PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Symfonie organowe Feliksa Nowowiejskiego – wydania źródłowo-krytyczne

2023-04-30

W dorobku twórczym Feliksa Nowowiejskiego szczególne miejsce zajmują kompozycje na organy – do najważniejszych zaliczamy m.in. cztery koncerty, poemat In Paradisum, czy też dziewięć Symfonii organowych op. 45. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego katalog Oficyny powiększył się o źródłowo-krytyczne wydanie II Symfonii organowej i III Symfonii organowej „Lourdes”.

 

Pod koniec 1919 roku Nowowiejski osiadł w Poznaniu, gdzie życie muzyczne prężnie odradzało się po wojennej zawierusze – działała tam miejska orkiestra i teatr operowy, w planach było również utworzenie państwowego instytutu muzycznego. Nic więc dziwnego, że kompozytor uznał to miejsce za odpowiednie do rozwoju swoich planów artystycznych. Rzeczywiście, już w kolejnym roku Nowowiejski wykładał w nowo powstałej Państwowej Akademii i Szkole Muzycznej, gdzie prowadził klasę organów i dyrygował orkiestrą. Organizował liczne koncerty symfoniczne i chóralne, występował też z okolicznościowymi recitalami organowymi, podczas których wykonywał muzykę baroku, utwory współczesnych kompozytorów francuskich oraz własne improwizacje. A choć Nowowiejski improwizował znakomicie, potrzebował również nowego, ambitnego repertuaru własnego autorstwa. Z potrzeby tej zrodziło się dziewięć sonat organowych, przemianowanych później przez samego kompozytora na symfonie. Proces ich kształtowania był długotrwały i skomplikowany – przez bez mała dekadę Nowowiejski komponował nowe części, dopełniał symfonie powstałymi wcześniej mniejszymi utworami i przekształcał je na potrzeby nowego cyklu. W 1931 roku już pod nową nazwą zabrał kompozycje do Londynu z nadzieją wykonania w muzycznej metropolii Europy; jednak zmian dokonywał w nich jeszcze długo.

 



Podobnie jak pozostałe rozbudowane utwory Feliksa Nowowiejskiego, Symfonie organowe ukazują go z jednej strony jako admiratora tradycji sięgającego po formy zakorzenione w poprzednich epokach, z drugiej zaś – nowatora o nieprzewidywalnym języku muzycznym, wprowadzającym słuchacza w świat nowej muzyki. Tradycyjna forma we władaniu wirtuoza-improwizatora ulega oryginalnym przeobrażeniom i staje się narzędziem pozwalającym zaskakiwać odbiorcę niespotykanymi rozwiązaniami brzmieniowymi. Uwagę zwraca też umiejętne wykorzystanie walorów przenikającego utwory materiału prekompozycyjnego – pieśni kościelnych Nie opuszczaj nas (II Symfonia) i Po górach, dolinach (III Symfonia „Lourdes”). Niezaprzeczalna wartość artystyczna obu symfonii z pewnością zachęca do sięgnięcia po te interesujące pozycje literatury organowej.

Nową edycję, wzbogaconą o aparat źródłowo-krytyczny, przygotowały Elżbieta Karolak – organistka i pedagog, współorganizatorka Międzynarodowych Konkursów Organowych im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu – i Karolina Kaźmierczak – muzykolożka, dyrektorka Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu. Wydania zawierają wstępy i komentarze rewizyjne do utworów w języku polskim, angielskim i niemieckim, są też ilustrowane fragmentami rękopiśmiennych przekazów kompozycji.
Oba tomy wchodzą w skład Wydania Dzieł Feliksa Nowowiejskiego, którego celem jest przekazanie tekstu w miarę możliwości jak najbliższego intencjom kompozytora. Seria jest częścią katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, a opracowywana jest w ramach projektu Dziedzictwo Muzyki Polskiej, realizowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Więcej o fascynującej twórczości organowej Feliksa Nowowiejskiego opowiadał Ireneusz Wyrwa z rozmowie z Agatą Kwiecińską dla podcastu „DNA Muzyki Polskiej”.

Najczęściej czytane:

Moc wrażeń, moc wydarzeń. PWM podsumowuje 2024 rok

Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.

Sięgnij po najpiękniejsze polskie kolędy

Wspólne kolędowanie to jedna z piękniejszych tradycji towarzysząca świętom Bożego Narodzenia. Znane wszystkim melodie stają się pretekstem do wielu spotkań muzycznych dzieci i dorosłych, wypełniając muzyką zimowe dni.

Instrument miesiąca: trąbkowe rekomendacje Sławomira Cichora

Intonacja i artykulacja w prostych fanfarach, prowadzenie frazy w kantylenach, śpiewność linii melodycznej. To tylko niektóre elementy gry, które ćwiczy każdy trębacz. Najlepiej, gdy ćwiczenia łączą się z satysfakcją z grania interesujących utworów.

 

O rekomendacje publikacji przeznaczonych na trąbkę z katalogu naszego Wydawnictwa poprosiliśmy Sławomira Cichora – muzyka orkiestrowego, który współpracował m.in. z Polish Festival Orchestra, Orkiestrą Filharmonii Wrocławskiej i Sinfonią Varsovią. W latach 2003–2010 pracował na stanowisku I trębacza w orkiestrze Filharmonii Narodowej w Warszawie. Obecnie gra jako I trębacz w Filharmonii Łódzkiej, współpracuje również z orkiestrą Królewskiej Opery Belgijskiej w Brukseli.

Oferta pracy

Polskie Wydawnictwo Muzyczne – instytucja kultury powierzy wykonanie zlecenia w zakresie spraw związanych z obronnością, zarządzaniem kryzysowym, ochroną ludności i obroną cywilną oraz informacjami niejawnymi. Preferowane miejsce wykonywania zlecenia: Kraków.

Światowe premiery: polska muzyka współczesna w grudniu!

Od symfonii, przez kameralistykę, po spektakl muzyczny – grudzień będzie miesiącem różnorodnych premier, za sprawą których polska muzyka współczesna wzbogaci się o cztery nowe kompozycje. Koncerty z najnowszymi dziełami Marcela Chyrzyńskiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Zygmunta Krauze i Katarzyny Głowickiej odbędą się w Katowicach, Bydgoszczy i Warszawie.

Jak zatrzymano dźwięki? O początkach polskiej fonografii

Dźwięk to zjawisko fascynujące. Kiedy wybrzmi, natychmiast ulatuje. Przez tysiące lat podejmowano próby jego uchwycenia, jednak dopiero wynaleziony przez Edisona w XIX wieku fonograf przyniósł upragniony sukces. Co wydarzyło się dalej? Jak wyglądały narodziny fonografii w Polsce? Co nagrywano i jaką aparaturą? Na te pytania (i wiele innych) odpowiada Katarzyna Janczewska-Sołomko w książce Zatrzymane dźwięki. Fonografia polska do 1918 roku. Publikacja już w sprzedaży.

 

21. Dzień Edukacji Muzycznej za nami

22 listopada spotkaliśmy się w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. Mieczysława Karłowicza w Krakowie. Gościnne progi szkoły przyjęły ponad 220 uczestników!

„Pieśni o Śląsku”. Koncert specjalny PWM w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego

Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia płytowa ANAKLASIS i Filharmonia Śląska zapraszają na koncert poświęcony twórczości Witolda Szalonka, który odbędzie się 3 grudnia o godz. 19:00 w Filharmonii Śląskiej. Okazja jest szczególna, bowiem tego wieczoru odbędzie się premiera najnowszych publikacji nutowych oraz dwóch albumów płytowych z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza.

Co kryje trzeci tom „Pism” Romana Palestra? Zwieńczenie publicystycznej trylogii

Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.

LAETA MUNDUS: Polifonia epok i osobowości na nowym krążku ANAKLASIS

Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.