Aktualności
Kompozytor miesiąca: Alek Nowak i jego #biurkokompozytora
2025-10-06
Ceniony kompozytor muzyki instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej, oper i dramatów. W jego twórczości istotne miejsce zajmują utwory pisane do tekstów m.in. takich pisarzy, jak Olga Tokarczuk, Radek Rak, Stanisław Lem, czy Szczepan Twardoch. W tym miesiącu po raz pierwszy zabrzmiała opera Nowaka: Kontakt. Sonoromanza, a na muzyczne półki trafił najnowszy album ANAKLASIS z rejestracją „Febry arktycznej”, skomponowanej do słów Marcina Wichy. To więc dobry moment, by zajrzeć do pracowni kompozytora i by przyjrzeć się jego pracy.
Na swoim logu, 15 czerwca tego roku, zapisał: Moje okna są zasłonięte. Nie widzę, co jest za nimi. Wyobrażam sobie, że plaża i morze, albo wysokie góry, albo centrum wielkiego miasta, albo że mieszkam na stacji kosmicznej i z moich okien widać pustą, czarną przestrzeń, tylko akurat zaciągnąłem zasłony. Czasem próbuję sobie wyobrazić to, co jest za oknami faktycznie. Okazuje się to o wiele trudniejsze. Rzeczywistości za oknem nie potrafię uchwycić. Więc w nią wątpię. Coraz bardziej. Kiedy indziej próbuję sobie wyobrazić, jak wyglądają moje okna z zewnątrz. Nikt nie widzi, co się tutaj dzieje. Sprawia mi to satysfakcję i przyjemność tak wielką, że mi wstyd i raczej tego unikam. Nie wpuszczam tu nikogo. Dla nas, jako Kompozytor miesiąca w październiku Alek Nowak zgodził się uchylić drzwi do swojej pracowni.
PWM: Czy komponowanie jest prostym zajęciem?
Alek Nowak: Bywa różnie.
Czy zapisuje Pan utwór partiami, czy dopiero wtedy, gdy już zrodzi się on w całości w głowie, w myślach?
Z tym też bywa różnie, ale zazwyczaj linearnie, od początku do końca, całą partyturą.
Gdzie lub w jaki sposób szuka Pan inspiracji do swoich utworów?
Nie szukam, same przychodzą. Z różnych miejsc i w różnych momentach.
fot. z archiwum kompozytora
Ile czasu zajmuje skomponowanie utworu kameralnego, a ile utworu np. orkiestrowego czy opery takiej, jak najnowsza – Kontakt. Sonoromanza?
Znowu, różnie bywa. Miesiąc jest chyba minimalnym horyzontem. A maksymalnym rok. Kontakt. Sonoromanza zajęła około 3 miesięcy.
O jakiej porze dnia (lub nocy) najchętniej Pan pracuje?
Bardzo wcześnie rano.
Czym posługuje się Pan do zapisania nut/partytury?
Zdecydowana większość pracy odbywa się z udziałem komputera – w programach do edycji nut oraz tekstu. Ołówek też mam, na wszelki wypadek.
Czy współpracuje Pan z kopistą?
Mam przywilej i szczęście pracować z redaktorami PWM. Mam do nich pełne zaufanie, a praca polega w dużej mierze na wysłaniu materiału i oczekiwaniu na wydanie.
Czy jest coś, czym lubi się Pan otaczać podczas komponowania?
Nie mam tu szczególnych potrzeb. Na biurku znajduje się komputer oraz kawa.
Czy są rytuały lub zwyczaje, zasady, których przestrzega Pan podczas pracy?
Biorę się do roboty, jak najwcześniej, to wszystko.
fot. z archiwum kompozytora
Czy pracuje Pan w domu, czy poza domem (np. w pracowni, na uczelni, w szczególnych dla siebie miejscach)?
Mam od pewnego czasu pracownię i bardzo mi w niej dobrze, ale świetnie pracuje mi się też na przykład w hotelu.
Który etap komponowania jest największym wyzwaniem?
Wyzwaniem jest oczywiście początek. No i koniec. Jak również środek.
Czy przed prawykonaniem utworu współpracuje Pan z wykonawcami podczas prób?
Jeśli sobie tego życzą. Ale z zasady się nie wtrącam.
Jakie odczucia i emocje towarzyszą Panu przed i podczas prawykonania utworu?
Cały wachlarz.
Dlaczego warto by kompozytor współpracował z Wydawcą?
Nie zdołam wymienić tu wszystkich zalet. Wad jest niewiele.
***
W październiku płytę RZECZY. VAUDEVILLE kupicie w sklepie online i księgarni stacjonarnej Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w specjalnej, niższej cenie.
Najczęściej czytane:
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
