PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Wojciech Kilar: fenomenalna muzyka filmowa lipcowego KOMPOZYTORA MIESIĄCA

2022-07-15

Wojciech Kilar to postać, której nie trzeba przedstawiać. Jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów XX wieku, przedstawiciel awangardy i Polskiej Szkoły Kompozytorskiej, autor jazzująco-sonorystycznego Riffu 62, a także tryskających pierwotną energią Orawy i Krzesanego. Światową sławę zdobył jednak przede wszystkim jako twórca muzyki filmowej, między innymi do Drakuli Francisa Forda Coppoli. 
 

Po studiach wyjechał do Darmstadtu i na stypendium do Paryża, a jego kompozytorski debiut na pierwszej edycji „Warszawskiej Jesieni” okazał się sporym sukcesem. W międzyczasie komponował oprawę muzyczną do spektakli (współpracując z Teatrem Śląskim), później zaczął dostawać zlecenia z branży filmowej. Pisanie do filmów przychodziło mu z ogromną łatwością – potrafił komponować i w podróży, i na kolanie. Najpierw były to pojedyncze mniejsze produkcje, jak dokumentalny film Narciarze Natalii Brzozowskiej (do którego ścieżkę Kilar skomponował raptem w pół dnia), ale z czasem zamówień zaczęło przybywać. W sumie pozostawił po sobie muzykę do ponad 130 tytułów, za wiele z nich dostając prestiżowe nagrody.


 

Do własnej twórczości filmowej Kilar miał stosunek ambiwalentny, by nie powiedzieć – lekceważący. Na pierwszym miejscu stała zawsze muzyka autonomiczna, a współpracę z reżyserami (nawet tymi najwybitniejszymi, jak Roman Polański, Krzysztof Zanussi czy Andrzej Wajda) traktował jako lekkie zajęcie i działalność czysto zarobkową. Nigdy nie przykładał przesadnej uwagi do tego, co działo się z jego ścieżkami dźwiękowymi: pozwalał je ciąć i dopasowywać pod reżyserską wizję. Nie zmienia to faktu, że zapisał się w historii polskiej kinematografii jako autor najznakomitszych muzycznych obrazów, które wprowadziły sztukę kinową na inny poziom i przetrwały w świadomości pokoleń. 
 

Wiele z filmowych kompozycji Kilara weszło na stałe do repertuaru koncertowego w postaci suit lub utworów orkiestrowych. Najpopularniejsze fragmenty lub tematy zostały również opracowane przez Michała Jakuba Paparę na mniejsze składy: fortepian z klarnetem, skrzypcami, fletem lub solo. Ale nawet w kameralnych miniaturach słychać rzadką umiejętność Kilara do wczuwania się atmosferę filmu czy tworzenia charakterologicznych portretów postaci. W temacie z Pianisty Kilar zawarł pewną przekorę, ale i niepewność (cechy, których sam zaobserwował podczas znajomości z Władysławem Szpilmanem), zaś w wokalizie z Dziewiątych wrót – uwodzicielski liryzm tajemniczej bohaterki.
 

 

Wena melodyczna i zdolność imitowania rozmaitych styli zdawały się kompozytora nigdy nie opuszczać. Gdy trzeba było, pisał awangardowo lub romantycznie, na ludową modłę lub w popularnym stylu, żonglował gatunkami i technikami. Wyjątkowo często sięgał po tańce: w Polonezie z Pana Tadeusza, obok wytwornych współbrzmień w tradycyjnych rytmach obecna jest również łagodność i elegancja melodycznej linii, z kolei w walcu z Trędowatej słychać jakąś nieukojoną tęsknotę, żal, ale i zawziętość. Subtelny nastrój walca przenika też elegijno-sentymentalny temat z Rodziny Połanieckich, a w Zjawach miłosnych z Portretu damy ten sam taniec przybiera mroczny, nasycony dramatyzmem wyraz.
 

Jednym z najbardziej znanych utworów Wojciecha Kilara jest Orawa na kameralną orkiestrę smyczkową. Ten energetyczny utwór znalazł się na liście 100 kompozycji z lat 1918–2018, które stały się podstawą projektu „100 na 100. Muzyczne dekady wolności”, realizowanego przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. O stylu kompozytorskim Kilara na podstawie Orawy opowiadają Mariusz Gradowski, Marek Moś i Beata Bolesławska-Lewandowska w Muzycznej wizytówce.

 

Jeszcze do końca lipca utwory Wojciecha Kilara możecie kupić w e-sklepie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i w księgarni stacjonarnej w Krakowie ze specjalnym rabatem. Na półce nowości znajdziecie także nowość wydawniczą – Małą Monografię poświęconą życiu i twórczości Wojciecha Kilara, autorstwa Magdy Miśki-Jackowskiej. 


 

Aranżacje jego muzyki filmowej możecie poznać także za pośrednictwem aplikacji con.sol.la, która umożliwia ćwiczenie kameralistyki nawet wtedy, gdy obok nie ma drugiego muzyka. Możliwość wyłączenia wybranego głosu pozwala na ćwiczenie dowolnej partii z towarzyszeniem zapewnionego nagrania. Aplikacja dostępna jest do pobrania na telefony i tablety z systemem Android i iOS.
 

Kilkadziesiąt publikacji Wojciecha Kilara znajduje się także w aplikacji nkoda. Wystarczy się zalogować, by uzyskać dostęp do tysięcy materiałów nutowych.

 

* Książka Kilar Magdy Miśki-Jackowskiej nie jest objęta promocją

Najczęściej czytane:

Księgarnia PWM 29 marca 2024 czynna w godzinach 10:00-16:00.

Informujemy, że księgarnia PWM przy al. Krasińskiego 11a w Krakowie w dniu 29 marca 2024 czynna będzie w godzinach 10:00-16:00. Życzymy spokojnych Świąt Wielkiej Nocy i zapraszamy na zakupy do księgarni stacjonarnej już 2 kwietnia.

Śpiewajmy razem! Muzyczne spotkanie seniorów w Krakowie

Wieczór wokół tradycji wspólnego śpiewania najpiękniejszych polskich pieśni – w teorii
i w praktyce. Już 16 kwietnia o g. 18.00 w Klubie Akademickim ARKA odbędzie się spotkanie pod hasłem „Śpiewajmy razem!”. W programie prelekcja, lekcja śpiewania i koncert krakowskich chórów seniorów. Wstęp wolny.

Elżbieta Sikora uhonorowana Nagrodą Prezydenta Republiki Francuskiej

Elżbieta Sikora została nagrodzona podczas 76. ceremonii Grands Prix internationaux du disque, organizowanej przez francuską Académie Charles Cros. Kompozytorka otrzymała nagrodę Prezydenta Republiki Francuskiej za całokształt twórczości. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 21 marca 2024 roku w Ambasadzie RP w Paryżu, pod patronatem Emmanuela Macrona, Prezydenta Francji.
 

Instrument miesiąca: harfowe rekomendacje Agnieszki Kaczmarek-Bialic

Jeżeli właśnie rozpoczynasz przygodę z harfą, to warto, byś zapoznała lub zapoznał się z publikacjami wydanymi przez naszą Oficynę. Znajdziesz wśród nich nie tylko atrakcyjny materiał dydaktyczny, ale także barwnie ilustrowane miniaturki, gwarantujące radość z gry na harfie.

 

Agnieszka Kaczmarek-Bialic, harfistka koncertująca jako solistka i kameralistka zarówno w Polsce, jak i za granicą, przygotowała rekomendacje pięciu swoich ulubionych publikacji przeznaczonych na ten instrument. Artystka zdradza również historie, które kryją się za wskazanymi utworami. Która postać z japońskiej gry wideo i filmu anime stała się inspiracją do skomponowania utworu na harfę? Czy Witold Lutosławski potrafił komponować z myślą o „niebiańskim instrumencie”? Kto poprosił Janinę Garścię o nowe kompozycje dla siebie i swojego brata?

Święto miłośników instrumentów dętych w Radomiu

W piątek 15 marca rozpocznie się wielkie święto dla miłośników eufonium i saxhornu, werbla, czy buławy. Ogólnopolska Konferencja Orkiestr Dętych w Radomiu (15-17 marca) zgromadzi w jednym miejscu muzyków, dyrygentów i orkiestry, po to, by wymieniać się doświadczeniami, doskonalić swoje umiejętności oraz zdobywać szeroko ujętą w programie wiedzę teoretyczną.

Bestseller w polskim wydaniu. Premiera "Estetyki muzyki" Rogera Scrutona

Muzyka – czym jest? Co oznacza? Na czym polega jej wartość? Estetyka muzyki Rogera Scrutona to brytyjski bestseller, który od niemal 30 lat pobudza do refleksji nad filozoficznym wymiarem sztuki dźwięków. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego książka nareszcie trafia w ręce polskich czytelników.

Instrument miesiąca: harfowe rekomendacje Agnieszki Greli-Fedkowicz

Swoim brzmieniem przenosi do świata baśni, mchu i paproci. Tworzy światy równoległe, maluje dźwiękiem impresje. Trudno znaleźć bardziej magiczny i przyciągający tajemniczością instrument od harfy.


Poznajcie pięć publikacji dla harfistów, wydanych przez PWM, które przyniosą radość z tworzenia muzycznych opowieści. Wśród nich odnajdziecie m.in. perełkę polskiej literatury harfowej, którą wskaże Wam Agnieszka Grela-Fedkowicz – harfistka i kompozytorka o szerokich horyzontach gatunkowych i stylistycznych, pedagożka oraz połówka Fedkowicz Duo, zespołu tworzącego muzykę z dużą ilością przestrzeni i kolorów.

RETRO MODERNA. Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble zaprasza na koncert

Twórczość kompozytorów, którzy rewolucjonizowali pejzaż stylistyczny muzyki polskiej okresu po drugiej wojnie światowej, czasów naznaczonych wpływem Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” i działalnością Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia zabrzmi 8 marca w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Konkurs "Gdzie jest Wally"

Zapraszamy Was do comiesięcznej zabawy z ilustracjami tegorocznego kalendarza PWM. Szukaj atrybutów na ilutracjach i zdobywaj ciekawe nagrody.

Konkurs "Gdzie jest Wally" rozgrywa się w 11 odsłonach. Śledź naszą stronę na Facebooku od lutego do grudnia i wygrywaj. Do zdobycia: nowe publikacje i atrakcyjne rabaty.

 

Juliusz Zarębski w katalogu PWM - w 170. rocznicę urodzin

Na przełomie lutego i marca 2024 roku przypada 170. rocznica urodzin Juliusza Zarębskiego – jednego z najwybitniejszych kompozytorów polskich drugiej połowy XIX w. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego twórcy – w tym dwie nowości wydawnicze – można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.