Aktualności
Symfonie organowe Feliksa Nowowiejskiego – wydania źródłowo-krytyczne
2023-04-30
W dorobku twórczym Feliksa Nowowiejskiego szczególne miejsce zajmują kompozycje na organy – do najważniejszych zaliczamy m.in. cztery koncerty, poemat In Paradisum, czy też dziewięć Symfonii organowych op. 45. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego katalog Oficyny powiększył się o źródłowo-krytyczne wydanie II Symfonii organowej i III Symfonii organowej „Lourdes”.
Pod koniec 1919 roku Nowowiejski osiadł w Poznaniu, gdzie życie muzyczne prężnie odradzało się po wojennej zawierusze – działała tam miejska orkiestra i teatr operowy, w planach było również utworzenie państwowego instytutu muzycznego. Nic więc dziwnego, że kompozytor uznał to miejsce za odpowiednie do rozwoju swoich planów artystycznych. Rzeczywiście, już w kolejnym roku Nowowiejski wykładał w nowo powstałej Państwowej Akademii i Szkole Muzycznej, gdzie prowadził klasę organów i dyrygował orkiestrą. Organizował liczne koncerty symfoniczne i chóralne, występował też z okolicznościowymi recitalami organowymi, podczas których wykonywał muzykę baroku, utwory współczesnych kompozytorów francuskich oraz własne improwizacje. A choć Nowowiejski improwizował znakomicie, potrzebował również nowego, ambitnego repertuaru własnego autorstwa. Z potrzeby tej zrodziło się dziewięć sonat organowych, przemianowanych później przez samego kompozytora na symfonie. Proces ich kształtowania był długotrwały i skomplikowany – przez bez mała dekadę Nowowiejski komponował nowe części, dopełniał symfonie powstałymi wcześniej mniejszymi utworami i przekształcał je na potrzeby nowego cyklu. W 1931 roku już pod nową nazwą zabrał kompozycje do Londynu z nadzieją wykonania w muzycznej metropolii Europy; jednak zmian dokonywał w nich jeszcze długo.
Podobnie jak pozostałe rozbudowane utwory Feliksa Nowowiejskiego, Symfonie organowe ukazują go z jednej strony jako admiratora tradycji sięgającego po formy zakorzenione w poprzednich epokach, z drugiej zaś – nowatora o nieprzewidywalnym języku muzycznym, wprowadzającym słuchacza w świat nowej muzyki. Tradycyjna forma we władaniu wirtuoza-improwizatora ulega oryginalnym przeobrażeniom i staje się narzędziem pozwalającym zaskakiwać odbiorcę niespotykanymi rozwiązaniami brzmieniowymi. Uwagę zwraca też umiejętne wykorzystanie walorów przenikającego utwory materiału prekompozycyjnego – pieśni kościelnych Nie opuszczaj nas (II Symfonia) i Po górach, dolinach (III Symfonia „Lourdes”). Niezaprzeczalna wartość artystyczna obu symfonii z pewnością zachęca do sięgnięcia po te interesujące pozycje literatury organowej.
Nową edycję, wzbogaconą o aparat źródłowo-krytyczny, przygotowały Elżbieta Karolak – organistka i pedagog, współorganizatorka Międzynarodowych Konkursów Organowych im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu – i Karolina Kaźmierczak – muzykolożka, dyrektorka Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu. Wydania zawierają wstępy i komentarze rewizyjne do utworów w języku polskim, angielskim i niemieckim, są też ilustrowane fragmentami rękopiśmiennych przekazów kompozycji.
Oba tomy wchodzą w skład Wydania Dzieł Feliksa Nowowiejskiego, którego celem jest przekazanie tekstu w miarę możliwości jak najbliższego intencjom kompozytora. Seria jest częścią katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, a opracowywana jest w ramach projektu Dziedzictwo Muzyki Polskiej, realizowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Więcej o fascynującej twórczości organowej Feliksa Nowowiejskiego opowiadał Ireneusz Wyrwa z rozmowie z Agatą Kwiecińską dla podcastu „DNA Muzyki Polskiej”.
Najczęściej czytane:
Występuje na najsłynniejszych estradach muzycznych: nowojorskich Carnegie Hall i Lincoln Center, Concertgebouw w Amsterdamie, na BBC Proms w londyńskiej Royal Albert Hall czy wiedeńskich Musikverein i Konzerthaus. W lutym 2021 roku podpisała ekskluzywny kontrakt z prestiżowym wydawnictwem fonograficznym Deutsche Grammophon. Od tego roku Bomsori Kim nosi zaszczytny tytuł ambasadorki twórczości Grażyny Bacewicz, na całym świecie bowiem wykonuje i promuje muzykę tej najważniejszej polskiej kompozytorki.
Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy zaprasza do udziału w Konkursie Kompozytorskim na utwór symfoniczny inspirowany gobelinem Jerzego Krechowicza Piesomen Antropon (Uczyńmy Człowieka) Ceta.Konkurs adresowany jest do profesjonalnych kompozytorów urodzonych przed 10 kwietnia 1999 r. Termin zgłoszenia partytur upływa z dniem 1 kwietnia 2025 roku.
70 lat temu ukazał się literacki portret Fryderyka Chopina pióra Jarosława Iwaszkiewicza, który na stałe wpisał się do kanonu literatury poświęconej kompozytorowi. Teraz, dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, powraca na półki w specjalnej, odświeżonej, jubileuszowej edycji. Premiera nowego wydania już 26 lutego.
W lutym zaglądamy do pracowni Sławomira Kupczaka – kompozytora związanego z Polskim Wydawnictwem Muzycznym od ponad dwunastu lat. Tworzy muzykę solową, kameralną, symfoniczną, elektroakustyczną, teatralną oraz filmową. Jak sam przyznaje, komponowanie jest procesem złożonym i skomplikowanym, ale jednocześnie jest też przygodą, niosącą ze sobą sporą radość. Na jego biurku znajdziemy całkiem sporo urządzeń i przyrządów służących tworzeniu kolejnych utworów.
Muzyczne spotkania odbywające się w ramach tegorocznego jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego będą okazją do poznania najpiękniejszych dzieł muzyki kameralnej i chóralnej oraz zacieśnienia więzi między słuchaczami a kompozytorami i wykonawcami. Nie zabraknie również utworów solowych skomponowanych na dzwony carillonu. Do wspólnego świętowania podczas jubileuszowych koncertów zapraszamy w dniach 7–8 marca do Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu.
W ramach obchodów jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego zapraszamy do różnych przestrzeni NFM na spotkania edukacyjne. W ciągu dwóch dni świętowania odbędzie się szereg wydarzeń, które pozwolą uczestnikom na głębsze poznanie historii polskiej muzyki oraz jej twórców.
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
