Aktualności
"Biały Wieloryb" Marka Weissa. W poszukiwaniu ideału
2023-10-05
14 października na półki księgarń trafi książka wspomnieniowa znanego reżysera i powieściopisarza Marka Weissa pt. Biały Wieloryb. To opowieść o zakochiwaniu się w operze. O miłości do muzyki, której nie można się oprzeć. O uczuciu, dzięki któremu powstało ponad sto dwadzieścia spektakli. Dla Marka Weissa tworzenie opery to, podobnie jak poszukiwanie Białego Wieloryba z powieści Hermana Melville’a, nieustanna walka między rozsądkiem a uczuciami, pogoń za wymykającym się ideałem (a może monstrum?). Gdzie jednak szukać piękna, jeśli nie w operze?
Obejrzany przez czternastoletniego Marka Weissa Don Carlos okazał się dla przyszłego reżysera początkiem jego bliskiej relacji z operą. Oczarowany niezwykłym głosem Bernarda Ładysza, zaczął poszukiwać kolejnych takich spotkań z pięknem. Choć na kolejne tak silne doznanie musiał poczekać znowu czternaście lat (bo inne spotkania z operą przynosiły raczej rozczarowania), to ten obszar sztuki stał się jego naturalnym habitatem. W swojej niezwykle szczerej, wspomnieniowej książce Marek Weiss opowiada, jak został reżyserem operowym, jak robiło się spektakle w PRL, kiedy socrealistyczne władze próbowały tłamsić teatralne rajskie ptaki albo wikłać je w polityczne rozgrywki, o osobach, które miał „szczęście i nieszczęście” spotkać na swojej zawodowej drodze, o zachwytach i rozczarowaniach, a także o zawiadywaniu jedną z najważniejszych polskich scen muzycznych.
Uzależnienie od reżyserowania jest silniejsze od alkoholizmu, bo nie można sobie wszyć żadnego antidotum. Jeżeli jeszcze uda mi się stworzyć spektakl operowy, będę z pewnością na jego premierze człowiekiem szczęśliwym, ale zaspokoję tylko nałóg uprawiania zawodu, gdzie muzyka, najpiękniejszy wytwór ludzki, idzie w parze z niezdarną próbą kreowania obrazów pod jej dyktando. Nie będzie to już miało nic wspólnego z marzeniem, że znajdę jakieś idealne połączenie tych dwóch światów. Już nie dogonię Białego Wieloryba, Wiem, czym jest naprawdę, kiedy się go dopadnie. „Każdy zabija, to co kocha” - to ostrzeżenie z Oskara Wilde'a przekazuję dalej tym, co w miłości są zbyt natarczywi i nieostrożni. Pozostawcie raczej przedmiot waszego uwielbienia umykający wciąż przed wami ku odległym horyzontom! Nie starajcie się go posiąść i zawłaszczyć! Staje się wtedy czymś innym niż wam się wydawało w zachwycie i zapierającym dech pościgu.
Marek Weiss – reżyser i powieściopisarz. Urodził się w 1949 roku na Śląsku. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Jego reżyserskim debiutem była Końcówka Samuela Becketta, którego uważa za największego dwudziestowiecznego dramatopisarza, choć jako swój profesjonalny debiut wskazuje Troilusa i Kressydę Williama Szekspira (Teatr Narodowy w Warszawie, 1978). Od 1978 do 1981 roku był dyrektorem Teatru Muzycznego w Słupsku, od 1981 do 1982 etatowym reżyserem Teatru Narodowego w Warszawie, natomiast w latach 1982–1988 i 1992–1995 głównym reżyserem warszawskiego Teatru Wielkiego. Od 1995 do 2001 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Wielkiego w Poznaniu, a od 2004 do 2005 – zastępcy dyrektora artystycznego Opery Narodowej. Od 2008 roku przez osiem lat piastował stanowisko dyrektora naczelnego i artystycznego Opery Bałtyckiej w Gdańsku. Na teatralnych deskach wystawiał między innymi opery Georges’a Bizeta (Carmen), Joanny Bruzdowicz (Bramy raju, Kolonia karna), Albana Berga (Wozzek), Piotra Czajkowskiego (Dama Pik, Eugeniusz Oniegin), Stanisława Moniuszki (Halka, Straszny dwór), Wolfganga Amadeusa Mozarta (Don Giovanni, Cosě fan tutte, Czarodziejski flet, Łaskawość Tytusa, Wesele Figara), Modesta Musorgskiego (Borys Godunow), Rainera Kunada (Mistrz i Małgorzata), Krzysztofa Pendereckiego (Czarna Maska, Diabły z Loudun, Raj utracony), Giacoma Pucciniego (Madame Butterfly, Tosca, Turandot), Zbigniewa Rudzińskiego (Antygona, Manekiny), Elżbiety Sikory (Madame Curie), Richarda Straussa (Ariadna na Naxos, Salome), Karola Szymanowskiego (Król Roger), Giuseppe Verdiego (Aida, Mackbeth, Nabucco, Otello, Rigoletto, Traviata, Trubadur), szerokim echem odbiła się jego realizacja Manru Ignacego Jana Paderewskiego z 2018 roku (TW-ON, Teatr Wielki w Poznaniu). Oprócz teatrów, w których pracował jako główny reżyser, spektakle wystawiał między innymi w Warszawskiej Operze Kameralnej, Operze Podlaskiej, łódzkim Teatrze Wielkim, bytomskiej Operze Śląskiej, Operze Wrocławskiej, w teatrach europejskich, azjatyckich i amerykańskich, wielokrotnie prezentował swoje spektakle na festiwalach zagranicznych (na przykład w Atenach, Carcassonne, Jerozolimie, Pafos, Vichy, Xanten). Wydał pięć powieści, z uznaniem przyjętych przez krytykę: Boskie życie, Cena ciała, Brat bies, Antygona w piekle, Amor królem, a dwie kolejne czekają na wydanie.
Premierową książkę Marka Weissa już 14.10.2023r. będzie można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.com.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl, nuty.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
Najczęściej czytane:
Paweł Łukaszewski prowadzi szeroko zakrojoną działalność artystyczną: jest wszechstronnym kompozytorem, dyrygentem, wykładowcą akademickim i animatorem życia muzycznego. Jego dzieła wykonują renomowane zespoły w Europie, Stanach Zjednoczonych, czy Kanadzie. We wrześniu, w ramach akcji Kompozytor miesiąca, zaglądamy do jego pracowni, by przyjrzeć się pracy i miejscu, w którym zazwyczaj komponuje.
Carillon to instrument wpisany w audiosferę Gdańska od wielu wieków. Dziś przeżywa swój renesans. Dzięki corocznym premierom nowych utworów skomponowanych na dwa miejskie zestawy dzwonów oraz nagraniom rejestrującym te dzieła na płytach, carillony są na nowo odkrywane dla muzyki współczesnej. I tę właśnie twórczość, napisaną na zamówienie Miasta Gdańska oraz Muzeum Gdańska w latach 2022-2024 zarejestrowano na albumie wytwórni płytowej ANAKLASIS, który dziś trafia do sprzedaży w najlepszych sklepach muzycznych.
To rekordowy miesiąc pod względem liczby prawykonań z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ostatnim czasie! We wrześniu usłyszymy aż 16 kompozycji: nowych, po raz pierwszy granych w Polsce lub w zupełnie nowej szacie instrumentalnej. Polska muzyka najnowsza zabrzmi w Gdańsku, Warszawie, Katowicach, Wrocławiu oraz Strasburgu.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 14 września.
Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.
Już po raz 22. zapraszamy nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.
Świetne wieści dla melomanów w Krakowie: jeszcze tej jesieni na kulturalnej mapie miasta pojawi się nowa, wyjątkowa przestrzeń. To UNA – kluboksięgarnia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Jeden z najciekawszych polskich kompozytorów – nietuzinkowy i wymykający się schematom. Czerpiąc z tradycji, od ponad 60 lat konsekwentnie wyznacza swoją własną ścieżkę twórczą. Krzysztof Meyer stworzył 130 opusowanych dzieł i wciąż komponuje. Jego życie i twórczość opisane zostały w najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny autorstwa Magdaleny Dziadek. Premierą książki PWM świętuje 82. urodziny kompozytora.
W ramach trwającego w Edynburgu pasma Focus on Poland poświęconego polskiej muzyce podczas Edinburgh International Festival, odbędzie się przedpremierowy pokaz krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Bacewicz x Bomsori”, który przybliża dwie wybitne artystki: południowokoreańską skrzypaczkę Bomsori Kim oraz Grażynę Bacewicz, jedną z najważniejszych postaci polskiej muzyki XX wieku. Co łączy obie te postaci? Wyjątkowy obraz stworzony przez reżysera Jakuba Piątka.
Krzysztof Knittel jest autorem utworów orkiestrowych, chóralnych, kameralnych, muzyki dla baletu, teatru, filmu, wykonawcą muzyki komputerowej i elektroakustycznej na żywo, twórcą instalacji dźwiękowych. To artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. Człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia. W sierpniu jest naszym Kompozytorem miesiąca i zaprasza nas do swojej pracowni, w której opowiada o procesie twórczym i swoich dziełach.
