Aktualności
Kompozytor miesiąca: muzyczna droga Grażyny Krzanowskiej
2022-09-16
Grażyna Krzanowska to kompozytorka, pedagog i spiritus movens wydarzeń kulturalnych. Choć życiowe okoliczności sprawiły, że w pewnym momencie pisanie muzyki zeszło na dalszy plan, to cały czas jej wyobraźnia kipi od pomysłów, a ręce zajęte są ich realizacją. Jesienny Festiwal Muzyczny Alkagran z międzynarodowym Konkursem Akordeonowym, Ogólnopolski Konkurs Solfeżowy, Mała Akademia Muzyki – to niektóre z inicjatyw, które podjęła i organizowała przez lata. Jak rozwijała się kariera wrześniowej Kompozytorki miesiąca?
Grażyna Krzanowska już jako dziecko odkryła, że fascynuje ją idea układania dźwięków po swojemu. Wspomina, że czuła magię stawiając nuty na pięciolinii. Józef Cymer, nauczyciel instrumentu głównego, musiał już wyczuwać oznaki niezwykłego talentu, bo jeszcze w młodszych klasach pokazywał jej poważne dzieła Paganiniego czy Wieniawskiego. Jako dziarska dziewczynka myślała wówczas: „skoro oni potrafili komponować, to i ja potrafię!”. Świadomy wybór tej drogi kariery zapadł dużo później. Krzanowska grała na skrzypcach, interesowała się też architekturą, ale zadecydowała, że na studia do wrocławskiej Akademii Muzycznej pójdzie właśnie na kompozycję.
Po dyplomie zaczęła uprawiać rodzaj ekwilibrystyki, dzieląc czas pomiędzy pisanie muzyki, pracę nauczycielki oraz dbanie o szybko powiększającą się rodzinę. Wraz z przypływem nagród z krajowych i międzynarodowych konkursów kompozytorskich (m.in. w Kanadzie i w Mannheim) jej twórczość stawała się coraz bardziej rozpoznawalna. Dla Krzanowskiej był to też okres obfitujący w artystyczne wyzwania, czas inspirujących spotkań, wyjazdów na kursy, koncerty (jak podczas Muzycznych Spotkań w Baranowie, gdy grała koncert „rodzinny” wraz z dwójką swoich dzieci i trzecim, przysłuchującym się wszystkiemu z wózeczka) oraz festiwale (jak „Warszawska Jesień”, na której zadebiutowała z Kwartetem smyczkowym nr 2 w 1984 roku).
Kompozytorka z najmłodszymi zawsze radziła sobie doskonale – co słychać także w muzyce. W krótkich utworach edukacyjnych stara się przemycać nieco współczesnych brzmień lub trudniejszych technik. Zawsze jednak robi to inteligentnie i nienachalnie, kusząc młodych wykonawców dźwiękowym pięknem, logiką przebiegu i plastycznością barw. W tej muzyce można się zakochać! Cóż, nic dziwnego – większość utworów powstało właśnie z miłości. Krzanowska pisała je dla własnych dzieci, jako rodzaj muzycznych podarunków.
Dostojny Chorał i figlarna, choć chwilami mroczna Tarantela powstały dla grającej na fortepianie córki Krzanowskiej i jej szkolnego kolegi, fagocisty. Oprócz muzycznych temperamentów zmieniają się w nich też role instrumentów (od polifonicznego dialogu dwojga partnerów, po nierówny pojedynek solisty i akompaniamentu), a w kulminacyjnym momencie tańca trójdzielny puls gubi się wśród akcentów harmonicznych. Tym, którzy lubią rytmiczne igraszki, do gustu przypadnie też drugi i czwarty z Czterech kaprysów na skrzypce solo – metrum zmienia się w nich prawie co takt! Wszystkie Kaprysy to barwne techniczne studia, pełne iskrzących się dysonansów i wyrazistej artykulacji. Z kolei w zbiorze Rymowanek znajdziemy trzy narracje na skrzypce z fortepianem, pokazujące, że kolorowymi klasterami i barwą długo trzymanych współbrzmień można bawić się w każdym wieku.
Jak co miesiąc, zachęcamy do odwiedzenia księgarni stacjonarnej w Krakowie, gdzie utwory wrześniowej Kompozytorki miesiąca do końca września możecie kupić ze specjalnym rabatem. Tych, którym do Krakowa nie jest po drodze, zachęcamy do zakupów w naszym e-sklepie oraz do przeglądania nut Grażyny Krzanowskiej na platformie nkoda.
Najczęściej czytane:
Muzykolodzy nazywają go potocznie „Kras 52” – od sygnatury, jaką nadano mu w Bibliotece Krasińskich. To najcenniejsze polskie źródło średniowiecznej muzyki polifonicznej, która kształtowała dźwiękowy krajobraz ówczesnego Krakowa oraz dworu pierwszych Jagiellonów. Teraz manuskrypt zyskuje nowe życie dzięki wydaniu wykonawczemu w opracowaniu Agnieszki Budzińskiej-Bennett i Marca Lewona. „Kodeks Krasińskich” ukaże się już 20 marca nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Moc muzyki to osiem arkuszy sporządzonych według autorskiej metody Michała Moca. Uczą, jak aktywnie słuchać muzyki, rozwijać muzyczną spostrzegawczość i wyobraźnię oraz zwiększać kompetencje w obszarze kształcenia słuchu.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza na spotkanie autorskie wokół książki Granice niczego. Podczas 11 edycji Festiwalu Prawykonań, 15 marca 2025 o godzinie 13.00 w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Krzysztof Knittel wraz z Michałem Mendykiem opowiedzą o pracy nad książką, o towarzyszących im inspiracjach, a także spróbują odnaleźć odpowiedź na pytanie: gdzie są granice niczego?
Dołącz do nas we wspólnym świętowaniu dzięki radiowej Dwójce! Zapraszamy do słuchania transmisji radiowej nadawanej na żywo prosto z jubileuszu osiemdziesięciolecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu, a także retransmisji koncertów jubileuszowych na antenie Programu Drugiego Polskiego Radia.
#wyostrzsłuch na nominowane albumy od ANAKLASIS! Po raz kolejny płyty wydane przez wytwórnię płytową działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego nominowano do prestiżowych nagród fonograficznych Fryderyk.
Katowice ponownie staną się centrum polskiej muzyki współczesnej. 11. Festiwal Prawykonań, który odbędzie się w dniach 14-16 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, będzie okazją do wyjątkowych odkryć – tych najnowszych, ale także tych, które na swój czas musiały poczekać. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Rozpoczynający się miesiąc ma szansę zapisać się w historii muzyki polskiej nie tylko ze względu na dużą liczbę prawykonań. Uwagę entuzjastów muzyki skupią wydarzenia w Krakowie, Wrocławiu, Katowicach i Warszawie. Swoje premiery będą miały tam zarówno utwory najnowsze, jak i dzieła starsze, które po wielu latach zapomnienia zostaną włączone do życia koncertowego.
Bezprecedensowy hit teatralny – w samej Warszawie w ciągu 50 lat od prapremiery doczekał się 800 przedstawień. Kiedy Polacy nie posiadali własnego państwa, rozpowszechniał rodzimą kulturę i tańce, docierając m.in. do Paryża, Pragi, Lwowa, Mińska, Kijowa, Wilna, Petersburga czy Moskwy. W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu bierzemy pod lupę Wesele w Ojcowie, szukając Ojca (a raczej Ojców!) jego sukcesu.
Występuje na najsłynniejszych estradach muzycznych: nowojorskich Carnegie Hall i Lincoln Center, Concertgebouw w Amsterdamie, na BBC Proms w londyńskiej Royal Albert Hall czy wiedeńskich Musikverein i Konzerthaus. W lutym 2021 roku podpisała ekskluzywny kontrakt z prestiżowym wydawnictwem fonograficznym Deutsche Grammophon. Od tego roku Bomsori Kim nosi zaszczytny tytuł ambasadorki twórczości Grażyny Bacewicz, na całym świecie bowiem wykonuje i promuje muzykę tej najważniejszej polskiej kompozytorki.
Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy zaprasza do udziału w Konkursie Kompozytorskim na utwór symfoniczny inspirowany gobelinem Jerzego Krechowicza Piesomen Antropon (Uczyńmy Człowieka) Ceta.Konkurs adresowany jest do profesjonalnych kompozytorów urodzonych przed 10 kwietnia 1999 r. Termin zgłoszenia partytur upływa z dniem 1 kwietnia 2025 roku.
