Aktualności
Instrument Miesiąca: akordeonowe rekomendacje Macieja Frąckiewicza
2023-04-18
Maciej Frąckiewicz jest jednym z najaktywniejszym polskich współczesnych akordeonistów. To artysta mocno angażujący się w działania koncertowe i nagraniowe oraz przedsięwzięcia popularyzujące muzykę na ten instrument. Tym razem, w ramach akcji Instrument miesiąca, przygotował subiektywny wybór najciekawszych utworów polskich kompozytorów z katalogu PWM-u. Co poleca?
***
Kiedy myślę „PWM” i „akordeon” to od razu przychodzi mi na myśl twórczość Andrzej Krzanowskiego, którego niemalże cała spuścizna jest związana w tym wydawnictwem. Są to dzieła ponadczasowe i z pewnością zostaną z nami na zawsze.
Także w ciągu ostatnich lat katalog PWM zapełnił się wieloma wartościowymi dziełami przeznaczonymi na akordeon. Z mojej perspektywy wartymi uwagi są:
Andrzej Krzanowski – Kalangra. Dwadzieścia utworów na akordeon
Utwór, od którego zaczynałem swoją przygodę z muzyką współczesną, był to również początek mojej edukacji muzycznej. Być może dzięki temu cyklowi zostało mi zaszczepione zainteresowanie do nowych brzmień i nieklasycznych struktur muzycznych. Szczególnie polecam nauczycielom i ich najmłodszym podopiecznym.
Andrzej Krzanowski – cykl Reliefów akordeonowych (I, II, VI, VII)
Każdy z nich jest osobnym muzycznym kosmosem (inna faktura, inne prowadzenie narracji), można się tutaj doszukać zaadaptowania systemów modi (kojarzonych chyba najbardziej z muzyką Oliviera Messiaena). Dzięki temu te utwory, wykonane jeden po drugim, tworzą swoiste meta-dzieło.
Relief VI przeznaczony jest na niecodzienny instrument – akordeon basowy. We fragmentach rapsodycznych instrument dudni w swoisty sposób, z goła inny niż klasyczny akordeon. To jeden z nielicznych utworów przeznaczonych na ten rodzaju akordeonu w ogóle.
Relief VII na akordeon i perkusję to rozedrgana muzyczna impresja, pełna nieoczywistych brzmień, tremoli, wibracji oraz swoistej tajemniczej aury, często niemal metafizycznej.
Zygmunt Krauze – Portret Kochanki na akordeon
Wyjątkowy utwór, swego rodzaju kadencja z koncertu tego kompozytora. Zarówno język tego utworu, jak i jego forma są jedyne w swoim rodzaju, bardzo dla niego charakterystyczne. Dzieło to również świetnie sprawdziło się w dyskursie z warstwą wizualną, zawarłem je w swoim projekcie audiowizualnym pt. See you in a Dreamland. Portrait of a lover, do którego zrobiłem również warstwę wideo.
Maciej Frąckiewicz poleca nuty z katalogu PWM, fot. archiwum kompozytora
Aleksander Nowak – Satin na wiolonczelę i akordeon
Jedyny utwór na akordeon i wiolonczelę w katalogu PWM, również pierwszy, przy którym współpracowałem z wydawnictwem, nagrałem go także w duecie z Magdaleną Bojanowicz na płytę. Świetnie wykorzystuje barwy tych dwóch z pozoru dalekich od siebie instrumentów, które niemalże stapiają się brzmieniowo, tworząc swoistą tkankę dźwiękowa, często są nie do odróżnienia. Mam do niego bardzo duży sentyment. Jeden z najczęściej wykonywanych polskich utworów na ten skład wykonawczy, grają go również moi studenci.
Bronisław Kazimierz Przybylski – La Folia na akordeon
Te wariacje i fuga na temacie hiszpanko-portugalskiej melodii ludowej z XIV wieku to wyjątkowe dzieło. Jest nie tylko jednym z utworów wypełniających brak muzyki dawnych epok w literaturze akordeonowej, ale również świetnie wykorzystującym walory instrumentu koncertowego i możliwości wirtuozowskie akordeonisty. Zdecydowana rekomendacja w procesie dydaktycznym w szkołach muzycznych II stopnia.
Bronisław Kazimierz Przybylski – Concerto classico na akordeon i orkiestrę
Pierwsza część w bardzo klasycznym stylu, ale z mocno schromatyzowanymi kadencjami; bardzo piękna, niemalże minimalistyczna i jedyna w swoim rodzaju część druga oraz wymagające technicznie ostatnie ogniwo – wariacje. Utwór bardzo chętnie grywany przez akordeonistów (również przeze mnie), jak i orkiestry. Funkcjonuje w dwóch wersjach, z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej oraz smyczkowej z perkusją.
Zygmunt Krauze – Koncert na akordeon i orkiestrę oraz Aleksander Lasoń – Concerto „Harmonium” na akordeon amplifikowany i orkiestrę
Dwa koncerty sporych rozmiarów naszych obecnie jednych z najważniejszych żyjących polskich kompozytorów.
Mikołaj Górecki – Koncert na akordeon i orkiestrę smyczkową, op. 61 oraz Paweł Łukaszewski – Koncert na akordeon i orkiestrę smyczkową
Wspaniałe koncerty z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, miejscami przywodzące na myśl nawet muzykę filmową.
Mając w katalogu PWM aż tyle świetnych koncertów akordeonowych aż szkoda, że ten instrument tak rzadko gości na scenach filharmonicznych z towarzyszeniem orkiestr. Działajmy wspólnie, aby to się zmieniało i ta piękna literatura dotarła do jak najszerszego grona melomanów.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Występuje na najsłynniejszych estradach muzycznych: nowojorskich Carnegie Hall i Lincoln Center, Concertgebouw w Amsterdamie, na BBC Proms w londyńskiej Royal Albert Hall czy wiedeńskich Musikverein i Konzerthaus. W lutym 2021 roku podpisała ekskluzywny kontrakt z prestiżowym wydawnictwem fonograficznym Deutsche Grammophon. Od tego roku Bomsori Kim nosi zaszczytny tytuł ambasadorki twórczości Grażyny Bacewicz, na całym świecie bowiem wykonuje i promuje muzykę tej najważniejszej polskiej kompozytorki.
Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy zaprasza do udziału w Konkursie Kompozytorskim na utwór symfoniczny inspirowany gobelinem Jerzego Krechowicza Piesomen Antropon (Uczyńmy Człowieka) Ceta.Konkurs adresowany jest do profesjonalnych kompozytorów urodzonych przed 10 kwietnia 1999 r. Termin zgłoszenia partytur upływa z dniem 1 kwietnia 2025 roku.
70 lat temu ukazał się literacki portret Fryderyka Chopina pióra Jarosława Iwaszkiewicza, który na stałe wpisał się do kanonu literatury poświęconej kompozytorowi. Teraz, dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, powraca na półki w specjalnej, odświeżonej, jubileuszowej edycji. Premiera nowego wydania już 26 lutego.
W lutym zaglądamy do pracowni Sławomira Kupczaka – kompozytora związanego z Polskim Wydawnictwem Muzycznym od ponad dwunastu lat. Tworzy muzykę solową, kameralną, symfoniczną, elektroakustyczną, teatralną oraz filmową. Jak sam przyznaje, komponowanie jest procesem złożonym i skomplikowanym, ale jednocześnie jest też przygodą, niosącą ze sobą sporą radość. Na jego biurku znajdziemy całkiem sporo urządzeń i przyrządów służących tworzeniu kolejnych utworów.
Muzyczne spotkania odbywające się w ramach tegorocznego jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego będą okazją do poznania najpiękniejszych dzieł muzyki kameralnej i chóralnej oraz zacieśnienia więzi między słuchaczami a kompozytorami i wykonawcami. Nie zabraknie również utworów solowych skomponowanych na dzwony carillonu. Do wspólnego świętowania podczas jubileuszowych koncertów zapraszamy w dniach 7–8 marca do Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu.
W ramach obchodów jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego zapraszamy do różnych przestrzeni NFM na spotkania edukacyjne. W ciągu dwóch dni świętowania odbędzie się szereg wydarzeń, które pozwolą uczestnikom na głębsze poznanie historii polskiej muzyki oraz jej twórców.
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
