Aktualności
Instrument Miesiąca: fletowe rekomendacje Alicji Molitorys
2023-07-17
Flet jest jednym z najpopularniejszych instrumentów dętych. Nic więc dziwnego, że literatura fletowa daje wykonawcom szerokie możliwości wyboru utworów pod względem stylistyki i poziomu trudności. O dokonanie wyboru ważnych publikacji na ten instrument, wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, poprosiliśmy Alicję Molitorys – solistkę i kameralistkę związaną z Orkiestrą Muzyki Nowej, współzałożycielkę tria harfowego Lorien Trio.
Fryderyk Chopin – Wariacje na flet i fortepian
Niektórzy poddają w wątpliwość autorstwo partii fortepianu Wariacji na temat Non piu mesta, ale trudno zaprzeczyć, że urokliwa i popisowa partia fletu potrafi zachwycić publiczność. Zwłaszcza miło wspominam zachwyt Japończyków, dla których muzyka Chopina jest synonimem polskości. Chopin zagrany na flecie? Co za niespodzianka!
Wojciech Kilar – Sonatina na flet i fortepian
Nuty Sonatiny zakupiłam natychmiast, kiedy ukazały się w ofercie PWM w latach 90. Utwór zafascynował mnie od pierwszej zagranej nuty, a część III nieodmiennie przywołuje na myśl ukochane góry. W roku 2002 wystąpiłam w Katowicach na koncercie urodzinowym wówczas 70-letniego kompozytora. Wojciech Kilar z dużym zainteresowaniem wysłuchał mojego wykonania, komentując później w rozmowie, że zupełnie zapomniał o tym swoim studenckim utworze. Ach, ta młodzieńcza werwa!
Alicja Molitorys poleca publikacje PWM na flet
Witold Lutosławski – Trzy fragmenty na flet i harfę (lub fortepian)
Trzy fragmenty pierwszy raz ukazały się drukiem w latach 60. w Szkole na flet Eugeniusza Towarnickiego. To cudowne, że po latach PWM zdecydowało się spopularyzować urokliwe miniatury poprzez ich wydanie w formie samodzielnej publikacji. Często włączam Trzy fragmenty w program koncertów tria harfowego Lorien jako duetowe urozmaicenie, zwłaszcza w kontekście muzyki francuskiej.
Uwaga na część pierwszą! Harfiści bardzo nie lubią, gdy na tle ich motorycznej partii fleciści zbyt swobodnie podchodzą do realizacji rytmu. Wbrew pozorom, tutaj nic już nie trzeba kombinować, zniekształcając rytm w imię pseduointerpretacji. Sam kompozytor zadbał (dokładnie zapisując rytm), by melodia fletu snuła się arabeskowo na tle nieustępliwych trioli harfy.
Zdaniem mojej muzycznej partnerki, harfistki Agnieszki Kaczmarek-Bialic: „Przy niezbędnej dyscyplinie rytmicznej należy zbudować atmosferę magii w taki sposób, aby mimo skomplikowanego rytmu stworzyć wrażenie swobody i niesamowitości. W końcu tytuł zobowiązuje!"
Feliks Tomaszewski – Wybór etiud
Etiudy XIX-wiecznych wirtuozów fletów chyba na zawsze pozostaną w kanonie szkół fletowych na całym świecie. Wybór etiud dokonany przed 70. laty przez Feliksa Tomaszewskiego to jedno z najlepszych kompendiów dostępnych na rynku. Wciąż aktualne pozostają kryteria, którymi się kierował:
• dążenie do podniesienia muzykalności uczniów,
• systematyczne opanowywanie przez nich instrumentu,
• wybór etiud o wartościach artystycznych,
• stopniowe wprowadzanie w coraz to nowe zagadnienia techniki.
Maurycy Moszkowski – Taniec hiszpański na flet i fortepian, op. 12 nr 1 i 2
Taniec hiszpański nr 2 na flet i fortepian wchodzi w skład pierwszej części Szkoły na flet Edwarda Towarnickiego. Choć zasłużony podręcznik zestarzał się metodycznie, to jednak zamieszczone tam utwory są nadal cenione przez pedagogów i lubione przez uczniów. To dobrze, że oba Tańce hiszpańskie są dostępne w ofercie PWM jako osobne miniatury.
Osobiście z sentymentem wspominam swoje pierwsze wykonanie Tańca Moszkowiego, gdyż był to mój debiut artystyczny w sali koncertowej Filharmonii Śląskiej w Katowicach. Ach, kiedy to było? Jakoś w zeszłym tysiącleciu…
Antologia muzyki współczesnej – flet
została wydana w 2000 roku. Zbiór solowych miniatur obejmuje utwory polskich kompozytorów skomponowane między rokiem 1965 (Miniatura Jana Antoniego Wichrowskiego) a 1996 (À la recherche du son perdu Zbigniewa Bargielskiego). To wartościowy wybór XX-wiecznych kompozycji czołowych twórców.
Jako specjalistka muzyki współczesnej wiele nut otrzymuję w wersji elektronicznej bezpośrednio od kompozytorów. Jak chociażby ostatnio Agata Zubel przesłała mi Connect 2 na piccolo i fortepian. Utwór, który swą premierę miał ledwie miesiąc temu! Niemniej, jak tylko w PWM pojawiają się nowości fletowe, zaraz kupuję kolejne perełki do kolekcji współczesnej. Lubię niespodzianki!
Pozostałe polecane tytuły:
Agata Zubel – Aria z opery Bildbeschreibung na flet basowy
Paweł Łukaszewski – Lullaby na flet i harfę
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
