Aktualności
„Wanda” – premiera słuchowiska muzycznego Radia Kraków i Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
2022-04-12
Wydarzenie w świątecznym programie Radia Kraków: już w Poniedziałek Wielkanocny czeka nas premiera słuchowiska muzycznego Wanda, na podstawie opery Joanny Wnuk-Nazarowej. Reżyseruje Anna Wieczur, a w roli Starca usłyszmy obchodzącego w tym roku 80. urodziny Jerzego Trelę. Wanda to wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków. A już od godz. 18.05 zapraszamy na specjalną audycję, dokumentującą kulisy powstawania spektaklu.
Norwid snuje opowieść o córce króla Kraka i niemieckim księciu Rydigerze, zainspirowany wizytą w Krakowie w 1842 roku. Jak przypomina Kazimierz Wyka w tekście Norwid w Krakowie: szkic naukowopopularny z 1967 roku, poeta prawdopodobnie odwiedził wtedy podkrakowską Mogiłę, gdzie miał wejść na Kopiec Wandy i odwiedzić klasztor oo. Cystersów, w którym mógł oglądać cykl obrazów „Dzieje Wandy” autorstwa Michała Stachowicza. Śladem po krakowskiej wizycie Norwida są dwa dramaty z 1851 r.: Wanda i Krakus. Dodatkowo dramat Wanda rozpoczyna się dedykacją dla mogilskiego Kopca Wandy: „Mogile Wandy pod Krakowem w dowód głębokiego poważania poświęca Autor”.
Premiera Wandy to jedno z najważniejszych wydarzeń Roku Norwida w Polskim Wydawnictwie Muzycznym. – Lubię przedsięwzięcia, które są nietypowe, wychodzące poza schematy gatunków. W naszych pierwszych rozmowach z Joanną Wnuk-Nazarową, kompozytorką Wandy, pojawił się więc wątek rozszerzenia współpracy o inne wcielenia dzieła, niż tylko premierowe wykonanie opery na Wawelu – podkreśla dyrektor i redaktor naczelny PWM, Daniel Cichy. – Po pierwsze chciałem, aby to dzieło zaistniało na estradach na dłużej, w planach jest więc Wanda na scenie Opery Krakowskiej. Po drugie, zarejestrowaliśmy to niezwykłe prawykonanie, więc wkrótce w naszym wydawnictwie płytowym ANAKLASIS opera pojawi się na krążku blu-ray, na którym dodatkowo znajdą Państwo film dokumentalny w reżyserii Violetty Rotter-Kozery, specjalnie dla nas zrealizowany. Kolejnym elementem jest słuchowisko. A skoro mamy znakomity i ważny temat, pełnowymiarowe postaci, dramaturgicznie świetnie ujęte przez Norwida, następnie przefiltrowane myślą literacką i muzyczną kompozytorki, postanowiliśmy dać przestrzeń do stworzenia kolejnej odsłony dzieła. Forma słuchowiska, w której następuje symbioza słowa, dźwięku, teatru wyobraźni, wydała się naturalna i niezwykle inspirująca.
Reżyserii słuchowiska podjęła się Anna Wieczur, wielokrotnie nagradzana reżyserka teatralna, operowa, filmowa, telewizyjna i radiowa. – Słuchowisko zajmuje w mojej pracy szczególne miejsce – podkreśla, zapytana o rolę kreacji radiowych w reżyserskiej praktyce. – Ten sposób opowiadania wykorzystuje tylko jeden z naszych zmysłów, co wymaga szczególnej uważności i rozbudza wyobraźnię w sposób najpełniejszy. Ta ograniczona, zawężona percepcja zmusza albo raczej, należałoby powiedzieć, daje wspaniałą możliwość dla wyobraźni.
Reżyserka sięga po muzykę operową, skomponowaną przez Wnuk-Nazarową, jednak opowiada własną historię, w oparciu o oryginalny tekst Norwida. Operowe partie, interpretowane podczas wawelskiej prapremiery przez śpiewaków, w radiowej realizacji powierza aktorom z Narodowego Starego Teatru i Teatru im. Słowackiego. „Największym wyzwaniem w realizacji Wandy było „czułe” połączenie wspaniałej opery Joanny Wnuk-Nazarowej z przestrzenią tradycyjnie realizowanego słuchowiska. Kiedy pracuje się z dziełem, które samo w sobie jest zamknięte, pełne, ze spójną strukturą to dekonstrukcja w celu stworzenia zupełnie nowej, a równie spójnej formy jest szczególnym wyzwaniem.
Fot. Piotr Kubic, Radio Kraków
Swój aktorski jubileusz 60-lecia pracy na scenie oraz 80. urodziny obchodzi w 2022 roku Jerzy Trela, związany z Radiem Kraków od połowy lat 60. Już wtedy, jako student szkoły teatralnej, rozpoczął współpracę z krakowską rozgłośnią. – W radiu najbardziej cenię samotność i bliskość, intymność kontaktu ze słuchaczem. Lubię grać w słuchowiskach, ale bardzo bliska jest mi również poezja czytana w radiu – mówi Trela.
Zaproszenie do radiowej realizacji przyjęli także Agnieszka Kościelniak i Katarzyna Zawiślak-Dolny z Teatru im. Słowackiego, a także Radosław Krzyżowski, Juliusz Chrząstowski, Jacek Romanowski, Łukasz Stawiarczyk, Szymon Czacki i Adam Nawojczyk ze Starego Teatru.
Fot. Piotr Kubic, Radio Kraków
– Zdecydowałam o sięgnięciu do oryginału, aby móc spotkać przestrzeń emocjonalną muzyki z tą zawartą w słowach Norwida – mówi reżyserka, podkreślając jak ważna w słuchowisku jest rola słowa, jego sensy i znaczenia. – Z takiego założenia naturalną konsekwencją było zaangażowanie aktorów. Wanda to symbol konfliktu pomiędzy powinnością wynikającą z ustanowionych zasad, reguł, a nieodpartą skłonnością serca. To symbol samopoświęcenia – samozłożenia na ołtarzu.
W roli Wandy usłyszymy Agnieszkę Kościelniak. Młoda aktorka, absolwentka krakowskiej PWST, podkreśla, że radiowe doświadczenie było dla niej nowe, wymagające, ale i bardzo ciekawe.
– W swoim dotychczasowym dorobku artystycznym mam raczej produkcje dubbingowe albo słuchowiska dla dzieci, więc tekst Norwida wymagał ode mnie znalezienia innego poziomu skupienia, zrozumienia, wrażliwości. Przewodnikiem po tym niełatwym tekście była dla mnie wspaniała reżyserka Anna Wieczur. Spotkania z Nią nie nazwałabym pracą, ale wspólną przygodą. Perfekcyjnie przygotowana, cierpliwa, wymagająca… życzę każdemu spotkania z takim Reżyserem i Człowiekiem.
Niezwykle istotne dla koncepcji radiowej Wandy było połączenie oryginalnego tekstu Norwida z muzyką. Przestrzeń dźwiękowa odnosi się do miejsc akcji i tworzy realistyczną warstwę opowieści. Słuchowisko zrealizował akustycznie Wojciech Gruszka, współtwórca wielu radiowych słuchowisk, nagradzanych na Festiwalu Dwa Teatry. – Podstawowym wyzwaniem realizacyjnym przy tym słuchowisku było połączenie, zsynchronizowanie nagrania opery Wanda z tekstem nagranym przez aktorów. Tempa obydwu tych nagrań były dalekie od siebie i wymagało to precyzyjnych montaży, przy zachowaniu oczywiście warstwy muzycznej i założeniu określonego czasu trwania całości.
Premiera 18 kwietnia, godz.19.05 na antenie Radia Kraków. O 18.05 zapraszamy na specjalną audycję, dokumentującą kulisy powstawania spektaklu.
WANDA
Cyprian Kamil Norwid
Słuchowisko muzyczne na podstawie opery Joanny Wnuk-Nazarowej
Z udziałem Jerzego Treli w roli Starca
Reżyseria – Anna Wieczur
Realizacja akustyczna – Wojciech Gruszka
Opieka redakcyjna – Justyna Nowicka
OBSADA:
WANDA – Agnieszka Kościelniak
RYTYGER, SKALD – Radosław Krzyżowski
GRODNY – Jacek Romanowski
PANNA – Katarzyna Zawiślak-Dolny
PACHOŁ-TRĘBACZ, POGOŃ – Łukasz Stawarczyk
ŻYD, PIERWSZY z CHÓRU, ROTNY – Szymon Czacki
BOJAN – Juliusz Chrząstowski
WEISWORT – Adam Nawojczyk
PRZEDNI STARZEC – JERZY TRELA
Producentami słuchowiska WANDA są: Polskie Wydawnictwo Muzyczne oraz Radio Kraków.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na zadanie pn.: Realizacja prapremiery opery WANDA Joanny Wnuk-Nazarowej do tekstu misterium Cypriana Kamila Norwida "Wanda. Rzecz w obrazach sześciu". W słuchowisku wykorzystano fragmenty muzyczne prapremiery opery WANDA Joanny Wnuk-Nazarowej, której organizatorami byli: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Opera Krakowska, Zamek Królewski na Wawelu, Program 2 Polskiego Radia, a partnerami Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Krakowskie Biuro Festiwalowe.
Najczęściej czytane:
Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.
Już po raz 22. zapraszamy nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.
Świetne wieści dla melomanów w Krakowie: jeszcze tej jesieni na kulturalnej mapie miasta pojawi się nowa, wyjątkowa przestrzeń. To UNA – kluboksięgarnia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Jeden z najciekawszych polskich kompozytorów – nietuzinkowy i wymykający się schematom. Czerpiąc z tradycji, od ponad 60 lat konsekwentnie wyznacza swoją własną ścieżkę twórczą. Krzysztof Meyer stworzył 130 opusowanych dzieł i wciąż komponuje. Jego życie i twórczość opisane zostały w najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny autorstwa Magdaleny Dziadek. Premierą książki PWM świętuje 82. urodziny kompozytora.
W ramach trwającego w Edynburgu pasma Focus on Poland poświęconego polskiej muzyce podczas Edinburgh International Festival, odbędzie się przedpremierowy pokaz krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Bacewicz x Bomsori”, który przybliża dwie wybitne artystki: południowokoreańską skrzypaczkę Bomsori Kim oraz Grażynę Bacewicz, jedną z najważniejszych postaci polskiej muzyki XX wieku. Co łączy obie te postaci? Wyjątkowy obraz stworzony przez reżysera Jakuba Piątka.
Krzysztof Knittel jest autorem utworów orkiestrowych, chóralnych, kameralnych, muzyki dla baletu, teatru, filmu, wykonawcą muzyki komputerowej i elektroakustycznej na żywo, twórcą instalacji dźwiękowych. To artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. Człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia. W sierpniu jest naszym Kompozytorem miesiąca i zaprasza nas do swojej pracowni, w której opowiada o procesie twórczym i swoich dziełach.
Już 1 sierpnia 2025 roku w Edynburgu rozpoczęła się 78. edycja Edinburgh International Festival – jednego z najbardziej renomowanych i najstarszych festiwali w Wielkiej Brytanii. Tegoroczny program, realizowany pod hasłem „The Truth We Seek”, po raz pierwszy w historii festiwalu wzbogaci się o Focus on Poland – wyjątkową sekcję poświęconą polskiej muzyce.
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to już stały punkt letnich aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zrodzony jako owoc pasji do słowa, festiwal rokrocznie gromadzi miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Polskie Wydawnictwo Muzycznego, które po raz czwarty stało się partnerem festiwalu, planuje aż trzy wydarzenia. Z myślą o najmłodszych uczestnikach proponuje warsztaty muzyczne; starsza publiczność natomiast ujrzy w nowym świetle postać najsłynniejszego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.
Ponadczasowe spotkanie z muzyką ostatniego polskiego romantyka, Tadeusza Bairda i dźwiękową historią Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia na dwupłytowym wydaniu ANAKLASIS. Trzy symfonie, czterech wybitnych dyrygentów w nagraniach najnowszych i archiwalnych, ponownie odkrytych.
To bez wątpienia jedna z najbardziej znanych i najczęściej wykonywanych kompozycji Henryka Wieniawskiego. Niezmiennie pobudza wyobraźnię melomanów – nie tylko siłą muzycznego wyrazu, lecz także okolicznościami powstania, które obrosły własną – nomen omen – legendą. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu”, z okazji 190. rocznicy urodzin Wieniawskiego, pod lupę weźmiemy Legendę op. 17, badając granice między historią a… fan fiction?
