Aktualności
Prawda czy kreacja? Karol Szymanowski o sobie samym. Zaczytaj się w tajemniczej monografii kompozytora!
2023-09-13
Gdybyśmy mogli popatrzeć na życie kompozytora jego własnym okiem… Co byśmy spostrzegli? Jak on sam opowiedziałby swoją historię? Czy zgodziłby się z biografami? A może miałby zupełnie inną wizję? Teresa Chylińska w najnowszej publikacji „Jak Karol Szymanowski pisał książkę o sobie” podjęła się zadania odpowiedzi na te i wiele innych pytań.
Karol Szymanowski piórem władać lubił i umiał. Świadomość swojej roli w polskiej kulturze muzycznej kazała mu nieraz chwytać za pióro i wymierzać sprawiedliwość światu. Zapisywał papier partyturowy i czystą kartkę z równym zacięciem, ale też równie doskonale. Oprócz licznych kompozycji pozostawił po sobie setki pism – studia, artykuły, eseje, przemówienia i wykłady, fragmenty powieści, a nawet wiersze. A do tego niezwykle obszerną korespondencję. Zaczął nawet spisywać swoje wspomnienia, ale… od roku 1919. Dlaczego pominął cały okres dzieciństwa i młodości? Czy nie uważał ich za istotne? A może była to jedynie pewna konwencja pisarska? Chociaż przegrał walkę z czasem, nie ukończywszy nawet wstępu pamiętnika, pozostawił nam kilka wskazówek, dzięki którym możemy domyślać się jak Szymanowski pisał książkę o sobie:
Sucha, mechaniczna kronika faktów składających się na czyjeś życie w zasadzie pozbawiona jest wszelkiego interesu — chyba w rzadkich wypadkach, gdy los ten składa się z nieprawdopodobnych, fantastycznych przygód — natomiast życie każdego człowieka jest ciekawe, skoro się ujawni jego kierowniczą ideę, wewnętrzną konstrukcję, napięcie. Muszę wybrać jedną z „interpretacji” i w jej wyborze kierować się pewną utylitarnością, tym mianowicie, co w mej istocie jest decydującym czynnikiem dynamicznym, aktywnie wpływającym na rozwój zjawisk na pewnym odcinku rzeczywistości. Jest tym na pewno moja twórczość i stosunek do otaczających mnie zjawisk (krytyczny), wypływający z takich czy innych założeń. To trzeba uwypuklić i uwydatnić z kompleksu zdarzeń stanowiących moje życie.
Karol Szymanowski, Wstęp
Teresa Chylińska – niekwestionowana znawczyni Szymanowskiego – po raz kolejny wnikliwym okiem spogląda na życie kompozytora. Z detektywistycznym zacięciem podąża wyznaczonymi przez niego śladami, starając się oddać czytelnikowi możliwie najpełniejszy biograficzny obraz. Sięgając do niezliczonych źródeł, w opowieść wplata fragmenty listów, zapisków, recenzji oraz wszelkich dokumentów z epoki. Sprawia to, że „Jak Karol Szymanowski pisał książkę o sobie” stanowi prawdziwą skarbnicę wiedzy nie tylko o autorze „Króla Rogera”, ale też o środowisku artystycznym Młodej Polski. Publikacja ta jest również jedyną w swoim rodzaju okazją, żeby sprawdzić, czy na pewno wiemy o kompozytorze już wszystko.
Zapiski prywatne. Czy uda nam się odkryć tajemnice Karola Szymanowskiego?
Jest coś niezwykle frapującego w poznawaniu tajemnic życia innych ludzi, wielkich sław, ciekawych indywidualności. Czy autorka książki sprostała temu detektywistycznemu zadaniu i dotarła do kwintesencji życia kompozytora? Czy udało jej się zrealizować postulowaną przez Szymanowskiego ideę? A może to każdy czytelnik powinien sam ułożyć swój osobisty portret artysty z puzzli setek faktów i zadecydować o własnej interpretacji tak, aby po skończonej lekturze móc z całą stanowczością powiedzieć: „Taki był Karol”. Aby się o tym przekonać, wystarczy sięgnąć po nową publikację „Jak Karol Szymanowski pisał książkę o sobie” i zanurzyć się w świat tego wyjątkowego artysty.
Premierową książkę Teresy Chylińskiej można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.com.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
Publikacja powstała w ramach projektu Dziedzictwo Muzyki Polskiej.
Najczęściej czytane:
Sylwetka Mieczysława Wajnberga umyka szerokiej opinii publicznej. Przez lata pomijany i niedoceniany, prawdziwy sukces osiągnął dopiero po śmierci, wpisując się na stałe w repertuary filharmonii i teatrów operowych na całym świecie. Jego burzliwe losy przybliża czytelnikom muzykolożka Danuta Gwizdalanka w najnowszej książce z serii Małe Monografie pt. Wajnberg.
XIX Międzynarodowy Festiwal Śląska Jesień Gitarowa, który rozpocznie się w Tychach 20 października, będzie wielkim świętem muzyki na najwyższym poziomie artystycznym i o wyjątkowym rozmachu. To wyjątkowa okazja, by odkryć nieznane oblicza gitary, ukazane w nowych utworach współczesnych kompozytorów, a także w nietypowych konfiguracjach instrumentalnych.
Zestawienie utworów przeznaczonych na ten instrument, które łączą naszą Oficynę ze Śląską Jesienią Gitarową przygotował dla nas Marek Nosal – gitarzysta i pedagog, od 2015 roku dyrektor artystyczny tego Festiwalu oraz Konkursu im. Jana Edmunda Jurkowskiego w Tychach. Wśród rekomendacji znajdziecie zarówno utwory, które już w przyszłym tygodniu zabrzmią na Śląsku, jak i propozycje pedagogiczne, po które warto sięgnąć.
Wybitna sopranistka wystąpi podczas tegorocznej edycji Festiwalu Conrada. Widzowie zobaczą Olgę Pasiecznik w dwóch odsłonach – jako śpiewaczkę podczas recitalu pieśni ukraińskich i polskich oraz jako współautorkę wywiadu rzeki Bez makijażu w rozmowie z Agatą Kwiecińską. A to wszystko już w najbliższy poniedziałek.
Polska staje się areną międzynarodowej debaty na temat wykorzystania nowoczesnych technologii cyfrowych w badaniach muzykologicznych.
W dniach 23–25 października 2024 r. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie organizuje Pierwszą Międzynarodową Konferencję „Digital Musicology”, podczas której uczestnicy będą mieli okazję zapoznać się z najnowocześniejszymi technologiami usprawniającymi prowadzenie projektów badawczych.
Gitara klasyczna to jeden z najpopularniejszych (o ile nie najpopularniejszy) instrument wybierany na pierwszym poziomie kształcenia w polskich szkołach muzycznych. Po jej odmiany – gitarę akustyczną i elektryczną – chętnie i często sięgają także muzycy-amatorzy.
Wojciech Gurgul, gitarzysta, badacz, pedagog, a w latach 2014–2017 redaktor naczelny kwartalnika miłośników gitary klasycznej „Sześć Strun Świata” przygotował wybór utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, po które – jego zdaniem – warto sięgnąć, grając na gitarze.
„Wszystko, co brzmi, co jest dźwiękiem, może stać się muzyką” – mówi w wywiadzie z Michałem Mendykiem Krzysztof Knittel.
Czy zgadzasz się z tym zdaniem? Uzasadnij swoją wypowiedź w minimum czterech zdaniach. Najbardziej kreatywne odpowiedzi nagrodzimy książką z autografami Krzysztofa Knittla i Michała Mendyka.
Choć Ludomir Różycki – jeden z najważniejszych przedstawicieli Młodej Polski – za życia odnosił spektakularne sukcesy kompozytorskie, to współcześnie jego twórczość rzadko pojawia się w programach koncertowych. O wyjątkowej sztuce warto zatem przypomnieć.
Aleksander Nowak kontynuuje oryginalny cyklu kompozycji dialogujących z nową literaturą polską. Premiera albumu z operą napisaną na podstawie nagrodzonej Nike książki Marcina Wichy „Rzeczy, których nie wyrzuciłem” odbędzie się podczas festiwalu AUKSODRONE w Tychach.
Od czasów Karola Szymanowskiego, jednogłośnie uznawanego za najważniejszego twórcę początku XX wieku, muzyka polska rozwijała się gwałtownie, doświadczając licznych transformacji. W rocznicę urodzin kompozytora na półki księgarń trafia publikacja Muzyka polska po Szymanowskim, stanowiąca ukłon brytyjskiego muzykologa w stronę kultury muzycznej Polski minionego stulecia.
Tej jesieni nowa muzyka polska wybuchnie feerią barw. W październiku czekają nas prawykonania w Białymstoku, Katowicach, Tychach, Krakowie, Radomiu, Częstochowie oraz w Amsterdamie. Oto 9 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto w tym miesiącu usłyszeć.