PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Kompozytor miesiąca: muzyczna droga Grażyny Krzanowskiej

2022-09-16

Grażyna Krzanowska to kompozytorka, pedagog i spiritus movens wydarzeń kulturalnych. Choć życiowe okoliczności sprawiły, że w pewnym momencie pisanie muzyki zeszło na dalszy plan, to cały czas jej wyobraźnia kipi od pomysłów, a ręce zajęte są ich realizacją. Jesienny Festiwal Muzyczny Alkagran z międzynarodowym Konkursem Akordeonowym, Ogólnopolski Konkurs Solfeżowy, Mała Akademia Muzyki – to niektóre z inicjatyw, które podjęła i organizowała przez lata. Jak rozwijała się kariera wrześniowej Kompozytorki miesiąca?
 

Grażyna Krzanowska już jako dziecko odkryła, że fascynuje ją idea układania dźwięków po swojemu. Wspomina, że czuła magię stawiając nuty na pięciolinii. Józef Cymer, nauczyciel instrumentu głównego, musiał już wyczuwać oznaki niezwykłego talentu, bo jeszcze w młodszych klasach pokazywał jej poważne dzieła Paganiniego czy Wieniawskiego. Jako dziarska dziewczynka myślała wówczas: „skoro oni potrafili komponować, to i ja potrafię!”. Świadomy wybór tej drogi kariery zapadł dużo później. Krzanowska grała na skrzypcach, interesowała się też architekturą, ale zadecydowała, że na studia do wrocławskiej Akademii Muzycznej pójdzie właśnie na kompozycję. 
 

Po dyplomie zaczęła uprawiać rodzaj ekwilibrystyki, dzieląc czas pomiędzy pisanie muzyki, pracę nauczycielki oraz dbanie o szybko powiększającą się rodzinę. Wraz z przypływem nagród z krajowych i międzynarodowych konkursów kompozytorskich (m.in. w Kanadzie i w Mannheim) jej twórczość stawała się coraz bardziej rozpoznawalna. Dla Krzanowskiej był to też okres obfitujący w artystyczne wyzwania, czas inspirujących spotkań, wyjazdów na kursy, koncerty (jak podczas Muzycznych Spotkań w Baranowie, gdy grała koncert „rodzinny” wraz z dwójką swoich dzieci i trzecim, przysłuchującym się wszystkiemu z wózeczka) oraz festiwale (jak „Warszawska Jesień”, na której zadebiutowała z Kwartetem smyczkowym nr 2 w 1984 roku).


Kompozytorka z najmłodszymi zawsze radziła sobie doskonale – co słychać także w muzyce. W krótkich utworach edukacyjnych stara się przemycać nieco współczesnych brzmień lub trudniejszych technik. Zawsze jednak robi to inteligentnie i nienachalnie, kusząc młodych wykonawców dźwiękowym pięknem, logiką przebiegu i plastycznością barw. W tej muzyce można się zakochać! Cóż, nic dziwnego – większość utworów powstało właśnie z miłości. Krzanowska pisała je dla własnych dzieci, jako rodzaj muzycznych podarunków.


Dostojny Chorał i figlarna, choć chwilami mroczna Tarantela powstały dla grającej na fortepianie córki Krzanowskiej i jej szkolnego kolegi, fagocisty. Oprócz muzycznych temperamentów zmieniają się w nich też role instrumentów (od polifonicznego dialogu dwojga partnerów, po nierówny pojedynek solisty i akompaniamentu), a w kulminacyjnym momencie tańca trójdzielny puls gubi się wśród akcentów harmonicznych. Tym, którzy lubią rytmiczne igraszki, do gustu przypadnie też drugi i czwarty z Czterech kaprysów na skrzypce solo – metrum zmienia się w nich prawie co takt! Wszystkie Kaprysy to barwne techniczne studia, pełne iskrzących się dysonansów i wyrazistej artykulacji. Z kolei w zbiorze Rymowanek znajdziemy trzy narracje na skrzypce z fortepianem, pokazujące, że kolorowymi klasterami i barwą długo trzymanych współbrzmień można bawić się w każdym wieku.



Jak co miesiąc, zachęcamy do odwiedzenia księgarni stacjonarnej w Krakowie, gdzie utwory wrześniowej Kompozytorki miesiąca do końca września możecie kupić ze specjalnym rabatem. Tych, którym do Krakowa nie jest po drodze, zachęcamy do zakupów w naszym e-sklepie oraz do przeglądania nut Grażyny Krzanowskiej na platformie nkoda
 

Autorką tekstu o Grażynie Krzanowskiej jest Karolina Dąbek.

 

Najczęściej czytane:

Przezwyciężyć fatum – „Philaenis” Romana Statkowskiego. Historia pewnego utworu

Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.

Roman Statkowski w katalogu PWM – w 100. rocznicę śmierci

12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.

Kompozytor miesiąca: Marcel Chyrzyński i jego #biurkokompozytora

Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek. 

DORIAN GRAY - prapremiera opery Elżbiety Sikory w Teatrze Wielkim w Poznaniu

Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.

Muzyczne Spotkania z nagrodą Koryfeusz Muzyki Polskiej!

Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań. 

Wyostrz słuch na ANAKLASIS NA FALI 2.0 i rewizje polskiej muzyki nowej

7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.

Listopadowe prawykonania z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego

Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!

22. Dzień Edukacji Muzycznej za nami!

Kolejna edycja Dnia Edukacji Muzycznej dobiegła końca – był to czas pełen zdobywania wiedzy, wymiany doświadczeń, inspiracji i miłych spotkań. W wydarzeniu organizowanym przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne wzięło udział ponad 150 osób. Dziękujemy, że byliście z nami w Poznaniu!

Wielki finał jubileuszu PWM w Krakowie!

Polskie Wydawnictwo Muzyczne i Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie mają zaszczyt zaprosić na jubileuszowy koncert, który zwieńczy całoroczne obchody 80-lecia istnienia Oficyny. Ostatnie w tym roku „Muzyczne spotkanie” nie tylko ukaże różnorodność katalogu PWM; dostarczy też niezapomnianych wrażeń i emocji związanych ze wspólnym świętowaniem polskiej muzyki – w najlepszym wydaniu oraz wykonaniu.

‘The Krasiński Codex’ laureatem Gramophone Classical Music Awards!

15 października podczas gali w De Vere Grand Connaught Rooms w Londynie odbyło się wręczenie prestiżowych nagród Gramophone Classical Music Awards. W kategorii Early Music statuetkę otrzymała płyta ‘The Krasiński Codex’ (Kodeks Krasińskich) zespołów Ensemble Dragma i Ensemble Peregrina pod kierownictwem Agnieszki Budzińskiej-Bennett. Trzypłytowy album jest jednym z owoców projektu „Kras 52”, zrealizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.