Aktualności
"Biały Wieloryb" Marka Weissa. W poszukiwaniu ideału
2023-10-05
14 października na półki księgarń trafi książka wspomnieniowa znanego reżysera i powieściopisarza Marka Weissa pt. Biały Wieloryb. To opowieść o zakochiwaniu się w operze. O miłości do muzyki, której nie można się oprzeć. O uczuciu, dzięki któremu powstało ponad sto dwadzieścia spektakli. Dla Marka Weissa tworzenie opery to, podobnie jak poszukiwanie Białego Wieloryba z powieści Hermana Melville’a, nieustanna walka między rozsądkiem a uczuciami, pogoń za wymykającym się ideałem (a może monstrum?). Gdzie jednak szukać piękna, jeśli nie w operze?
Obejrzany przez czternastoletniego Marka Weissa Don Carlos okazał się dla przyszłego reżysera początkiem jego bliskiej relacji z operą. Oczarowany niezwykłym głosem Bernarda Ładysza, zaczął poszukiwać kolejnych takich spotkań z pięknem. Choć na kolejne tak silne doznanie musiał poczekać znowu czternaście lat (bo inne spotkania z operą przynosiły raczej rozczarowania), to ten obszar sztuki stał się jego naturalnym habitatem. W swojej niezwykle szczerej, wspomnieniowej książce Marek Weiss opowiada, jak został reżyserem operowym, jak robiło się spektakle w PRL, kiedy socrealistyczne władze próbowały tłamsić teatralne rajskie ptaki albo wikłać je w polityczne rozgrywki, o osobach, które miał „szczęście i nieszczęście” spotkać na swojej zawodowej drodze, o zachwytach i rozczarowaniach, a także o zawiadywaniu jedną z najważniejszych polskich scen muzycznych.
Uzależnienie od reżyserowania jest silniejsze od alkoholizmu, bo nie można sobie wszyć żadnego antidotum. Jeżeli jeszcze uda mi się stworzyć spektakl operowy, będę z pewnością na jego premierze człowiekiem szczęśliwym, ale zaspokoję tylko nałóg uprawiania zawodu, gdzie muzyka, najpiękniejszy wytwór ludzki, idzie w parze z niezdarną próbą kreowania obrazów pod jej dyktando. Nie będzie to już miało nic wspólnego z marzeniem, że znajdę jakieś idealne połączenie tych dwóch światów. Już nie dogonię Białego Wieloryba, Wiem, czym jest naprawdę, kiedy się go dopadnie. „Każdy zabija, to co kocha” - to ostrzeżenie z Oskara Wilde'a przekazuję dalej tym, co w miłości są zbyt natarczywi i nieostrożni. Pozostawcie raczej przedmiot waszego uwielbienia umykający wciąż przed wami ku odległym horyzontom! Nie starajcie się go posiąść i zawłaszczyć! Staje się wtedy czymś innym niż wam się wydawało w zachwycie i zapierającym dech pościgu.
Marek Weiss – reżyser i powieściopisarz. Urodził się w 1949 roku na Śląsku. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Jego reżyserskim debiutem była Końcówka Samuela Becketta, którego uważa za największego dwudziestowiecznego dramatopisarza, choć jako swój profesjonalny debiut wskazuje Troilusa i Kressydę Williama Szekspira (Teatr Narodowy w Warszawie, 1978). Od 1978 do 1981 roku był dyrektorem Teatru Muzycznego w Słupsku, od 1981 do 1982 etatowym reżyserem Teatru Narodowego w Warszawie, natomiast w latach 1982–1988 i 1992–1995 głównym reżyserem warszawskiego Teatru Wielkiego. Od 1995 do 2001 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Wielkiego w Poznaniu, a od 2004 do 2005 – zastępcy dyrektora artystycznego Opery Narodowej. Od 2008 roku przez osiem lat piastował stanowisko dyrektora naczelnego i artystycznego Opery Bałtyckiej w Gdańsku. Na teatralnych deskach wystawiał między innymi opery Georges’a Bizeta (Carmen), Joanny Bruzdowicz (Bramy raju, Kolonia karna), Albana Berga (Wozzek), Piotra Czajkowskiego (Dama Pik, Eugeniusz Oniegin), Stanisława Moniuszki (Halka, Straszny dwór), Wolfganga Amadeusa Mozarta (Don Giovanni, Cosě fan tutte, Czarodziejski flet, Łaskawość Tytusa, Wesele Figara), Modesta Musorgskiego (Borys Godunow), Rainera Kunada (Mistrz i Małgorzata), Krzysztofa Pendereckiego (Czarna Maska, Diabły z Loudun, Raj utracony), Giacoma Pucciniego (Madame Butterfly, Tosca, Turandot), Zbigniewa Rudzińskiego (Antygona, Manekiny), Elżbiety Sikory (Madame Curie), Richarda Straussa (Ariadna na Naxos, Salome), Karola Szymanowskiego (Król Roger), Giuseppe Verdiego (Aida, Mackbeth, Nabucco, Otello, Rigoletto, Traviata, Trubadur), szerokim echem odbiła się jego realizacja Manru Ignacego Jana Paderewskiego z 2018 roku (TW-ON, Teatr Wielki w Poznaniu). Oprócz teatrów, w których pracował jako główny reżyser, spektakle wystawiał między innymi w Warszawskiej Operze Kameralnej, Operze Podlaskiej, łódzkim Teatrze Wielkim, bytomskiej Operze Śląskiej, Operze Wrocławskiej, w teatrach europejskich, azjatyckich i amerykańskich, wielokrotnie prezentował swoje spektakle na festiwalach zagranicznych (na przykład w Atenach, Carcassonne, Jerozolimie, Pafos, Vichy, Xanten). Wydał pięć powieści, z uznaniem przyjętych przez krytykę: Boskie życie, Cena ciała, Brat bies, Antygona w piekle, Amor królem, a dwie kolejne czekają na wydanie.
Premierową książkę Marka Weissa już 14.10.2023r. będzie można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.com.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl, nuty.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
Najczęściej czytane:
20 września rusza 67. odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Tematem tegorocznej edycji jest przenikanie do muzyki współczesnej muzycznych języków historycznych i zjawisk dźwiękowych przynależących do różnych aktualnych gatunków.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Wyróżniający się podczas spotkań uczestnicy mają szansę na podjęcie współpracy z oficyną. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 29 września.
Krzysztof Knittel to artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. To człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia, którymi dzieli się w rozmowie z Michałem Mendykiem. Jej zapis, pod paradoksalnym tytułem Granice niczego, 19 września br. dołączy do serii Ludzie Świata Muzyki, która ukazuje się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Fondation Prince Pierre de Monaco ogłosiła nominacje do tegorocznej edycji prestiżowej Prix de Composition Musicale. W gronie kandydatów znalazła się Agata Zubel, za utwór Na zewnątrz Czasu. Rozstrzygnięcie już w październiku.
Wrzesień przyniesie wiele dobrego we współczesnej muzyce polskiej. W Katowicach, Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku i Warszawie zabrzmią najnowsze kompozycje Marty Ptaszyńskiej, Mikołaja Piotra Góreckiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Krzysztofa Knittla, Jerzego Kornowicza i Pawła Hendricha. W kolejny, koncertowy sezon wkroczymy wśród barwnych ogrodów, przy donośnych dźwiękach carillonu, w atmosferze świętowania.
Po które publikacje przeznaczone na altówkę warto sięgnąć, by odnaleźć w nich bogactwo harmonii, wyraziste melodie, czy nostalgiczny i tajemniczy nastrój? O rekomendacje w ramach akcji „Instrument miesiąca” poprosiliśmy znakomitą skrzypaczkę i altowiolistkę – Katarzynę Budnik. Jako solistka i kameralistka koncertuje w Polsce i wielu krajach Europy, m.in.: z orkiestrą Sinfonia Varsovia, w której jest liderką grupy altówek.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Radio Kraków i marka płytowa ANAKLASIS zapraszają do Krakowa na jesienne koncerty, podczas których zabrzmi twórczość najwybitniejszych polskich kompozytorów we współczesnych reinterpretacjach znakomitych artystów sceny jazzowej i muzyki klasycznej. Cykl koncertów ANAKLASIS na fali w studiu koncertowym i na antenie radiowej rozpocznie się 12 września.
O miłości, tożsamości i człowieczeństwie. „Bez makijażu” – szczera i pełna mądrości życiowej rozmowa Olgi Pasiecznik z Agatą Kwiecińską – już wkrótce trafi na półki księgarń. Publikacja dołączy do bestsellerowej serii „Opera” Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, stając się lekturą obowiązkową nie tylko dla miłośników sztuk scenicznych.
225 polskich kompozytorów, 1500 utworów, kilkaset godzin muzyki! Mowa o TUTTI.pl – wyjątkowym przedsięwzięciu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, który już od siedmiu lat wspiera wykonawstwo muzyki polskiej. Jakie nowości czekają nas w programie?
Najnowsze kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej i Pawła Łukaszewskiego zwrócą naszą uwagę w stronę refleksji o historii, umacniania pamięci oraz kultywowania tradycji. Prawykonania odbędą się w Lusławicach i Białymstoku.
