Aktualności
#Powtórkazmuzyki 9. Postmodernizm
2021-09-21
Postmodernizm może wydawać się obszernym workiem, do którego można wrzucić właściwie każde zjawisko i wytłumaczyć każde współczesne dzieło. Ale postmodernizm, jak każdy nurt w sztuce, ma też swoje założenia i rządzi się swoimi prawami. Jakie zasady obowiązują w postmodernistycznej muzyce?
W tym bogatym zbiorze zjawisk muzycznych mieści się – najogólniej rzecz biorąc – cały wachlarz kompozytorskich postaw i działań implikowanych przez relacyjny (przedrostek „post”) stosunek do modernizmu. Postmodernistyczne dzieła muzyczne ukazują wielość równoprawnych rozwiązań rywalizujących o uwagę słuchaczy. Są one konsekwencją m.in. przełamywania uniwersalnych metanarracji na rzecz podejmowania wątków o znaczeniu lokalnym i osobistym, odrzucenia potrzeby ciągłego postępu i oryginalności na rzecz odnowienia relacji z przeszłością czy też swobodnego zestawiania pomysłów muzycznych różniących się pod względem stylu, łącznie z zacieraniem granic między sztuką elitarną a popularną. Tym wreszcie, co postmodernizm muzyce oferuje, jest często dystans i ironia, a także element zabawy.
Grafika: TOFU Studio
Jednym z bardziej wyrazistych muzycznych kierunków w obrębie tego nurtu jest „postmodernizm emocjonalny”, a jednym z jego najważniejszych przedstawicieli Maciej Zieliński. Twórczość kompozytora zwraca uwagę swoją ekspresyjnością, inwencją formalną i strukturalną, oryginalną orkiestracją oraz indywidualnym spojrzeniem na postmodernizm. Dodatkowo Maciej Zieliński został wrześniowym patronem miesiąca w PWM. Zachęcamy do lektury jego muzycznego alfabetu oraz do odkrywania jego twórczości w zbiorach PWM oraz w bibliotece serwisu nkoda.
postmodernizm:
• J. Kornowicz (Figury w oplocie na orkiestrę),
• M. Zieliński (Accello Tanguero na akordeon, wiolonczelę, perkusję i orkiestrę smyczkową),
• P. Mykietyn (III Symfonia na alt i orkiestrę),
• M. Chyrzyński (Death in Venice na klarnet, wiolonczelę i fortepian),
• M. P. Górecki (Trio Titanic na klarnet, róg i fortepian)
Wpis opracowano na podstawie tekstu autorstwa prof. dr hab. Iwony Lindstedt pochodzącego z kalendarza PWM na 2021 rok.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
