Aktualności
Instrument miesiąca: saksofonowe rekomendacje Bartłomieja Dusia
2023-11-08
Światowy Dzień Saksofonu obchodziliśmy 6 listopada. Dla nas to jednak mało i na tym instrumencie skupimy naszą uwagę przez cały miesiąc. Poprosiliśmy Bartłomieja Dusia, saksofonistę, międzynarodowego solistę i kameralistę, o wybór ulubionych kompozycji przeznaczonych na jego instrument. Dostając propozycję opisania moich rekomendacji wydawniczych PWM na saksofon natychmiast w głowie pojawiły mi się dwa nazwiska: Hanna Kulenty i Aleksander Nowak. To dwoje wybitnych kompozytorów, których utwory mam ogromne szczęście wykonywać najczęściej i robię to z ogromną przyjemnością. – wyznał na wstępie.
Hanna Kulenty – Aisthetikos na saksofon sopranowy, fortepian i orkiestrę
Od Aisthetikos wszystko się zaczęło. Moim marzeniem od wielu lat było prawykonanie dzieła skomponowanego przez Hannę Kulenty na saksofon. Rzeczywistość przerosła moje oczekiwania, ponieważ powstał utwór nie tylko na saksofon, ale na saksofon, fortepian i orkiestrę, który mogę wykonywać jako MagDuś Duo wspólnie z pianistką Magdaleną Duś, prywatnie moją żoną. Utwór powstał dzięki programowi Zamówień Kompozytorskich i uprzejmości Jacka Rogali oraz Filharmonii Świętokrzyskiej, gdzie po raz pierwszy wykonaliśmy go 21.02.2020 roku. Aisthetikos to kompozycja z mocno rozbudowanymi partiami solowymi fortepianu i saksofonu, z elementami muzyki jazzowej, wzbogaconymi o możliwość improwizacji przez solistów. Powiększona orkiestra symfoniczna we fragmentach motorycznych i burzliwych prowadzi rytmiczne dialogi z solistami, natomiast w momentach spokojniejszych tworzy muzyczną mgłę, miękko otulającą partie solowe. Na koniec utworu pozostają już tylko soliści, którzy tworzą wyciszającą, intymną aurę muzyczną. W naszym przeżyciu premiera Aisthetikos była czymś więcej niż zwykłym koncertem, bo wspólnie z żoną zyskaliśmy Przyjaciółkę w osobie Hanny Kulenty, która od tego momentu obdarza nas swoim talentem w formie kolejnych utworów.
Hanna Kulenty – AisthetikosDuo na saksofon sopranowy i fortepian
Podczas premiery Aisthetikos w Kielcach od razu pojawił się pomysł wersji utworu na duet. Materiał muzyczny jest genialny, a wersję na saksofon i fortepian, jako MagDuś Duo możemy często wykonywać na naszych recitalach kameralnych. Premiera wersji na duet odbyła się 12.10.2021 roku, również w Kielcach. Był to swego rodzaju powrót do korzeni. Wersja bez orkiestry oczywiście jest inna, bo mimo że nie jest to już dzieło symfoniczne, to utwór wciąż pozostaje energetyczny i brawurowy, czym robi ogromne wrażenie na publiczności. Od tamtego czasu wykonywaliśmy AisthetikosDuo kilkanaście razy i wciąż odkrywamy jego energię i motywy.
fot. Bartłomiej Duś
Hanna Kulenty – AlineaDuo na klarnet (saksofon) i fortepian
AlineaDuo to kolejna kompozycja Hanny Kulenty, „duetowa” wersja pierwotnej Alinea na klarnet (lub saksofon), fortepian i orkiestrę. Wersja z orkiestrą została po raz pierwszy wykonana 30.10.2021 roku przez Romana Widaszka (klarnet), Magdalenę Duś (fortepian) i Polską Orkiestrę Sinfonia Iuventus. Kompozytorka dopisała w partyturze: lub saksofon, więc można przypuszczać, że podczas komponowania myślała również o brzmieniu tego instrumentu. Wspólnie z żoną sięgnęliśmy po utwór w wersji na duet i prawykonaliśmy go 3.11.2023 roku podczas IV Polskiego Kongresu Saksofonowego we Wrocławiu. Dzieło zawiera trzy główne tematy: bardzo szybki, motoryczny i zapisany szesnastkami temat pierwszy, drugi temat liryczny i wolny, a trzeci znów szybki i skoczny, oparty na ósemkach. Tematy przeplatają się nawzajem, często występując jednocześnie. Dla wzbogacenia kolorystyki w końcowym fragmencie dzieła saksofon sopranowy zostaje zamieniony na altowy, który z początku dodaje dramaturgii, a następnie wprowadza ciepłe brzmienie w powolnym jego zakończeniu. Utwór został bardzo gorąco przyjęty przez publiczność i z pewnością będziemy go w przyszłości wykonywać. Oficjalne wydanie AlineaDuo na saksofon i fortepian pojawi się niebawem w katalogu PWM.
Aleksander Nowak – Colus na saksofon sopranowy i orkiestrę smyczkową
Colus to jeden z wielu utworów Aleksandra Nowaka przeznaczonych na saksofon. Jako saksofonista mam wielkie szczęście, że tak renomowany kompozytor upodobał sobie mój instrument. Premiera Colusa miała miejsce w sali koncertowej NOSPR, 31.03.2019 roku podczas 8. Festiwalu Prawykonań, z towarzyszeniem AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia. Sam kompozytor tłumaczy tytuł jako „wirowanie” lub „los” – oba te znaczenia mają wpływ na kształt kompozycji. „Wirowanie” jako rodzaj powracania i rozwijania materiału melodycznego, opartego na serii i „los” jako metafora nieuchronnego zmierzania do celu i kulminacji w finale utworu.
Michał Dobrzyński – Mgnienie III na saksofon i kwartet smyczkowy
Wśród wydań PWM na saksofon znajduje się bardzo ciekawa kompozycja Michała Dobrzyńskiego. Mgnienie III – choć oryginalnie skomponowane na klarnet i kwartet smyczkowy – bardzo dobrze sprawdza się na saksofonie sopranowym. Jest to niedługie, ale treściwe dzieło, które może być ciekawą alternatywą koncertową i pedagogiczną, jeśli mamy do dyspozycji kwartet smyczkowy.
Wojciech Chałupka – Empusa na saksofon altowy
To dzieło na saksofon solo niezwykle utalentowanego, młodego, polskiego kompozytora i saksofonisty Wojtka Chałupki. Utwór technicznie do zagrania trudny, poruszający wiele aspektów i problemów wykonawczych na saksofonie, a jednocześnie bardzo efektowny i błyskotliwy. Empusa to bardzo dobra rekomendacja dla studentów saksofonu, którzy mogą wiele się z niej nauczyć, zachowując przy tym radość z wykonywania przyjemnej kompozycji. Jako wykładowca Akademii Muzycznej w Katowicach muszę przyznać, że Empusa często jest wykonywana na zajęciach oraz akademickich koncertach.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
