiedzy na temat różnorodnych sposobów wykorzystania perkusji i swego rodzaju wizjonerstwie, torującym drogę dla perkusji w XXI wieku.

 

Które utwory wyznaczyły kierunek perkusyjnego sonoryzmu i poszerzyły tradycyjny aparat wykonawczy? Jak zmieniał się sposób postrzegania przez kompozytorów tej najstarszej grupy instrumentów? Która kompozycja zaklina złe moce? Na pytania odpowiada Leszek Lorent – perkusista, który specjalizuje się w realizacji utworów multiperkusyjnych oraz teatru instrumentalnego. Przygotował on dla nas wybór jego zdaniem najciekawszych utworów perkusyjnych, znajdujących się w katalogu PWM.

Aktualizacja sklepu internetowego - prace serwisowe 22-24.07.2024

Drodzy klienci!

Zmieniamy się dla Was! Przez pare kolejnych dni na stronie naszego internetowego sklepu wprowadzać będziemy aktualizacje. W związku z tym witryna w dniach 22-24 lipca będzie niedostępna. Wszystkie zamówienia złożone po 18 lipca będą realizowane po 25 lipca.

Przepraszamy za te niedogodnośc i zapraszamy ponownie na zakupy od 25 lipca 2024!

Dlaczego uwielbiano Paderewskiego? O kompozytorze, który stał się celebrytą

Debiutancka opowieść Magdaleny Majewskiej ujrzała właśnie światło dzienne. Do serii Małe Monografie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego dołączyła wyczekiwana historia Ignacego Jana Paderewskiego – owoc konkursu pisarskiego, który odbił się szerokim echem w środowisku muzycznym i literackim.

Instrument miesiąca: perkusyjne rekomendacje Tamary Kurkiewicz

Muzyka współczesna zajmuje główne miejsce w działalności artystycznej Tamary Kurkiewicz. Perkusistka i performerka ceni sobie bliską współpracę z kompozytorami i dąży do nadania osobistego charakteru utworom, w które się angażuje. Dla nas przygotowała rekomendacje czterech najlepszych i najciekawszych utworów na perkusję, które znajdziecie w katalogu naszej Oficyny. Zajrzyjcie po garść inspiracji!

Lato prawykonań. Lipcowe premiery nowych utworów z katalogu PWM

W lipcu polecamy szczególnej uwadze dwa wydarzenia poświęcone twórczości polskich kompozytorów, podczas których po raz pierwszy zabrzmią kompozycje Marcela Chyrzyńskiego i Zygmunta Krauze – Festiwal Muzyki Polskiej w Krakowie oraz 47. Festiwal Muzyki Karola Szymanowskiego w Zakopanem.

Polskie Wydawnictwo Muzyczne po raz trzeci na Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie

Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to owoc pasji do słowa, a także obowiązkowy przystanek na szlaku wakacyjnych podróży wszystkich miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Festiwal świętuje jubileuszową X edycję, która nie mogła obyć się bez aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, które już po raz trzeci stało się partnerem wydarzenia. Tym razem bohaterem działań Oficyny stanie się Ignacy Jan Paderewski – postać nietuzinkowa – światowej sławy pianista i kompozytor, polityk, mąż stanu, filantrop, wspaniały mówca, niestrudzony działacz na rzecz niepodległości Polski.

Instrument miesiąca: perkusyjne rekomendacje Łukasza Ciesiołkiewicza

Po które publikacje z katalogu PWM warto sięgnąć, grając na perkusji, podpowiada i rekomenduje Łukasz Ciesiołkiewicz. Sprawdźcie, które utwory zwiększają radość perkusisty z przebywania na scenie, jaką publikację warto uznać za godne polecenia kompendium wiedzy i czyj kunszt kompozytorski w posługiwaniu się fakturą perkusyjną warto docenić. A także… którym utworem zaskoczycie akompaniatora!

Drugie życie Draculi. Projekt Piotra Orzechowskiego „Pianohooligana” i Kuby Więcka dostępny również na LP

Muzyczne tematy z kultowego filmu Coppoli, w dekonstrukcji i reinterpretacji przewrotnego duetu, zabrzmią ponownie na żywo. Koncertowi towarzyszy premiera albumu THEMES OF DRACULA, wydanego przez ANAKLASIS na nowym nośniku.

Konkurs "Gdzie jest Wally"

Zapraszamy Was do comiesięcznej zabawy z ilustracjami tegorocznego kalendarza PWM. Szukaj atrybutów na ilutracjach i zdobywaj ciekawe nagrody.

Konkurs "Gdzie jest Wally" rozgrywa się w 11 odsłonach. Śledź naszą stronę na Facebooku od lutego do grudnia i wygrywaj. Do zdobycia: nowe publikacje i atrakcyjne rabaty.