Aktualności
Symfonie organowe Feliksa Nowowiejskiego – wydania źródłowo-krytyczne
2023-04-30
W dorobku twórczym Feliksa Nowowiejskiego szczególne miejsce zajmują kompozycje na organy – do najważniejszych zaliczamy m.in. cztery koncerty, poemat In Paradisum, czy też dziewięć Symfonii organowych op. 45. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego katalog Oficyny powiększył się o źródłowo-krytyczne wydanie II Symfonii organowej i III Symfonii organowej „Lourdes”.
Pod koniec 1919 roku Nowowiejski osiadł w Poznaniu, gdzie życie muzyczne prężnie odradzało się po wojennej zawierusze – działała tam miejska orkiestra i teatr operowy, w planach było również utworzenie państwowego instytutu muzycznego. Nic więc dziwnego, że kompozytor uznał to miejsce za odpowiednie do rozwoju swoich planów artystycznych. Rzeczywiście, już w kolejnym roku Nowowiejski wykładał w nowo powstałej Państwowej Akademii i Szkole Muzycznej, gdzie prowadził klasę organów i dyrygował orkiestrą. Organizował liczne koncerty symfoniczne i chóralne, występował też z okolicznościowymi recitalami organowymi, podczas których wykonywał muzykę baroku, utwory współczesnych kompozytorów francuskich oraz własne improwizacje. A choć Nowowiejski improwizował znakomicie, potrzebował również nowego, ambitnego repertuaru własnego autorstwa. Z potrzeby tej zrodziło się dziewięć sonat organowych, przemianowanych później przez samego kompozytora na symfonie. Proces ich kształtowania był długotrwały i skomplikowany – przez bez mała dekadę Nowowiejski komponował nowe części, dopełniał symfonie powstałymi wcześniej mniejszymi utworami i przekształcał je na potrzeby nowego cyklu. W 1931 roku już pod nową nazwą zabrał kompozycje do Londynu z nadzieją wykonania w muzycznej metropolii Europy; jednak zmian dokonywał w nich jeszcze długo.
Podobnie jak pozostałe rozbudowane utwory Feliksa Nowowiejskiego, Symfonie organowe ukazują go z jednej strony jako admiratora tradycji sięgającego po formy zakorzenione w poprzednich epokach, z drugiej zaś – nowatora o nieprzewidywalnym języku muzycznym, wprowadzającym słuchacza w świat nowej muzyki. Tradycyjna forma we władaniu wirtuoza-improwizatora ulega oryginalnym przeobrażeniom i staje się narzędziem pozwalającym zaskakiwać odbiorcę niespotykanymi rozwiązaniami brzmieniowymi. Uwagę zwraca też umiejętne wykorzystanie walorów przenikającego utwory materiału prekompozycyjnego – pieśni kościelnych Nie opuszczaj nas (II Symfonia) i Po górach, dolinach (III Symfonia „Lourdes”). Niezaprzeczalna wartość artystyczna obu symfonii z pewnością zachęca do sięgnięcia po te interesujące pozycje literatury organowej.
Nową edycję, wzbogaconą o aparat źródłowo-krytyczny, przygotowały Elżbieta Karolak – organistka i pedagog, współorganizatorka Międzynarodowych Konkursów Organowych im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu – i Karolina Kaźmierczak – muzykolożka, dyrektorka Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu. Wydania zawierają wstępy i komentarze rewizyjne do utworów w języku polskim, angielskim i niemieckim, są też ilustrowane fragmentami rękopiśmiennych przekazów kompozycji.
Oba tomy wchodzą w skład Wydania Dzieł Feliksa Nowowiejskiego, którego celem jest przekazanie tekstu w miarę możliwości jak najbliższego intencjom kompozytora. Seria jest częścią katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, a opracowywana jest w ramach projektu Dziedzictwo Muzyki Polskiej, realizowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Więcej o fascynującej twórczości organowej Feliksa Nowowiejskiego opowiadał Ireneusz Wyrwa z rozmowie z Agatą Kwiecińską dla podcastu „DNA Muzyki Polskiej”.
Najczęściej czytane:
Mateusz Konopka, pedagog i puzonista, na stałe związany z Filharmonią Śląska im. H. M. Góreckiego, Orkiestrą Muzyki Nowej oraz Zespołem Państwowych Szkół Muzycznych im. W. Kilara, współpracujący m.in. z takimi renomowanymi orkiestrami jak: Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Sinfonietta Cracovia czy AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy, przygotował dla nas rekomendacje pięciu publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, po które warto sięgnąć, grając na puzonie.
Wśród nich nie tylko atrakcyjny materiał dydaktyczny, lecz również m.in. kompozycje Kazimierza Serockiego, które każdy puzonista powinien mieć w swoim repertuarze oraz utwory, które weszły do kanonu światowego repertuaru puzonowego.
Zapraszamy Was do zabawy! Napisz, która piosenka Zbigniewa Wodeckiego gości w Twoim sercu i dlaczego tak się stało. Śledź naszą stronę na Facebooku i wygraj premierową publikację "Piosenki" Zbigniewa Wodeckiego.
Utwory Zbigniewa Wodeckiego stały się standardami polskiej muzyki rozrywkowej. Wielka w tym zasługa jego talentu kompozytorskiego – był bowiem nie tylko ich wykonawcą, ale i kompozytorem. Od 24 czerwca śpiewanie i granie jego piosenek w domu, dla przyjemności staje się możliwe dzięki najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Prawykonanie Es lärmt das Licht, najnowszego utworu Agaty Zubel na sopran i orkiestrę smyczkową do tekstu Reinera Marii Rilkego, zwieńczy 30 czerwca rezydencję kompozytorki w HEMU - Haute École de Musique w Lozannie.
Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników muzyki na 46. Małopolski Festiwal Orkiestr Dętych ECHO TROMBITY, który odbędzie się w dniach 21 i 23 czerwca 2024 roku w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Agata Zubel i Michał Moc po raz kolejny zapraszają młodych kompozytorów do czerpania inspiracji z piękna Islandii podczas tegorocznej, październikowej edycji programu rezydencji artystycznych. Zgłoszenia można przesyłać do 30 czerwca. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem przedsięwzięcia.
Wspólna gra w pamięć, dzięki której na bardzo zwyczajną rodzinę można spojrzeć z niezwyczajnej perspektywy. ALBUM RODZINNY – dzieło Jerzego Kornowicza do libretta Michała Rusinka to kolejna w tym roku premiera wydawnictwa ANAKLASIS. Tym razem marka fonograficzna poszerza grono swoich odbiorców o najmłodszych słuchaczy. Premiera płyty 21 czerwca.
Już po raz 21. Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.
Kompozytor, pisarz, publicysta, krytyk muzyczny, pedagog, poseł na Sejm. Człowiek renesansu. Na pytanie jak łączy tyle różnych aktywności, Stefan Kisielewski odpowiadał, że stosuje „umysłowy płodozmian” – raz muzyka, raz polityka. W najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Małgorzata Gąsiorowska przygląda się życiu i twórczości Kisielewskiego, rysując intrygujący portret jednej z najbarwniejszych i najważniejszych postaci świata kultury PRL.
