Aktualności
W rytmie przemian. O polskiej muzyce XX wieku
2024-10-03
Od czasów Karola Szymanowskiego, jednogłośnie uznawanego za najważniejszego twórcę początku XX wieku, muzyka polska rozwijała się gwałtownie, doświadczając licznych transformacji. W rocznicę urodzin kompozytora na półki księgarń trafia publikacja Muzyka polska po Szymanowskim, stanowiąca ukłon brytyjskiego muzykologa w stronę kultury muzycznej Polski minionego stulecia.
Muzyka polska po Szymanowskim to opowieść o tym, z jakimi trudnościami mierzyli się kompozytorzy polscy ubiegłego wieku. Adrian Thomas, brytyjski muzykolog, kompozytor i dyrygent, który w latach 60. zafascynował się kompozycjami Lutosławskiego i Góreckiego, przybliża czytelnikom nie tylko bogactwo muzyki kraju nad Wisłą, ale też realia w jakich powstawała. Odnosi się do najistotniejszych punktów zwrotnych historii, jednocześnie ukazując szeroki wachlarz indywidualności opisywanych kompozytorów.
Co odegrało decydującą rolę w kształtowaniu muzyki polskiej minionego wieku?
Thomas nierozerwalnie wiąże twórczość kompozytorską z wydarzeniami, które miały w tym czasie miejsce w Polsce i poza jej granicami. Ukazuje źródła powstawania utworów, sukcesy ich prawykonań oraz późniejsze losy. Ale przede wszystkim zagłębia się w samą istotę dzieł, analizując dogłębnie techniki kompozytorskie, inspiracje oraz dobór instrumentów i głosów.
Autor podzielił książkę na pięć części, w których po kolei podejmuje tematy kluczowe dla historii muzyki polskiej. Wychodząc od analizy muzyki na tle społeczno-kulturowych wstrząsów w międzywojennej Polsce, rozpatruje rolę jaką odegrała Warszawska Jesień i omawia zdobywające popularność techniki kompozytorskie. Rozważa również kwestie tożsamości narodowej polskich kompozytorów i ich postmodernistyczne spojrzenie w przyszłość, wreszcie charakteryzuje instytucje pielęgnujące polską kulturę muzyczną, nowe technologie oraz możliwości kompozytorów w dzisiejszym świecie.
Książka wydana została pierwotnie w 2005 roku pod tytułem Polish Music since Szymanowski. Pisana z myślą o czytelnikach spoza Polski, przez lata służyła za wprowadzenie w tematykę, stanowiąc historyczny, kontekstowy i analityczny przegląd obejmujący ponad sześćdziesiąt lat. W najnowszej edycji wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, specjalnie dla polskich czytelników, autor wzbogacił oryginalną angielską wersję o nowe dodatkowe treści.
Publikacja pióra Brytyjczyka, to propozycja unikalnej perspektywy „z zewnątrz”. Ale czy muzykolog wychowany w zachodniej tradycji jest w stanie prawidłowo odczytać zjawiska zachodzące w twórczości polskich kompozytorów? Czy potrafi odpowiednio wczuć się w otaczającą twórców rzeczywistość, rozpoznać charakterystyczne dla polskiego środowiska cechy i opisać rodzące się w nim zjawiska? Na te pytania pomoże odpowiedzieć tylko wnikliwa lektura książki, którą już teraz można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.sklep.pl empik.com, alenuty.pl, liber.pl, oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
O autorze:
Profesor Adrian Thomas to brytyjski muzykolog, kompozytor i dyrygent. Studiował na uniwersytecie w Nottingham (gdzie w 1969 roku dyrygował brytyjskim prawykonaniem Trois poèmes Lutosławskiego), na uniwersytecie w Cardiff oraz na Akademii Muzycznej w Krakowie. Od 1973 roku wykładał na Queen’s University w Belfaście, gdzie w latach 1985–1996 piastował stanowisko Hamilton Harty Professor of Music. W latach 1983–1984 pełnił funkcję Visiting Scholar na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. W latach 1990–1993 pracował jako szef działu muzycznego w BBC Radio 3 w Londynie. Zorganizował tam m.in. festiwal „Polska!”, prezentujący naszą kulturę i muzykę. Był profesorem na uniwersytecie w Cardiff w latach 1996–2010, gdzie na swoim ostatnim koncercie muzyki polskiej dyrygował muzyką Krauzego, Kulenty, Mykietyna, Schaeffera, T. Sikorskiego, Szalonka i Zielińskiej. Jako naukowiec specjalizuje się w historii polskiej muzyki współcze¬snej i jest autorem ponad 50 haseł do encyklopedii Grove’a (2001). Za swoją działalność otrzymał m.in. Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1989) oraz odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (1996), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013) i został wybrany na członka honorowego Związku Kompozytorów Polskich (2023). Jest autorem wielu prac dotyczących Polski, m.in.: Bacewicz. Chamber and Orchestral Music (Los Angeles 1985), The hidden composer Witold Lutoslawski and Polish Radio (wystawa na zlecenie BBC podczas festiwalu „Breaking Chains”, Londyn 1997), Górecki (Oxford 1997, Kraków
Najczęściej czytane:
Od czasów Karola Szymanowskiego, jednogłośnie uznawanego za najważniejszego twórcę początku XX wieku, muzyka polska rozwijała się gwałtownie, doświadczając licznych transformacji. W rocznicę urodzin kompozytora na półki księgarń trafia publikacja Muzyka polska po Szymanowskim, stanowiąca ukłon brytyjskiego muzykologa w stronę kultury muzycznej Polski minionego stulecia.
Tej jesieni nowa muzyka polska wybuchnie feerią barw. W październiku czekają nas prawykonania w Białymstoku, Katowicach, Tychach, Krakowie, Radomiu, Częstochowie oraz w Amsterdamie. Oto 9 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto w tym miesiącu usłyszeć.
Przed nami kolejna edycja festiwalu AUKSODRONE. Od 4 do 6 października tyska Mediateka będzie przepełniona muzyką w wykonaniu AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy pod batutą Marka Mosia oraz znakomitych muzyków znanych ze sceny klasycznej i jazzowej. Nie zabraknie premier, improwizacji i świętowania jubileuszy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest współorganizatorem festiwalu.
20 września rusza 67. odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Tematem tegorocznej edycji jest przenikanie do muzyki współczesnej muzycznych języków historycznych i zjawisk dźwiękowych przynależących do różnych aktualnych gatunków.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Wyróżniający się podczas spotkań uczestnicy mają szansę na podjęcie współpracy z oficyną. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 29 września.
Krzysztof Knittel to artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. To człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia, którymi dzieli się w rozmowie z Michałem Mendykiem. Jej zapis, pod paradoksalnym tytułem Granice niczego, 19 września br. dołączy do serii Ludzie Świata Muzyki, która ukazuje się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Fondation Prince Pierre de Monaco ogłosiła nominacje do tegorocznej edycji prestiżowej Prix de Composition Musicale. W gronie kandydatów znalazła się Agata Zubel, za utwór Na zewnątrz Czasu. Rozstrzygnięcie już w październiku.
Wrzesień przyniesie wiele dobrego we współczesnej muzyce polskiej. W Katowicach, Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku i Warszawie zabrzmią najnowsze kompozycje Marty Ptaszyńskiej, Mikołaja Piotra Góreckiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Krzysztofa Knittla, Jerzego Kornowicza i Pawła Hendricha. W kolejny, koncertowy sezon wkroczymy wśród barwnych ogrodów, przy donośnych dźwiękach carillonu, w atmosferze świętowania.
Po które publikacje przeznaczone na altówkę warto sięgnąć, by odnaleźć w nich bogactwo harmonii, wyraziste melodie, czy nostalgiczny i tajemniczy nastrój? O rekomendacje w ramach akcji „Instrument miesiąca” poprosiliśmy znakomitą skrzypaczkę i altowiolistkę – Katarzynę Budnik. Jako solistka i kameralistka koncertuje w Polsce i wielu krajach Europy, m.in.: z orkiestrą Sinfonia Varsovia, w której jest liderką grupy altówek.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Radio Kraków i marka płytowa ANAKLASIS zapraszają do Krakowa na jesienne koncerty, podczas których zabrzmi twórczość najwybitniejszych polskich kompozytorów we współczesnych reinterpretacjach znakomitych artystów sceny jazzowej i muzyki klasycznej. Cykl koncertów ANAKLASIS na fali w studiu koncertowym i na antenie radiowej rozpocznie się 12 września.
